雁足无书古塞幽。一程烟草一程愁。帽檐尘重风吹野,帐角香销月满楼。
情思乱,梦魂浮。缃裙多忆敝貂裘。官河水静阑干暖,徙倚斜阳怨晚秋。
《鹧鸪天·卫县道中,有怀其人》抒写词人在行HRef=https://www.qijian.info/list/lutu/ target=_blank class=infotextkey>旅途中对HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡美眷的HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念。上阕写HRef=https://www.qijian.info/list/xinglu2/ target=_blank class=infotextkey>行旅中的HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪,HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情凝重,HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境深远:“雁足无书古塞幽,一程烟草一程愁。”词人还未到目的地就HRef=https://www.qijian.info/list/panwang/ target=_blank class=infotextkey>盼望家中的HRef=https://www.qijian.info/list/shuxin/ target=_blank class=infotextkey>书信,他仰望长空的HRef=https://www.qijian.info/list/dayan/ target=_blank class=infotextkey>大雁,HRef=https://www.qijian.info/list/qiwang/ target=_blank class=infotextkey>期望它们的足上带着HRef=https://www.qijian.info/list/qinren/ target=_blank class=infotextkey>亲人的书简,然而这只能是一个空幻的奢望,苍茫幽远的塞北HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风云,益发增添了他HRef=https://www.qijian.info/list/huainian/ target=_blank class=infotextkey>怀念HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡的HRef=https://www.qijian.info/list/yousi/ target=_blank class=infotextkey>忧思。衰黄的枯草笼着黯淡的烟尘,他走一程愁一程,HRef=https://www.qijian.info/list/chouxu/ target=_blank class=infotextkey>愁绪随着路程的辽远不断增加,正是行程日以远,HRef=https://www.qijian.info/list/chousi/ target=_blank class=infotextkey>愁思日以增呵!“帽檐尘重HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹野”,写出诗人长途跋涉的苦况:冷HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风在旷野上肆虐地狂吹,帽檐上的尘土渐渐加厚加重;“帐角香销月满楼”,则写出诗人孤宿客馆中的HRef=https://www.qijian.info/list/jimo/ target=_blank class=infotextkey>寂寞,帷帐香销,月满高楼,深宵辗转,耿耿难眠。
下阕写家中爱侣对自己的HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念。已在HRef=https://www.qijian.info/list/siren/ target=_blank class=infotextkey>思人却言人在思己,这就把HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念之情更深化一层,增加了作品的容量和厚度。“HRef=https://www.qijian.info/list/qingsi/ target=_blank class=infotextkey>情思乱,梦魂浮”,既是词人此刻心绪的写照,也是所思之人——如HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花美眷此时心态的表露。“缃裙多忆敝貂裘”一语不露痕迹地将描写的角度作了180度的转换:词人HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象家中身着缃裙的爱妻,此刻也正在HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念穿着貂裘远在塞北HRef=https://www.qijian.info/list/piaobo2/ target=_blank class=infotextkey>飘泊的HRef=https://www.qijian.info/list/youzi/ target=_blank class=infotextkey>游子。这里,词人以“缃裙”、“貂裘”指代男女HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情主人公,更显得富有一种含而不露的诗意美。“官河水静阑干暖,徒倚斜阳怨晚秋。”依然是词人HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象中的HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡爱妻对自己HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念的画面,作者仿佛看到幽HRef=https://www.qijian.info/list/youyuan2/ target=_blank class=infotextkey>幽怨怨的她倚着栏杆痴痴地凝望着官河静静的流水,“暖”表明时当日中,栏杆犹被吹得暖融融的,而“徙倚斜阳怨晚秋”则表明她凭栏HRef=https://www.qijian.info/list/wangyuan/ target=_blank class=infotextkey>望远的HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间之长,她不断转徙着倚栏的方位,直到斜阳落HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,晚秋的寒气袭来,心中充满无法排解的HRef=https://www.qijian.info/list/youyuan2/ target=_blank class=infotextkey>幽怨……而这也是词人心境的外现。