去年元夜时,花市灯如昼。
月上柳梢头,人约黄昏后。
今年元夜时,月与灯依旧。
不见去年人,泪湿春衫袖。(泪湿:一作:满)
这是首HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思词,写去年与HRef=https://www.qijian.info/list/qinHRef=https://www.qijian.info/list/gre/ target=_blank class=infotextkey>GREn/ target=_blank class=infotextkey>情人相会的甜蜜与今日不见HRef=https://www.qijian.info/list/qinHRef=https://www.qijian.info/list/gre/ target=_blank class=infotextkey>GREn/ target=_blank class=infotextkey>情人的HRef=https://www.qijian.info/list/tongku/ target=_blank class=infotextkey>痛苦,明白如话,饶有韵味。词的上阕写“去年元夜”的事情,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花市的灯像白天一样亮,不但是观灯HRef=https://www.qijian.info/list/shangyue/ target=_blank class=infotextkey>赏月的好时节,也给恋爱的HRef=https://www.qijian.info/list/qingnian/ target=_blank class=infotextkey>青年男女以良好的时机,在灯火阑珊处秘密相会。“月到柳梢头,人约HRef=https://www.qijian.info/list/huanghun/ target=_blank class=infotextkey>黄昏后”二句言有尽而意无穷。柔情密意溢于言表。下阕写“今年元夜”的情景。“月与灯依旧”,虽然只举月与灯,实际应包括二三句的HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花和柳,是说闹市佳节良宵与去年一样,HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物依旧。下一句“不见去年人”“泪湿春衫袖”,表情极明显,一个“湿”字,将物是人非,旧情难续的HRef=https://www.qijian.info/list/ganshang/ target=_blank class=infotextkey>感伤表现得淋漓尽致。
这首词与唐朝诗人崔护的名作《题都城南庄》(“去年今日此门中,人面桃HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花相映红。人面只今何处去?桃HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花依旧笑春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风”)有异曲同工之妙。词中描写了作者昔日一段缠绵悱恻、难以忘怀的HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情,抒发了旧日HRef=https://www.qijian.info/list/lianqing/ target=_blank class=infotextkey>恋情破灭后的失落感与HRef=https://www.qijian.info/list/gudu/ target=_blank class=infotextkey>孤独感。
上片HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiyi/ target=_blank class=infotextkey>追忆去年元夜欢会的HRef=https://www.qijian.info/list/wangshi/ target=_blank class=infotextkey>往事。“HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花市灯如昼”极写元宵之夜的灯火辉煌,那次HRef=https://www.qijian.info/list/yuehui/ target=_blank class=infotextkey>约会,两情相悦。周围的环境,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花市,彩灯,明丽如同白天;HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月,柳梢,都是相爱的见证。后两句情景交融,写出了HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人HRef=https://www.qijian.info/list/yueguang/ target=_blank class=infotextkey>月光柳影下两情依依、情话绵绵的景象,制造出朦胧清幽、HRef=https://www.qijian.info/list/wanyue/ target=_blank class=infotextkey>婉约柔美的HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境。
下片写今年元夜重临故地,想念伊人的HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感。“今年元夜时”写出主人公HRef=https://www.qijian.info/list/qingsi/ target=_blank class=infotextkey>情思幽幽,喟然而叹。“月与灯依旧”作了明确的对比,今天所见,依然如故,引出“泪满春衫袖”这一旧情难续的沉重HRef=https://www.qijian.info/list/aishang/ target=_blank class=infotextkey>哀伤,表达出词人对昔日HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人的一往情深,却已物是人非的思绪。
此词既写出了HRef=https://www.qijian.info/list/qinHRef=https://www.qijian.info/list/gre/ target=_blank class=infotextkey>GREn/ target=_blank class=infotextkey>情人的美丽和当日相恋时的温馨甜蜜,又写出了今日伊人不见的HRef=https://www.qijian.info/list/changwang/ target=_blank class=infotextkey>怅惘和HRef=https://www.qijian.info/list/youshang/ target=_blank class=infotextkey>忧伤。写法上,它采用了去年与今年的对比性手法,使得今昔情景之间形成哀乐迥异的鲜明对比,从而有效地表达了词人所欲吐露的HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情HRef=https://www.qijian.info/list/zaoyu/ target=_blank class=infotextkey>遭遇上的HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感、HRef=https://www.qijian.info/list/kutong/ target=_blank class=infotextkey>苦痛体验。这种文义并列的分片结构,形成回旋HRef=https://www.qijian.info/list/yongtan/ target=_blank class=infotextkey>咏叹的重叠,读来一咏三叹,令人HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨。
这首元夜恋旧的《生查子·元夕》其实是朱淑真所作,长期以来被认为欧阳修所作,其实是当时怕坏了HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风气,才将作者改为了欧阳修的。
词的上片HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆从前幽会,充满HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望与幸福,可见两情是何等欢洽。而周围的环境,无论是HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花、灯,还是月、柳,都成了爱的见证,美的表白,未来幸福的图景。情与景联系在一起,展现了美的HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境。
但快乐的HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光总是很快成为记忆。词的下片,笔锋一转,HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光飞逝如电,转眼到了“今年元夜时”,把主人公的HRef=https://www.qijian.info/list/qingsi/ target=_blank class=infotextkey>情思从HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆中拉了回来。“月与灯依旧”极其概括地交代了今天的环境。“依旧”两字又把人们的思绪引向上片的描写之中,HRef=https://www.qijian.info/list/yuese/ target=_blank class=infotextkey>月色依旧HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好,灯市依旧灿烂如昼。环境依旧似去年,而人又如何呢?这是主人公主旨所在,也是他HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情的主体。词人于人潮涌动中无处寻觅佳人芳踪,HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情沮丧,辛酸HRef=https://www.qijian.info/list/wunai/ target=_blank class=infotextkey>无奈之泪打湿了自己的衣襟。旧时HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气旧时衣,佳人不见泪黯滴,怎能不HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感HRef=https://www.qijian.info/list/yihan/ target=_blank class=infotextkey>遗憾?上句“不见去年人”已有无限HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感隐含其中,末句再把这种HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感之情形象化、明朗化。
物是人非的HRef=https://www.qijian.info/list/changwang/ target=_blank class=infotextkey>怅惘,今昔对比的HRef=https://www.qijian.info/list/qiliang/ target=_blank class=infotextkey>凄凉,由此HRef=https://www.qijian.info/list/moijing/ target=_blank class=infotextkey>美景也变为HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感之景,月与灯交织而就的HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花市HRef=https://www.qijian.info/list/yejing/ target=_blank class=infotextkey>夜景即由明亮化为暗淡。淡漠冷清的HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感弥漫于词的下片。灯、HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花、月、柳,在主人公眼里只不过是HRef=https://www.qijian.info/list/qiliang/ target=_blank class=infotextkey>凄凉的化身、HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感的催化剂、HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思的见证。而今佳人难觅,泪眼看HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花亦悲,泪满衣袖。
世事难料,情难如愿。牵动人心的最是那凄怨、缠绵而又刻骨铭心的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思。谁不曾渴慕,谁不曾诚意追索,可HRef=https://www.qijian.info/list/wunai/ target=_blank class=infotextkey>无奈造化捉弄,阴差阳错,幸福的身影总是擦肩而过。旧时欢愉仍驻留心中,而痴心等候的那个人,今生却不再来。无可奈何HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花落去,但那只似曾相识的HRef=https://www.qijian.info/list/yanzi/ target=_blank class=infotextkey>燕子呢?那曾有的HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情真是无比难测吗?如果真的这样,那些两情相悦、缠绵悱恻的美丽韶华难道是在HRef=https://www.qijian.info/list/suiyue/ target=_blank class=infotextkey>岁月中流走的吗?谁也不曾料到呵,错过了一季竟错过了一生。HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山盟虽在,佳人无音,这是怎样的HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感HRef=https://www.qijian.info/list/yihan/ target=_blank class=infotextkey>遗憾,怎样的裂心之痛!
HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人如此,今人亦然。世间总有太多的HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感和HRef=https://www.qijian.info/list/yihan/ target=_blank class=infotextkey>遗憾。世事在变,沧海桑田。回眸寻望,昔人都已不见,此地空余断肠人。滚滚红尘,茫茫人海,佳人无处寻觅,便纵有柔情万种,更与何人说?
物是人非事事休,欲语泪先流。任君“泪湿春衫袖”,却已“不见去年人”,此情此伤,又怎奈何天?欧阳修的诗词甚多,而我独爱《生查子·元夕》。反复低吟浅唱“去年元夜时……”无限HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感,隐隐一怀HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪化作一声长叹:问世间情是何物,直教此恨绵绵无绝期?