不用裁为鸣凤管,不须截作钓鱼竿。
千花百草凋零后,留向纷纷雪里看。
《题李次云窗竹》是一首借竹HRef=https://www.qijian.info/list/yanzhi/ target=_blank class=infotextkey>言志,别具情韵的咏竹诗。
白居易这首诗,乍看之下似乎平淡无奇,HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头的两句,用词平淡,无新奇,只是HRef=https://www.qijian.info/list/jiandan/ target=_blank class=infotextkey>简单地交待了HRef=https://www.qijian.info/list/zhuzi/ target=_blank class=infotextkey>竹子不用,不须。但也由此设下了悬念,为什么不用?为什么不须?连串的设问,让HRef=https://www.qijian.info/list/renqing/ target=_blank class=infotextkey>人情不自禁往下看,原来亮点在后面,一个“看”字,点亮了人无限的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象空间。所以这首诗须仔细品读方能发现其中回味无穷,妙不可言。
诗的HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头就是的一连串HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻描写,这是一种比较创新的方式,前三句的HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻都是为了最后一句做铺垫,一个“看”字点明了诗的主旨,激发了诗的灵魂,让人无限遐想。“留向纷纷HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪里看”看什么?洁白的HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪里,唯剩下竹而已。从竹孤立于HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪里看到竹的高洁本质,一种孤立于世俗的孤傲,也是从中衬托出诗人自已高洁的HRef=https://www.qijian.info/list/qinghuai/ target=_blank class=infotextkey>情怀。历代的士人君子之所以醉心于林,流连忘返,并非仅仅为了逃避HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi2/ target=_blank class=infotextkey>现实HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会,而是为了寻找一种HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神寄托。一种超然物外的情操。足见诗人对HRef=https://www.qijian.info/list/zhuzi/ target=_blank class=infotextkey>竹子的HRef=https://www.qijian.info/list/xiai/ target=_blank class=infotextkey>喜爱及对HRef=https://www.qijian.info/list/zhuzi/ target=_blank class=infotextkey>竹子HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格的赞誉。
竹的生存环境,总是猗猗静谧幽雅,醉心在竹的世界里,可以弥补人的HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理缺陷和远离凡尘的HRef=https://www.qijian.info/list/yuyue/ target=_blank class=infotextkey>愉悦、超脱!可以获得暂时的HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理平衡。
此诗巧用对比,略形显神,托竹寓意,象征显旨。全诗有三个词非常关键,“不用”,“不须”,“留向”,前两个词所表达的情感倾向和价值观念与后一个词所表达的形成鲜明的对比,实际上是竹的功利实用的HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格与HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格的对比。先看鸣凤管,据《列仙传》记载,春秋时萧史善吹箫,能作凤声引凤凰止于其屋,故称“箫”为“鸣凤管”。由HRef=https://www.qijian.info/list/zhuzi/ target=_blank class=infotextkey>竹子加工制成的箫,其声感人肺腑,动人心魄。王褒《洞箫赋》云:“故听其巨音,则周流汜滥,并包吐含,若慈父之畜子也。其妙声,则清静厌瘱,顺叙卑达,若孝子之事父也。
科条譬类,诚应义理,澎濞慷慨,一何壮士,优柔温润,又似君子。故其武声,则若雷霆輘輷,佚豫以沸。其仁声,则若颽HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风纷披,容与而施惠。”由此可见箫声丰富、独特的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术感染力。杜牧有诗云“二十四桥明HRef=https://www.qijian.info/list/yueye/ target=_blank class=infotextkey>月夜,玉人何处教吹箫”(《寄扬州韩绰判官》)。