闺里佳人年十馀,嚬蛾对影恨离居。
忽逢江上春归燕,衔得云中尺素书。
玉手开缄长叹息,狂夫犹戍交河北。
万里交河水北流,愿为双燕泛中洲。
君边云拥青丝骑,妾处苔生红粉楼。
楼上春风日将歇,谁能揽镜看愁发?
晓吹员管随落花,夜捣戎衣向明月。
明月高高刻漏长,真珠帘箔掩兰堂。
横垂宝幄同心结,半拂琼筵苏合香。
琼筵宝幄连枝锦,灯烛荧荧照孤寝。
有便凭将金剪刀,为君留下相思枕。
摘尽庭兰不见君,红巾拭泪生氤氲,
明年若更征边塞,愿作阳台一段云。
此诗的HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头就写HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇在闺中HRef=https://www.qijian.info/list/chousi/ target=_blank class=infotextkey>愁思远人,忽得来信,报道HRef=https://www.qijian.info/list/zhangfu/ target=_blank class=infotextkey>丈夫仍滞留交河之北。其实不必一定要信来,信也不会由春燕捎来,春燕从南边海上归来也不可能带来极北的交河的信,这些都是虚拟,甚至是不合理的虚拟,只是借以画出闺中HRef=https://www.qijian.info/list/sifu/ target=_blank class=infotextkey>思妇“愿为双HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟泛中洲”的遐想而已。诗的场景是在HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇的闺房,全诗充满渲染闺房里的景况和闺中独处的HRef=https://www.qijian.info/list/aiyuan/ target=_blank class=infotextkey>哀怨;并以HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象中的征夫的处境“君边云拥青丝骑”、“晓吹员管随落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花”和眼前闺中的光景对照,点染出HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇的魂驰塞外。日暮(日将歇)以后,HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月高照,兰堂之中,帘箔帷幄上触眼是象征恩爱的“同心结”、“连枝锦”;这些予人以温馨感的饰物在度日为年的漫漫长夜的刻漏声中,对“灯烛荧荧照孤寝”的人构成了喜与悲的极大反差。这一切都是由于迢遥的空间的睽隔,从距离又转念,纵使有使节往来,顶多也能为心上人剪制一个HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思枕以寄怀想而已。接着“摘尽庭兰”,又重申远别HRef=https://www.qijian.info/list/youshang/ target=_blank class=infotextkey>忧伤之意,《HRef=https://www.qijian.info/list/gushishijiushou/ target=_blank class=infotextkey>古诗十九首·涉江采芙蓉》一首,有“兰泽多芳草,采之欲遗谁?所思在远道。还顾望旧乡,长路漫浩浩。同心而离居,HRef=https://www.qijian.info/list/youshang/ target=_blank class=infotextkey>忧伤心终老”的HRef=https://www.qijian.info/list/yongtan/ target=_blank class=infotextkey>咏叹,藉着记忆,人们立即能体会到HRef=https://www.qijian.info/list/sifu/ target=_blank class=infotextkey>思妇的HRef=https://www.qijian.info/list/youyuan2/ target=_blank class=infotextkey>幽怨之情,只有以泪洗面,任红巾染满氤氲的泪渍了。结以“愿作阳台一段云”,如神女行云似地以梦相随,更把思恋之情推到了极致。全篇有人有景又有HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情刻画,倍极缠绵悱恻。
明人胡应麟认为此诗有初唐格调,大概是因为初唐诗人写HRef=https://www.qijian.info/list/guiyuan/ target=_blank class=infotextkey>闺怨的诗极多,如王勃亦有《捣衣》,沈佺期有《独不见》、《HRef=https://www.qijian.info/list/zashi/ target=_blank class=infotextkey>杂诗三首》其三(“闻道黄龙戍”)等,但初唐诗人的HRef=https://www.qijian.info/list/guiyuan/ target=_blank class=infotextkey>闺怨诗虽沿袭了梁、陈诗HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风的绮丽,却少反复叮咛的绵密情致。情致不至,作家本人投入的就不多,所沿袭的绮丽的诗HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风就更加突出。李白这篇虽也绮丽有余,却刻写真切,层层深入,情景交错,经得起唱叹,因此在绮丽中别有丰满和蕴蓄;而且HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情中以刻画HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的HRef=https://www.qijian.info/list/xushi/ target=_blank class=infotextkey>叙事为首架,上追汉魏人的HRef=https://www.qijian.info/list/yuefu/ target=_blank class=infotextkey>乐府HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风骨。其实和初唐人的HRef=https://www.qijian.info/list/guiyuan/ target=_blank class=infotextkey>闺怨诗是大有区别的。结句的怨而不怒,更具有传统诗评的所谓“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风人之旨”,与沈佺期《独不见》之类的徒诉HRef=https://www.qijian.info/list/aiyuan/ target=_blank class=infotextkey>哀怨有很大不同。