清平乐·洛阳愁绝鉴赏

原文

洛阳愁绝,杨柳花飘雪。终日行人恣攀折,桥下水流呜咽。

上马争劝离觞,南浦莺声断肠。愁杀平原年少,回首挥泪千行。

赏析

  这是一首写HRef=https://www.qijian.info/list/liqing/ target=_blank class=infotextkey>离情的词。上阕HRef=https://www.qijian.info/list/xioqiao/ target=_blank class=infotextkey>写桥上HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别。“洛阳愁绝,HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花飘HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪。”一HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头就点出了这次HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别的HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点和HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间:正值阳HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天气,洛阳城里HRef=https://www.qijian.info/list/liuxu/ target=_blank class=infotextkey>柳絮纷飞,如同HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花飘飘。这时有人要远行,HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友们都聚集在桥上为他HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别。“终日行人恣攀折,桥下水流呜咽。”按照HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人HRef=https://www.qijian.info/list/fengsu/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风俗,HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别要折HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳以相赠,用来表示依依HRef=https://www.qijian.info/list/bushe/ target=_blank class=infotextkey>不舍之情。因为经这桥上远行的人络绎不断,来这桥上送行的人成群结队,所以整天都有人折HRef=https://www.qijian.info/list/yangliu/ target=_blank class=infotextkey>杨柳枝,整天都有人执手呜咽。HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别的哭声和桥下的流水声发生共鸣,那HRef=https://www.qijian.info/list/shengyin/ target=_blank class=infotextkey>声音真是撼人心肺。这里不是直写HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁,而是侧面烘托HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁的气氛。

  下阕具体描绘HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别的场面以及别后的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。“上HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马争劝离觞,南浦莺声飞断肠。”行人上HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马就要起程了,这时HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友们争着劝饮最后一杯酒,大家便挥手告别。江淹《别赋》有句“送君南浦,伤如之何”。南浦是HRef=https://www.qijian.info/list/diming/ target=_blank class=infotextkey>地名,在福建,这里借指HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别之处。一旦离开洛阳,又是那样的牵肠挂肚。忽然听到莺啼婉啭,好似声声劝人留下,实在不忍离去。换头二句所写情景,愁绝可见。“愁杀平原年少,回首挥泪千行。”平原年少,出自“我本平原儿,HRef=https://www.qijian.info/list/shaonian/ target=_blank class=infotextkey>少年事远行”。平原作为燕赵之地,古多慷慨HRef=https://www.qijian.info/list/beige/ target=_blank class=infotextkey>悲歌之士,交友至深,故HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁使HRef=https://www.qijian.info/list/renge/ target=_blank class=infotextkey>人格外HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感。HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾二句先以“愁杀”二字与首句的“愁绝”呼应,点出HRef=https://www.qijian.info/list/qinghuai/ target=_blank class=infotextkey>情怀,再以“回首挥泪千行”六个字将依依HRef=https://www.qijian.info/list/liqing/ target=_blank class=infotextkey>离情与主人公的无限HRef=https://www.qijian.info/list/beiku/ target=_blank class=infotextkey>悲苦,形象地HRef=https://www.qijian.info/list/jieshi/ target=_blank class=infotextkey>揭示了出来,一种难舍难分之情态跃然纸上。

  一般HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别之作多写得凄凄切切。温庭筠这首词虽然格调也不高,但并无儿女之态,脂粉之气。大家公认温庭筠词“大半托词房帷,极其婉雅”,这首词却是个例外,别具一种阳刚之美。

返回