丁巳重阳前三日,梦亡妇淡妆素服,执手哽咽,语多不复能记。但临别有云:“衔恨愿为天上月,年年犹得向郎圆。”妇素未工诗,不知何以得此也,觉后感赋。
瞬息浮生,薄命如斯,低徊怎忘。记绣榻闲时,并吹红雨;雕阑曲处,同倚斜阳。梦好难留,诗残莫续,赢得更深哭一场。遗容在,只灵飙一转,未许端详。重寻碧落茫茫。料短发、朝来定有霜。便人间天上,尘缘未断,春花秋叶,触绪还伤。欲结绸缪,翻惊摇落,减尽荀衣昨日香。真无奈,倩声声邻笛,谱出回肠。
词的上片以低婉的HRef=https://www.qijian.info/list/tanxi/ target=_blank class=infotextkey>叹息起笔,既是HRef=https://www.qijian.info/list/tanxi/ target=_blank class=infotextkey>叹息HRef=https://www.qijian.info/list/wangqi/ target=_blank class=infotextkey>亡妻早逝命薄,也是HRef=https://www.qijian.info/list/aitan/ target=_blank class=infotextkey>哀叹自己的薄命。接下去写往日的HRef=https://www.qijian.info/list/fuqi/ target=_blank class=infotextkey>夫妻恩HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情景,反衬出今日永别的苦情,梦醒后的HRef=https://www.qijian.info/list/qiqing/ target=_blank class=infotextkey>凄清难禁。结穴处再点梦中“只灵飙一转”,为之无限的HRef=https://www.qijian.info/list/changwang/ target=_blank class=infotextkey>怅惘,无穷的恨憾。下片进一步刻画苦苦追寻HRef=https://www.qijian.info/list/wangqi/ target=_blank class=infotextkey>亡妻的踪影和追寻而不可得的沉痛HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。这里用料想之情景表达了对HRef=https://www.qijian.info/list/wangqi/ target=_blank class=infotextkey>亡妻的爱怜和深深的HRef=https://www.qijian.info/list/huainian/ target=_blank class=infotextkey>怀念。结处又以幻境谱叙衷肠。全篇屈曲跌宕,一波三折,低回深婉,HRef=https://www.qijian.info/list/aiyuan/ target=_blank class=infotextkey>哀怨动人。