夕阳度西岭,群壑倏已暝。
松月生夜凉,风泉满清听。
樵人归欲尽,烟鸟栖初定。
之子期宿来,孤琴候萝径。
此诗HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗人在HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山中等候HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人到来而HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人仍不至时的情景。前六句展示了HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山寺一带HRef=https://www.qijian.info/list/huanghun/ target=_blank class=infotextkey>黄昏时美丽的HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色。诗人先后描绘HRef=https://www.qijian.info/list/xiyang/ target=_blank class=infotextkey>夕阳西下、群壑昏暝、松际月出、HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹清泉、樵人归尽、烟HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟栖定等生动的意象,渲染环境气氛。随着景致的流动,HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间在暗中转换,环境越来越清幽。孟浩然在HRef=https://www.qijian.info/list/shanshui/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山水诗中,很善于表现HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物在HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间中的运动HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化。HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山区寻常的HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物,一经作者妙笔点染,便构成一幅清丽幽美的HRef=https://www.qijian.info/list/tuhua/ target=_blank class=infotextkey>图画。
这首诗所描绘的HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物形象,不仅仅准确地表现出HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山中从薄暮到深夜的时态特征,而且融统着诗人期盼HRef=https://www.qijian.info/list/zhiyin/ target=_blank class=infotextkey>知音的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。特别是“松月生夜凉,HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风泉满清听”两句,HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗人见松月而觉夜凉,听见泉而感HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山幽,细致入微地传达出日暮HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山间听泉时的全部感受,很有韵味。全篇前六句都是融情入景,到了第七句,才点出“之子期宿来”,然后在第八字再点出一个“候”字。“孤琴候萝径”,以“孤”修饰琴,更添了孤清之感。
孤琴的形象,兼有期待HRef=https://www.qijian.info/list/zhiyin/ target=_blank class=infotextkey>知音之意。而用“萝”字修饰“径”,也似有意似无意地反衬诗人的HRef=https://www.qijian.info/list/gudu/ target=_blank class=infotextkey>孤独。因为藤萝总是互相攀援、枝蔓交错地群生的。这一句诗,在整幅HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山居HRef=https://www.qijian.info/list/qiuye/ target=_blank class=infotextkey>秋夜幽寂清冷的HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物背景上,生动地勾勒出了诗人的HRef=https://www.qijian.info/list/ziwo/ target=_blank class=infotextkey>自我形象,使人如见这位HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风神散朗的诗人,抱着琴,孤零零地伫立在洒满HRef=https://www.qijian.info/list/yuese/ target=_blank class=infotextkey>月色的萝径上,望眼欲穿地期盼HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的到来。诗的收尾非常精彩,使诗人深情期待HRef=https://www.qijian.info/list/zhiyin/ target=_blank class=infotextkey>知音的形象如在读者眼前。
扎看起来,前六句是HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景,只有HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾两句写候友。其实不然,诗从一开始就在写候友,不过诗人暗藏在HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物中,没有露面罢了。前六句看起来是无人之境,实际上是有人之境。“群壑倏已暝”是诗人看到的,“松月生夜凉”是诗人感到的,“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风泉满清听”是诗人的感觉,“樵人归欲尽,烟HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟栖初定”也是诗人看到的。透过这些诗句,可想而知诗人候友已经有一段HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间了。待读到“孤琴候萝径”,暗藏在HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物中的人,与抚琴候友的人迭在一起,形象蓦地活起来,跃然纸上,呼之欲出。
全诗色彩不断变幻,HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物描写十分清幽,语言含蓄HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉却不失韵味。“松月生夜凉,HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风泉满清听”两句是此诗名句。