⒈ 形容波浪猛烈的发出巨大声响的撞击。
例涵淡澎湃而为此也。——宋·苏轼《石钟HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山记》
波涛澎湃。
英surge;
⒉ 指声势、气势等浩大雄伟。
例澎湃的革命浪潮席卷了HRef=https://www.qijian.info/list/quanguo/ target=_blank class=infotextkey>全国。
⒈ 波浪相互冲击。
引《艺文类聚》卷八引 三国 魏 曹丕 《沧海赋》:“惊涛暴骇,腾踊澎湃。”
唐 周岳秀 《君HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山祠》诗:“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风涛澎湃鱼龙舞,栋宇峥嶸燕雀迁。”
宋 苏轼 《石钟HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山记》:“大声发於水上……徐而察之,则HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山下皆石穴罅,不知其浅深,微波入焉,涵澹澎湃而为此也。”
杨朔 《HRef=https://www.qijian.info/list/huanghe/ target=_blank class=infotextkey>黄河之水天上来》:“想到 HRef=https://www.qijian.info/list/huanghe/ target=_blank class=infotextkey>黄河,一HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间眼底涌现出更多的河流,翻腾澎湃。”
⒉ 引申为冲击。
引康有为 《大同书》甲部第二章:“万舟如覆叶,浮尸如泛蚁,随流漂荡,听HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风澎湃。”
⒊ 水波相击等声。
引唐 韩愈 《送惠师》诗:“微HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹木石,澎湃闻韶钧。”
清 李渔 《奈何天·形变》:“人声澎湃,有何奇怪!”
瞿秋白 《饿乡纪程》十二:“澎湃的轮机声,怒号的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪声,好一似千军万HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马奔腾猛进。”
⒋ 形容声势浩大。
引龚尔位 《闻韩事有感和钝根韵》:“来日潮流愈澎湃,怕看大地走兵车。”
郭沫若 《就目前创作中的几个问题答<HRef=https://www.qijian.info/list/renmin/ target=_blank class=infotextkey>人民HRef=https://www.qijian.info/list/wenxue/ target=_blank class=infotextkey>文学>编者问》:“一方面把带有夸大和HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象性质的热情澎湃的作品看成是杂草;另一方面,对HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi2/ target=_blank class=infotextkey>现实的看法也被局限了。”
巴金 《灭亡》第六章:“李冷 一到上海,就受到逐渐澎湃起来的新思潮底洗礼。”
⒈ 波涛相冲击的HRef=https://www.qijian.info/list/shengyin/ target=_blank class=infotextkey>声音或气势。清·吕碧城〈瑞鹤仙·瘴HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风宽蕙带〉词:「战松林万翠鸣秋,并作怒涛澎湃。」也作「彭湃」。
引《文明小史·第五三回》:「华严上更有一桩奇景,就是HRef=https://www.qijian.info/list/pubu/ target=_blank class=infotextkey>瀑布,有二千多丈宽,七十多丈长,望上去烟云缭绕,底下漭腾澎湃,有若雷鸣。」
近滂澎 汹涌
⒉ HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻声势浩大,气势壮阔。。也作「彭湃」。
例如:「思涌澎湃」、「势情澎湃」
英语to surge
德语hochschlagen, tosen, toben (V), wägen (V)
法语déferler