虞美人·春花秋月何时了鉴赏

原文

春花秋月何时了?往事知多少。小楼昨夜又东风,故国不堪回首月明中。

雕栏玉砌应犹在,只是朱颜改。问君能有几多愁?恰似一江春水向东流。(雕栏通:阑)

赏析

  《虞HRef=https://www.qijian.info/list/moiren/ target=_blank class=infotextkey>美人》是李煜的代表作,也是李后主的绝命词。相传他于自己HRef=https://www.qijian.info/list/shengri/ target=_blank class=infotextkey>生日(七月七日)之夜(“HRef=https://www.qijian.info/list/qixi/ target=_blank class=infotextkey>七夕”),在寓所命HRef=https://www.qijian.info/list/geji/ target=_blank class=infotextkey>歌妓作乐,唱新作《虞HRef=https://www.qijian.info/list/moiren/ target=_blank class=infotextkey>美人》词,声闻于外。宋太宗闻之大怒,命人赐药酒,将他毒死。这首词通过今昔交错对比,表现了一个HRef=https://www.qijian.info/list/wangguo/ target=_blank class=infotextkey>亡国之君的无穷的HRef=https://www.qijian.info/list/aiyuan/ target=_blank class=infotextkey>哀怨。

  “春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花秋月何时了,HRef=https://www.qijian.info/list/wangshi/ target=_blank class=infotextkey>往事知多少!”三春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花开,HRef=https://www.qijian.info/list/zhongqiu/ target=_blank class=infotextkey>中秋月圆,HRef=https://www.qijian.info/list/suiyue/ target=_blank class=infotextkey>岁月不断更替,HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生多么HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好。可我这囚犯的HRef=https://www.qijian.info/list/kunan/ target=_blank class=infotextkey>苦难HRef=https://www.qijian.info/list/suiyue/ target=_blank class=infotextkey>岁月,什么时候才能完结呢?“春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花秋月何时了”表明词人身为阶下囚,怕春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花秋月勾起HRef=https://www.qijian.info/list/wangshi/ target=_blank class=infotextkey>往事而HRef=https://www.qijian.info/list/shanghuai/ target=_blank class=infotextkey>伤怀。回首往昔,身为国君,过去许许多多的事到底做得如何呢,怎么会弄到今天这步田地?据史书记载,李煜当国君时,日日纵情声色,不理朝政,枉杀谏臣……透过此诗句,我们不难看出,这位从威赫的国君沦为阶下囚的南唐后主,此时此刻的心中有的不只是HRef=https://www.qijian.info/list/beiku/ target=_blank class=infotextkey>悲苦HRef=https://www.qijian.info/list/fenkai/ target=_blank class=infotextkey>愤慨,多少也有HRef=https://www.qijian.info/list/huihen/ target=_blank class=infotextkey>悔恨之意。“小楼昨夜又东HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,HRef=https://www.qijian.info/list/guguo/ target=_blank class=infotextkey>故国不堪回首月明中。”苟且偷生的小楼又一次春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹拂,春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花又将怒放。回想起南唐的王朝、李氏的社稷——自己的HRef=https://www.qijian.info/list/guguo/ target=_blank class=infotextkey>故国却早已被灭亡。诗人身居囚屋,听着春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,望着HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月,HRef=https://www.qijian.info/list/chujingshengqing/ target=_blank class=infotextkey>触景生情,HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪万千,夜不能寐。一个“又”字,表明此情此景已多次出现,这HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神上的HRef=https://www.qijian.info/list/tongku/ target=_blank class=infotextkey>痛苦真让人难以忍受。“又”点明了“春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花秋月”的时序HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化,词人降宋又苟活了一年,加重了上两句流露的HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪,也引出词人对HRef=https://www.qijian.info/list/guguo/ target=_blank class=infotextkey>故国HRef=https://www.qijian.info/list/wangshi/ target=_blank class=infotextkey>往事的HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆。

  “雕栏玉砌应犹在,只是朱颜改。”尽管“HRef=https://www.qijian.info/list/guguo/ target=_blank class=infotextkey>故国不堪回首”,可又不能不“回首”。这两句就是具体写“回首”“HRef=https://www.qijian.info/list/guguo/ target=_blank class=infotextkey>故国”的——故都金陵华丽的宫殿大概还在,只是那些丧国的宫女朱颜已改。这里暗含着李后主对国土更姓,HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山河变色的HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨!“朱颜”一词在这里固然具体指往日HRef=https://www.qijian.info/list/gongzhong/ target=_blank class=infotextkey>宫中的红粉佳人,但同时又是过去一切HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好事物、HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的象征。以上六句,诗人竭力将HRef=https://www.qijian.info/list/moijing/ target=_blank class=infotextkey>美景与悲情,往昔与当今,HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物与HRef=https://www.qijian.info/list/renshi/ target=_blank class=infotextkey>人事的对比融为一体,尤其是通过HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然的永恒和HRef=https://www.qijian.info/list/renshi/ target=_blank class=infotextkey>人事的沧桑的强烈对比,把蕴蓄于胸中的HRef=https://www.qijian.info/list/beichou/ target=_blank class=infotextkey>悲愁HRef=https://www.qijian.info/list/huihen/ target=_blank class=infotextkey>悔恨曲折有致地倾泻出来,凝成最后的千古绝唱——“问君能有几多愁?恰似一江春水向东流。”诗人先用发人深思的设问,点明抽象的本体“愁”,接着用生动的喻体奔流的江“水”作答。用满江的春水来HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻满腹的HRef=https://www.qijian.info/list/chouhen/ target=_blank class=infotextkey>愁恨,极为贴切形象,不仅显示了HRef=https://www.qijian.info/list/chouhen/ target=_blank class=infotextkey>愁恨的悠长深远,而且显示了HRef=https://www.qijian.info/list/chouhen/ target=_blank class=infotextkey>愁恨的汹涌翻腾,充分体现出奔腾中的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情所具有的力度和深度。全词以明净、凝练、HRef=https://www.qijian.info/list/youmoi/ target=_blank class=infotextkey>优美、清新的语言,运用HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻、对比、设问等多种修辞手法,高度地概括和淋漓尽致地表达了诗人的真情实感。难怪前人赞誉李煜的词是“血泪之歌”,“一字一珠”。全词虚设回答,在问答中又紧扣回首HRef=https://www.qijian.info/list/wangshi/ target=_blank class=infotextkey>往事,HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨今昔写得HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然而一气流注,最后进入语尽意不尽的境界,使词显得阔大雄伟。

返回