菩萨蛮·五云深处蓬山杳鉴赏

原文

五云深处蓬山杳。寒轻雾重银蟾小。枕上挹余香。春风归路长。

雁来书不到。人静重门悄。一阵落花风。云山千万重。

赏析

  HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景的虚实相间,是此词的主要特点。首句HRef=https://www.qijian.info/list/xioyun/ target=_blank class=infotextkey>写云HRef=https://www.qijian.info/list/xioshan/ target=_blank class=infotextkey>写HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,这原是常见的HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然景象,但此中的云是“五云”,此中的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山是“蓬HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山”,句末下一“杳”字,平添一层梦幻般的氛围。这不禁令人想起白居易“忽闻海上有仙HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山在虚无缥缈间”,“楼阁玲珑五云起”(《长恨歌》)的诗句,那么词中“五云”、“蓬HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山”是指真实的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山景呢,还是借仙HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山之名,表现意念中的境象。这一似虚若实的景象传示出迷惘之气,显现了主人公内心的HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅和对HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望的渺茫感。接着一句对HRef=https://www.qijian.info/list/yueye/ target=_blank class=infotextkey>月夜的描写较实,但作者写雾重,HRef=https://www.qijian.info/list/xioyue/ target=_blank class=infotextkey>写月小,以昏淡迷朦的HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色特点,创造了和首句相同的氛围,虚实景象交融一体,不仅形成画面的和谐,而且进一步映衬出主人公的HRef=https://www.qijian.info/list/beiliang/ target=_blank class=infotextkey>悲凉HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。

  HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景的虚实相间,还表现为以充分的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象来充实画面。词中两处写到春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,作者抓住HRef=https://www.qijian.info/list/muchun/ target=_blank class=infotextkey>暮春的季节特点,依据春之将逝的HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然规律,产生出春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风归路漫长的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象。这一HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象表现了主人公微妙的意绪转换,是把意识中对出行之人归途的揣想转化而为对春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风归途的深沉慨叹,语涉春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,然意在归人。另一写春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风的词句“一阵落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风”也包含着HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象的成份。HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子身处闺中,又是夜间,并不能实见HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风过HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花落的景状,这只是她根据HRef=https://www.qijian.info/list/muchun/ target=_blank class=infotextkey>暮春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花谢的特点所产生的推想,这一推想固然有其逻辑上的必然性,但更透露出内心的无限HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感,她的HRef=https://www.qijian.info/list/guji/ target=_blank class=infotextkey>孤寂,她对HRef=https://www.qijian.info/list/qingchun/ target=_blank class=infotextkey>青春流逝的HRef=https://www.qijian.info/list/tanxi/ target=_blank class=infotextkey>叹息尽在这一HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象之中。

  以HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的主观情感作为结构的经络,是这首词HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景的又一特点。从作品的HRef=https://www.qijian.info/list/zongti/ target=_blank class=infotextkey>总体结构看,上下两片都以写外景大景为主,云、HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山、HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风、雾、月、雁是整个环境的主要构成,但是在这个大环境中,又HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别插入“枕上挹余香”和“人静重门悄”两句,展示了女主人公身边的小环境,使HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物主体形象比较明朗地显现在画面中,因而增强了大景中所孕含的主观情感的清晰度。同时,大小景两相映照,只觉得大景更迷茫HRef=https://www.qijian.info/list/qiqing/ target=_blank class=infotextkey>凄清,而置于其中的闺房则更深邃HRef=https://www.qijian.info/list/guji/ target=_blank class=infotextkey>孤寂,进一步突出了HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。作品的首尾构成也颇有深意,首句和末句所写都是云和HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,物景相同,但显示的气氛特点和HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情色彩却不尽相同,起首以悠渺之景写出内心的HRef=https://www.qijian.info/list/changwang/ target=_blank class=infotextkey>怅惘,结句却以云HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的层叠显出HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情的沉重,两句遥相对应,可见出HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情的发展。这首词以抒发情感为前提,在HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色的描状或结构上都显出较强的主观随意性,因而虽无直接言情的辞句,却又处处可感深深的HRef=https://www.qijian.info/list/qingsi/ target=_blank class=infotextkey>情思。

返回