⒈ 以爱护人的HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命、关HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人的幸福、维护人的尊严、保障人的HRef=https://www.qijian.info/list/ziyou/ target=_blank class=infotextkey>自由等为原则的HRef=https://www.qijian.info/list/renshi/ target=_blank class=infotextkey>人事或为人之道。
英humanity;
⒉ 中国古代HRef=https://www.qijian.info/list/zhexue/ target=_blank class=infotextkey>哲学中与“天道”相对的概念。一般指HRef=https://www.qijian.info/list/renshi/ target=_blank class=infotextkey>人事、为人之道或HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会规范。
英human; humane;
⒈ 为人之道。指一定HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会中要求人们遵循的HRef=https://www.qijian.info/list/daode/ target=_blank class=infotextkey>道德规范。
引《易·繫辞下》:“有天道焉,有人道焉。”
三国 魏 嵇康 《与HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山巨源绝交书》:“不喜弔丧,而人道以此为重。”
唐 韩愈 《原人》:“故天道乱而日月星辰不得其形……人道乱而夷狄禽兽不得其情。”
鲁迅 《坟·摩罗诗力说》:“当四围之艰险,HRef=https://www.qijian.info/list/jiangshi/ target=_blank class=infotextkey>将士内讧,则为之调和,以己为楷模,教之人道。”
⒉ 犹言人伦。指HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会的伦理等级关系。
引《礼记·丧服小记》:“亲亲、尊尊、长长,男女之有别,人道之大者也。”
宋 李如箎《东园丛说·瞽瞍底豫》:“夫夫妇妇,父父子子,兄HRef=https://www.qijian.info/list/xiongdi/ target=_blank class=infotextkey>兄弟弟,各得其所,而人道极矣。”
⒊ 指男女交合。
引《诗·大雅·生民》“以弗无子,履帝武敏歆” 汉 郑玄 笺:“心体歆歆然,其左右所止住,如有人道感己者也。”
孔颖达 疏:“谓如人HRef=https://www.qijian.info/list/fuqi/ target=_blank class=infotextkey>夫妻交接之道。”
元 施惠 《幽闺记·招商谐偶》:“一时见君子,匆匆遽成人道。”
清 阮葵生 《茶馀客话》卷十四:“黄门,谓天阉不能行人道者。”
《醒世姻缘传》第四四回:“HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人HRef=https://www.qijian.info/list/nanzi/ target=_blank class=infotextkey>男子三十而取,HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子二十而嫁,使其气血充足,然后行其人道。”
⒋ 指男性生殖器。 明 冯梦龙 《智囊补·明智·唐六如》:“唐六如 知其必反,遂佯狂以处。
引宸濠 遣人馈物,则倮形箕踞,以手弄其人道,讥呵使者。”
⒌ 指爱护人的HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命,HRef=https://www.qijian.info/list/guanxin/ target=_blank class=infotextkey>关心人的HRef=https://www.qijian.info/list/mingyun/ target=_blank class=infotextkey>命运,尊重人的HRef=https://www.qijian.info/list/renge/ target=_blank class=infotextkey>人格和权利的HRef=https://www.qijian.info/list/daode/ target=_blank class=infotextkey>道德。参见“人道主义”。
引《上海小刀会起义史料汇编·苏州河桥头的HRef=https://www.qijian.info/list/zhanzheng/ target=_blank class=infotextkey>战争》:“有些先生为了制止屠杀、劫掠、毁坏,进行了很人道的干涉。”
胡适 《读<北史>杂记》:“这个HRef=https://www.qijian.info/list/zhidu/ target=_blank class=infotextkey>制度虽是惨酷不人道,然而其中涵义正是惧怕女后权大。”
⒍ 佛教语。犹言人界。佛教谓众生根据生前善恶行为,因果报应,在天道、人道、修罗道、畜生道、饿鬼道、地狱道等六道中轮回。
引《业报差别经》:“由先造增上下品身语妙意妙行,故生人道。”
⒈ HRef=https://www.qijian.info/list/zuoren/ target=_blank class=infotextkey>做人的HRef=https://www.qijian.info/list/daoli/ target=_blank class=infotextkey>道理。
引《易经·系辞下》:「有天道焉,有人道焉,有地道焉,兼三材而两之。」
三国魏·嵇康〈与HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山巨源绝交书〉:「不喜吊丧,而人道以此为重。」
⒉ 人伦。指HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会的伦理关系。
引《礼记·丧服小记》:「亲亲、尊尊、长长,男女之有别,人道之大者也。」
《史记·卷二三·礼书》:「人道经纬万端,规矩无所不贯。」
⒊ 男HRef=https://www.qijian.info/list/nuxing/ target=_blank class=infotextkey>女性交。
引元·施惠《幽闺记·第二二出》:「一时见君子,匆匆遽成人道也。」
《醒世姻缘传·第四四回》:「HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人HRef=https://www.qijian.info/list/nanzi/ target=_blank class=infotextkey>男子三十而娶,HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子二十而嫁,使其气血充足,然后行其人道。」
⒋ 尊重人类权利,爱护人的HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命,HRef=https://www.qijian.info/list/guanxin/ target=_blank class=infotextkey>关心人性的HRef=https://www.qijian.info/list/daode/ target=_blank class=infotextkey>道德理念。
近人性
⒌ 佛教用语。六道之一。指人类。
英语human sympathy, humanitarianism, humane, the /human way/, one of the stages in the cycle of reincarnation (Buddhism), sexual intercourse
德语Menschlichkeit (S), menschlich (Adj)
法语humain, humanité