春情寄子安鉴赏

原文

山路欹斜石磴危,不愁行苦苦相思。

冰销远硐怜清韵,雪远寒峰想玉姿。

莫听凡歌春病酒,休招闲客夜贪棋。

如松匪石盟长在,比翼连襟会肯迟。

虽恨独行冬尽日,终期相见月圆时。

别君何物堪持赠,泪落晴光一首诗。

赏析

  该诗七言排律,历来作者罕传,唐人也不多作,号称集大成的杜甫也只三、四首,玄机此诗却也堪入作者之林

  冬已尽,春将归,诗人独行于陡峭难行的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山道上,看到那泉声泠泠的溪涧,白HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪皑皑的远HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,不禁HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想起HRef=https://www.qijian.info/list/zhangfu/ target=_blank class=infotextkey>丈夫子安清俊的仪容、魁梧的身姿。于是,诗人以诗代书,写下了这封“情书”,侧面反映出了一个处于封建HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会底层的多才HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的HRef=https://www.qijian.info/list/tongku/ target=_blank class=infotextkey>痛苦HRef=https://www.qijian.info/list/zaoyu/ target=_blank class=infotextkey>遭遇和HRef=https://www.qijian.info/list/qiliang/ target=_blank class=infotextkey>凄凉HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。

  首联开门见HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,写了一个出家为道的HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思之苦。起句写崎岖不平的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山路,高耸入云的磴级,为次句的“行苦”作铺垫。“HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思苦”不仅使用了衬托手法,而且通过句内顶真更加强了HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思苦况的表达,成为贯穿全诗的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情线索和结构枢纽。对于一个女HRef=https://www.qijian.info/list/daoshi/ target=_blank class=infotextkey>道士来说,HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山路之险峻已经是够HRef=https://www.qijian.info/list/jianku/ target=_blank class=infotextkey>艰苦的了,但诗人并不以此为苦,而是“苦HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思”。诗人把对子安的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思之情,以烘云托月的手法突显出来。

  次联诗人紧扣“HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思”二字,从眼前之景写起,直抒胸臆。诗人HRef=https://www.qijian.info/list/chujingshengqing/ target=_blank class=infotextkey>触景生情,HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆了HRef=https://www.qijian.info/list/zhangfu/ target=_blank class=infotextkey>丈夫的音容,HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然转入“HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思”HRef=https://www.qijian.info/list/zhuti/ target=_blank class=infotextkey>主题。以“冰销远碉”和“HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪远寒峰”来HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻子安的清韵玉姿,既表现了诗人对子安的时时不忘,更写出了子安的情韵HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风度,体现诗人不凡的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象力,也让人体会到其对HRef=https://www.qijian.info/list/zhangfu/ target=_blank class=infotextkey>丈夫的挚爱深情。“清韵”即情韵,既是谐音,又语意双关。这两句神驰思飞,乍看HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景,实则言情,融情于景,以景传情,是诗人心中隐情的真实流露,也是对“春情”的具体描绘,形象鲜明,光彩照入,是全诗精华之所在,对仗工稳,用典艳秀,才媛功力,于此可见。

  三联承上而来,从爱怜出发,写了对HRef=https://www.qijian.info/list/zhangfu/ target=_blank class=infotextkey>丈夫的HRef=https://www.qijian.info/list/guanxin/ target=_blank class=infotextkey>关心和劝戒。诗人絮絮叨叨的嘱咐,殷勤致意,体贴入微,HRef=https://www.qijian.info/list/guanxin/ target=_blank class=infotextkey>关心备至。既劝子安“莫听凡歌”,切忌“病酒”;又提醒其“休招闲客”,不要“贪棋”。这既可以看出往日HRef=https://www.qijian.info/list/fuqi/ target=_blank class=infotextkey>夫妻的情深,也可以看出今日身分两地诗人对子安的挂念以及对其乐而忘情的担忧,也正由于有这样的担忧,才有了对昔日盟誓的HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆和对他日HRef=https://www.qijian.info/list/zhongfeng/ target=_blank class=infotextkey>重逢的期盼。

  四联直摅胸臆,使HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情达到高潮。“如松匪石盟长在”写出了诗人对子安表白如松柏长青、比石头更坚定的盟约长期存在,当年的海誓HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山盟还响在耳边。“比翼连襟会肯迟”,写出诗人坚信自己跟子安当如比翼HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟长HRef=https://www.qijian.info/list/xiangju/ target=_blank class=infotextkey>相聚、不分离,比翼连襟之期是不会很远的了。

  五联HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗人对未来的HRef=https://www.qijian.info/list/huanxiang/ target=_blank class=infotextkey>幻想,水到渠成。HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别是暂时的,随着HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光流逝,冬去春来,还会在HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花好月圆之时破镜重圆、相爱如初的。然而,“终期相见”,未必能见,“月圆”之时,遥遥无期。所以,这只不过是这位痴情HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的HRef=https://www.qijian.info/list/chongjing/ target=_blank class=infotextkey>憧憬而已,可见她的“HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思”已经到了如醉如痴的着迷程度,这一句将诗人执着的情感表达得淋漓尽致。

  末联关锁全篇,诗人决定把以上一切HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念、爱怜、HRef=https://www.qijian.info/list/guanhuai/ target=_blank class=infotextkey>关怀、担忧、HRef=https://www.qijian.info/list/kowang/ target=_blank class=infotextkey>渴望之情,亦即一片痴情,统统和泪写入这首情诗,寄赠子安。“泪落晴光”,造语别致,内涵丰富。“泪落”是HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情激动的表示,同李清照一样,李清照在HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗之前也是“欲语泪先流”(李清照《武陵春》)。“晴光”更具情态,眼泪夺眶而出,泪HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花捧在眼边,晶莹透亮,宛如晴空之夭光,这就把一个黯然伤神、幽柔钟情的HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的形象,如同雕塑一般地刻画出来,HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风流情韵,令人动容。与HRef=https://www.qijian.info/list/zhangfu/ target=_blank class=infotextkey>丈夫HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别后,最值得相赠的东西就是诗人饱含泪水写的这首诗,到此珠圆玉润,圆满完成整首诗的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术形象的塑造。

  全诗气局严整,思致绵密,述事陈情,从容流走,丝毫不露铺叙、转折、过接之迹,胡应麟在谈到七言排律时曾有“唐惟HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子鱼玄机酬唱二篇可选,诸亦不及”(《诗薮》)之说,在男尊女卑的HRef=https://www.qijian.info/list/wenxue/ target=_blank class=infotextkey>文学界,此类评价足见鱼玄机作品功底之深。

返回