十年前是尊前客,月白风清,忧患凋零。老去光阴速可惊。
鬓华虽改心无改,试把金觥。旧曲重听。犹似当年醉里声。
此词HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头是HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆。十年以前,这期间,多少HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生况味,他只以“月白HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风清”四字概括。“月白HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风清”四字,色调明朗,既象征处境的顺利,也反映HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情的HRef=https://www.qijian.info/list/yuyue/ target=_blank class=infotextkey>愉悦,给人的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象是HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好、广阔的。至“HRef=https://www.qijian.info/list/youhuan/ target=_blank class=infotextkey>忧患凋零”四字,猛一跌宕,展现十年以后的HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活。种种不幸,他仅以“HRef=https://www.qijian.info/list/youhuan/ target=_blank class=infotextkey>忧患凋零”四字概之,以虚代实,更有千钧之力。接着以“老去光阴速可惊”,作上片之结,语言朴质无华,斩截有力。“速可惊”三字,直似从肺腑中发出。
此词下片承前片意脉,有如藕断丝连;但HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情上骤然转折,又似异军突起。HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光的流逝,不幸的降临,使得词人容颜渐老,但他那颗充满活力的心,却还似从前一样,于是他HRef=https://www.qijian.info/list/haomai/ target=_blank class=infotextkey>豪迈地唱道“鬓华虽改心无改”!他是把一腔HRef=https://www.qijian.info/list/youfen/ target=_blank class=infotextkey>忧愤深深地埋藏心底,语言虽HRef=https://www.qijian.info/list/haomai/ target=_blank class=infotextkey>豪迈而HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情却很沉郁。
这里,词人久经人世沧桑、历尽宦海浮沉的老辣HRef=https://www.qijian.info/list/xingge/ target=_blank class=infotextkey>性格,似乎隐然可见。以纵酒寻欢来慰藉余年,其中渗透着HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生无常、及时行乐的HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang2/ target=_blank class=infotextkey>思想HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情。词中接下去就说“试把金觥”。本来就有销愁的意思;但此词着一“把”字,便显出HRef=https://www.qijian.info/list/haomai/ target=_blank class=infotextkey>豪迈的气概。
HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾二句紧承前句。词人手把酒杯,耳听旧曲,似乎自己仍陶醉往日的HRef=https://www.qijian.info/list/haoqing/ target=_blank class=infotextkey>豪情盛慨里。这个HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾正与起首相互呼应,相互补充。这里,词人说“旧曲重听,犹似当年醉里声”,便补足了前面的意思,首尾相应,运转自如,于是便构成了统一的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术整体。曲既旧矣,又复重听,一个“旧”字,一个“重”字,便把词人的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情和读者的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象带到十年以前的环境里。