汉家未得燕支山,征戍年年沙朔间。
塞下长驱汗血马,云中恒闭玉门关。
阴山瀚海千万里,此日桑河冻流水。
稽洛川边胡骑来,渔阳戍里烽烟起。
长途羽檄何相望,天子按剑思北方。
羽林练士拭金甲,将军校战出玉堂。
幽陵异域风烟改,亭障连连古今在。
夜闻鸿雁南渡河,晓望旌旗北临海。
塞沙飞淅沥,遥裔连穷碛。
玄漠云平初合阵,西山月出闻鸣镝。
城南百战多苦辛,路傍死卧黄沙人。
戎衣不脱随霜雪,汗马骖单长被铁。
杨叶楼中不寄书,莲花剑上空流血。
匈奴未灭不言家,驱逐行行边徼赊。
归心海外见明月,别思天边梦落花。
天边回望何悠悠,芳树无人渡陇头。
春云不变阳关雪,桑叶先知胡地秋。
田畴不卖卢龙策,窦宪思勒燕然石。
麾兵静北垂,此日交河湄。
欲令塞上无干戚,会待单于系颈时。
1、意象宏阔:唐代HRef=https://www.qijian.info/list/biansai/ target=_blank class=infotextkey>边塞诗多有从大处落笔,写奇情壮景的特色,本诗也不例外。比如像“塞下长驱汗血HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,云中恒闭玉门关”、“阴HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山瀚海千万里”、“塞沙飞淅沥,遥裔连穷碛”等句,都写得气势磅礴。
2、对仗精美:本诗虽是七言歌行体,但其中有不少的句子运用律句的特色,声韵上讲究平仄相对,对仗也工整巧妙。如:“羽林练士拭金甲,HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军校战出玉堂”、“玄漠云平初合阵,西HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山月出闻鸣镝”、“杨叶楼中不寄书,莲HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花剑上空流血”等等,都使诗句显得有堂堂之阵、正正之师般的整饬气象。
3、铁血柔情:此诗主旋律是雄壮慷慨的,但并非一味地心如铁石,毫无HRef=https://www.qijian.info/list/qinqing/ target=_blank class=infotextkey>亲情、HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情可言。本诗从“杨叶楼中不寄书”(杨叶楼,应指HRef=https://www.qijian.info/list/zhenHRef=https://www.qijian.info/list/gre/ target=_blank class=infotextkey>GREn/ target=_blank class=infotextkey>征人HRef=https://www.qijian.info/list/qizi/ target=_blank class=infotextkey>妻子所居之楼)开始,转入柔情款款、音韵轻柔舒缓的另一个乐章,词语也清丽起来,像“杨叶楼”、“莲HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花剑”、“海外HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月”、“天边落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花”等,一下子就将人们的思绪带到那HRef=https://www.qijian.info/list/kowang/ target=_blank class=infotextkey>渴望已久的HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡,想起那楼头窗前终日翘首凝望的红颜佳人。
4、基调昂扬:此诗作为盛唐的HRef=https://www.qijian.info/list/biansai/ target=_blank class=infotextkey>边塞诗,透出一股立功立业的高昂之气,虽然战事HRef=https://www.qijian.info/list/jianku/ target=_blank class=infotextkey>艰苦凶险――“塞沙飞淅沥,遥裔连穷碛”、“城南百战多苦辛,路傍死卧黄沙人”,虽然HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡HRef=https://www.qijian.info/list/siqin/ target=_blank class=infotextkey>思亲情切――“归心海外见HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月,别思天边梦落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花”、“杨叶楼中不寄书,莲HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花剑上空流血”,但是众HRef=https://www.qijian.info/list/jiangshi/ target=_blank class=infotextkey>将士抱着“匈奴未灭不言家”的决心和斗志,不把敌虏首脑打得投降(单于系颈)不罢休,这句“欲令塞上无干戚,会待单于系颈时”,说得相当HRef=https://www.qijian.info/list/haomai/ target=_blank class=infotextkey>豪迈,和李白诗“不破楼兰终不还”的HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神是一致的,都反映了盛唐当年那种“犯强汉者,虽远必诛”的气概。
这首诗用典较多,害得江湖夜HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨搬来辞源,找了半天,这可能在一定程度上影响了这首诗的传播。注意该诗中好多HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故并非实指,比如“燕然石”、“稽洛川”等,并非是唐朝当时作战的HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方,这里只是借用汉代HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故而已。这些HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故,对于唐代的HRef=https://www.qijian.info/list/dushu/ target=_blank class=infotextkey>读书人来说,是大家熟知的事情,并非生僻之词,只是流传到我们今天,就并非人人都一目了然了。