水龙吟·腰刀首帕从军鉴赏

原文

腰刀首帕从军,戍楼独倚间凝眺。中原气象,狐居兔穴,暮烟残照。投笔书怀,枕戈待旦,陇西年少。欢光阴掣电,易生髀肉,不如易腔改调。

世变沧海成田,奈群生、几番惊扰。干戈烂漫,无时休息,凭谁驱扫。眼底山河,胸中事业,一声长啸。太平时、相将近也,稳稳百年燕赵。

赏析

  HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头五句写词人在边防岗楼上远眺中原大地,被荒凉而残破的景象所震撼。“腰刀首帕”采用示现的修辞法,刻画出从军的装束,其中“首帕”源自头裹黄巾起义的黄巾军的装束。“狐居兔穴”,是描写战后残破荒凉景象的典型写法,与《HRef=https://www.qijian.info/list/gushishijiushou/ target=_blank class=infotextkey>古诗十九首》中的“兔从狗窦入,雉从梁上飞”及杜甫《无家别》中“但对狐与狸,竖毛怒我啼”的描写相近,而且还含有鹊巢鸠占、中原沦陷之意。而后六句连用数典,抒HRef=https://www.qijian.info/list/haoqing/ target=_blank class=infotextkey>豪情,表决心,HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉而深刻。

  “世变沧海成田,标群生几番惊扰。干戈烂漫,无时休息,凭谁驱扫?”这五句表达了词人对饱受HRef=https://www.qijian.info/list/zhanzheng/ target=_blank class=infotextkey>战争之苦的HRef=https://www.qijian.info/list/renmin/ target=_blank class=infotextkey>人民的无限HRef=https://www.qijian.info/list/tongqing/ target=_blank class=infotextkey>同情,并意识到了肩上的责任。一句“凭谁驱扫”的发问,使无数HRef=https://www.qijian.info/list/aiguo/ target=_blank class=infotextkey>爱国HRef=https://www.qijian.info/list/zhishi/ target=_blank class=infotextkey>志士意识到了艰巨而神圣的使命感,催人奋进。

  “眼底HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山河,胸中事业,一声长啸。”三句激情澎湃迸发,让人不禁HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想起那大呼“还我河HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山”的岳飞所高唱的“抬望眼,仰天长啸,壮怀激烈。”(《满江红》)

  “太平时,相将近也,稳稳百年燕赵。”“燕赵”自古便为汉族统治地区,此以“燕赵”代北方,意含驱除外族之意。结拍二句虽然从HRef=https://www.qijian.info/list/lishi/ target=_blank class=infotextkey>历史的眼光来看,有点不切合实际,但它确实抒发了词人强烈的HRef=https://www.qijian.info/list/minzu/ target=_blank class=infotextkey>民族自豪感和自信心,很能鼓舞人心。

返回