童趣鉴赏

原文

  余忆童稚时,能张目对日,明察秋毫,见藐小之物必细察其纹理,故时有物外之趣。

  夏蚊成雷,私拟作群鹤舞于空中,心之所向,则或千或百,果然鹤也;昂首观之,项为之强。又留蚊于素帐中,徐喷以烟,使之冲烟而飞鸣,作青云白鹤观,果如鹤唳云端,为之怡然称快。

  余常于土墙凹凸处,花台小草丛杂处,蹲其身,使与台齐;定神细视,以丛草为林,以虫蚁为兽,以土砾凸者为丘,凹者为壑,神游其中,怡然自得。

  一日,见二虫斗草间,观之,兴正浓,忽有庞然大物,拔山倒树而来,盖一癞蛤蟆,舌一吐而二虫尽为所吞。余年幼,方出神,不觉呀然一惊。神定,捉虾蟆,鞭数十,驱之别院。

赏析

  作者HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiyi/ target=_blank class=infotextkey>追忆了自己的HRef=https://www.qijian.info/list/tongnian/ target=_blank class=infotextkey>童年HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活,反映了HRef=https://www.qijian.info/list/ertong/ target=_blank class=infotextkey>儿童丰富的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象力和天真烂漫的童趣。全文可分为两部分。

  第一部分(第1段),总写HRef=https://www.qijian.info/list/tongnian/ target=_blank class=infotextkey>童年视觉敏锐,喜欢细致地观察事物,常有意想不到的乐趣。

  “能张目对日,明察秋毫”,既反映小孩子视觉敏锐,又表现出孩子的稚气、天真。“见藐小之物,必细察其纹理”,说明作者小时候善于细致地观察细小事物,看到细微的事物中那些别人所不能看到的妙处,产生超然物外的乐趣。

  第二部分(第2段至篇末),具体写HRef=https://www.qijian.info/list/tongnian/ target=_blank class=infotextkey>童年观察HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物的奇趣。

  先写HRef=https://www.qijian.info/list/xiatian/ target=_blank class=infotextkey>夏天观察蚊飞的乐趣。“夏蚊成雷”是夸张又是HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻,这里则是“我”从蚊群嗡嗡的HRef=https://www.qijian.info/list/shengyin/ target=_blank class=infotextkey>声音与闷雷声相似的特点HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想到雷声。而把蚊比作鹤,也是蚊子的体形、长足与鹤相像,这是孩子们的HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想。这些HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想不但照应了第一部分的“明察秋毫,见藐小之物,必细‘察其纹理’”,同时也为下文作了铺垫。“心之所向,则或千或百,果然鹤也”,心里这样想,眼前就果然出现了群鹤飞舞的景观。这是在前文HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想HRef=https://www.qijian.info/list/jichu/ target=_blank class=infotextkey>基础上的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象,这正是“物外之趣”。而“留蚊于素帐中,徐喷以烟,使之冲烟而飞鸣,作青云白鹤观,果如鹤唳云端,为之怡然称快”,又是“我”创造性的HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想和HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象,进一步体现了物外之趣。同时也反映了“我”的HRef=https://www.qijian.info/list/zhishi2/ target=_blank class=infotextkey>知识丰富,但活动范围狭小,没有机会和条件接触“青云白鹤”的实景,靠着丰富的想像仍然可以领略到书本上HRef=https://www.qijian.info/list/tuhua/ target=_blank class=infotextkey>图画上所描绘的“青云白鹤”的实景。再写“我”观察土墙、HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花台和小虫争斗的乐趣。这里写“我”观察HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花台草木,“以丛草为林,以虫蚊为兽”神游其中,仍是表现“物外之趣”的。而观虫斗、驱虾蟆的HRef=https://www.qijian.info/list/gushi/ target=_blank class=infotextkey>故事,不但紧扣“趣”字,说明“我”观察入神,而且还能表现“我”的真正可爱,天真无邪。

返回