春去也,多谢洛城人。弱柳从风疑举袂,丛兰裛露似沾巾。独坐亦含嚬。
春去也,共惜艳阳年。犹有桃花流水上,无辞竹叶醉尊前。惟待见青天。
第一首的主旨是HRef=https://www.qijian.info/list/shangchun/ target=_blank class=infotextkey>伤春。词中,先写春向人们告辞,柳、兰喻春含泪挥手而别,后写一个HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春情态,一边HRef=https://www.qijian.info/list/wanxi/ target=_blank class=infotextkey>惋惜HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的归去,一边又觉得HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天对她也有无限HRef=https://www.qijian.info/list/yilian/ target=_blank class=infotextkey>依恋之情,作者以HRef=https://www.qijian.info/list/niren/ target=_blank class=infotextkey>拟人手法,把人的表情动作赋予春,有依依难舍之情,郁郁HRef=https://www.qijian.info/list/ganshang/ target=_blank class=infotextkey>感伤之意,抒发了HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春、HRef=https://www.qijian.info/list/shangchun/ target=_blank class=infotextkey>伤春的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情。构思新颖,描写细腻,手法多变,充分体现了诗人HRef=https://www.qijian.info/list/yuefu/ target=_blank class=infotextkey>乐府小章的“清新流畅、含思婉转”的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术特色。
“春去也,多谢洛城人”。“春去也,多谢洛城人。”“去也”两字HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情色彩极浓。在临别之际一声“去也”。抵得上很多言语,其中当然也包含着不忍去、不愿去、又不得不去的衷曲。后来柳永《HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨霖铃·寒蝉凄切》词“愿去去千里烟波”,连用两个“去”字,也是为了突出他心头不忍去、不愿去而又不得不去的复杂HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情。这是从春的一方即客观的一方言之。再从爱春、HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春的一方即主观的一方言之,则“去也”两字更为关情。《西厢记·长亭HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别》有句云:“听得道声“去也”。松了金钡;遥望见十里长亭,减了玉肌。此恨谁知!”如果借来作为“去也”两字的注解,就不难HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象那种爱春、HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春而又尤计留春的HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅之情。“多谢洛城人”则又转换角度,以HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的口吻,向HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春之人遥遥致意。作者在短短七字之间展现了两种不同视角的转换,挥洒自如,更显示出其杰出的想像力和文字驾驭能力。
“弱柳从HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风疑举袂,丛兰泡露似沾巾”两句,紧承前句“多谢洛城人”而来,不HRef=https://www.qijian.info/list/xieren/ target=_blank class=infotextkey>写人之HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春,而先写春依HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人,描绘出一幅气韵横生的HRef=https://www.qijian.info/list/songchun/ target=_blank class=infotextkey>送春画图,且看那纤弱的柳条随HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风依依轻摇,就好像挥手作别轻扬起的衣袖;而葡HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花沾满露珠,更有如一位不胜嫣羞的HRef=https://www.qijian.info/list/moiren/ target=_blank class=infotextkey>美人,在HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别之际泪湿纸巾。
“独坐亦含颦。”如果说,前面四句都是从春的HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别一边着笔的话,那末这最后一句写到了HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春之人,即词中的HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情主人公。从句中的“独”字可以领悟到,这位抒倩上人公的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情非常HRef=https://www.qijian.info/list/jimo/ target=_blank class=infotextkey>寂寞HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅。旖旎的HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光曾给她以欢乐与HRef=https://www.qijian.info/list/anwei/ target=_blank class=infotextkey>安慰,或者说,曾HRef=https://www.qijian.info/list/jili/ target=_blank class=infotextkey>激励她满怀HRef=https://www.qijian.info/list/chongjing/ target=_blank class=infotextkey>憧憬地HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiqiu/ target=_blank class=infotextkey>追求HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的HRef=https://www.qijian.info/list/lixiang/ target=_blank class=infotextkey>理想,但是,曾几何时,春闹HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花谢。欢乐成为过去,HRef=https://www.qijian.info/list/anwei/ target=_blank class=infotextkey>安慰被HRef=https://www.qijian.info/list/shiwang/ target=_blank class=infotextkey>失望所代替,HRef=https://www.qijian.info/list/lixiang/ target=_blank class=infotextkey>理想也终于落空。HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪煎熬使她坐卧不安:从句中的“亦”字可以表现出除“独坐”以外的独眠、独酌、独吟都已一一行之而终于无法排遣HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪。在百无聊赖之中,惟有借“独坐”以自持性情,但“独坐”既久,仍不免颦眉蹙额,为HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪所包围,由此总见得HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪缠绵深长而避之无由了。
第二首的主旨是HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春,其HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情线索十分显明,HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情的中心非常突出。前两句在词意上是一层转折,次句的“艳阳年”与第三句的“桃HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花流水”在字面上也构成一个转折,两个七言对偶句与结句在虚实关系上又形成一个转折,通过这层层转折,层转层深地传出了充溢在词人心头的“HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春”意绪。
“春去也。共惜艳阳年。”首句重复第一首的发端,既加深了HRef=https://www.qijian.info/list/yongtan/ target=_blank class=infotextkey>咏叹的意味,强化了作者HRef=https://www.qijian.info/list/shangchun/ target=_blank class=infotextkey>伤春、HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春的情感,在结构上也起了与第一首互相呼应的勾连作用,HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的“大势”已去。次句中的“艳阳年”,即“艳阳天”,指阳光灿烂、HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光旖旎的HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天,“余春”尚在,大家赶紧来抓住这最后的机会好好地赏玩一下HRef=https://www.qijian.info/list/muchun/ target=_blank class=infotextkey>暮春的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风致。
“犹有桃HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花流水上,无辞竹叶醉尊前。”描写了词人为自己“HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春”的行为所做的打算,桃HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花凋落,飘洒在溪流水上,这正是HRef=https://www.qijian.info/list/muchun/ target=_blank class=infotextkey>暮春常见的景象,倘若桃HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花落瓣已被流水飘尽,那HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的身影就是确实消逝得无影无踪了。词人愿意在溪水边的草茵上席地而坐,面对着落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花流水,斟上一杯春竹叶酒,慢慢地喝,悄悄地看,静静地想。
“惟待见青天。”强烈表达出HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望自己拟想中的“HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春”行为能够实现的心声。纵然HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风景无限好,倘使碰上个淫HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨连绵、路滑泥烂的HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气,这一番打算就全都落空了。所以诗人末句HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望老天爷能够帮忙,给人间送来个无云无HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风的大好晴天。
这两首词运用了HRef=https://www.qijian.info/list/niren/ target=_blank class=infotextkey>拟人的手法表现了从人到春,又从春到人的三次主角转换。作者不HRef=https://www.qijian.info/list/xieren/ target=_blank class=infotextkey>写人HRef=https://www.qijian.info/list/xichun/ target=_blank class=infotextkey>惜春,反写春HRef=https://www.qijian.info/list/xiren/ target=_blank class=infotextkey>惜人,将HRef=https://www.qijian.info/list/renqing/ target=_blank class=infotextkey>人情物态揉为一体。构思新颖,手法多变;语言朴实无华,结构紧凑奇巧。全词充分体现了诗人HRef=https://www.qijian.info/list/yuefu/ target=_blank class=infotextkey>乐府小章“清新流畅、含思婉转”的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术特色。