小子何时见,高秋此日生。
自从都邑语,已伴老夫名。
诗是吾家事,人传世上情。
熟精文选理,休觅彩衣轻。
凋瘵筵初秩,欹斜坐不成。
流霞分片片,涓滴就徐倾。
宗武是诗人的幼子,诗人曾多次提到并称赞他,在《忆幼子》诗中说:“骥子春犹隔,莺歌暖正繁。HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离惊节换,聪慧与谁论。”在《遣兴》中说:“骥子好男儿,前年学语时:问知人客姓,诵得老夫诗。”说明宗武聪慧有才,可惜没有诗传下来。杜甫死后,是由宗武的儿子嗣业安葬的,并请元稹作HRef=https://www.qijian.info/list/muzhiming/ target=_blank class=infotextkey>墓志铭,人称不坠家声。
首句的意思是:何时看到小子的诞生,高秋的今天正是呱呱坠地之时,点名宗武HRef=https://www.qijian.info/list/shengri/ target=_blank class=infotextkey>生日的HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间。次句回想昔日HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗赞宗武懂事乖巧,宗武也随着诗文的传播而被人熟知,字里行间透着些许自豪。杜甫的远祖杜恕、杜预是汉、晋时的名臣名儒,祖父杜审言更是初唐著名诗人,诗人自己更是以诗著称于世,故勖勉宗武:诗是我家祖辈相传的事业,要继承和发扬,不仅是一般的世间HRef=https://www.qijian.info/list/qinqing/ target=_blank class=infotextkey>亲情而已。“熟精文选理,休觅彩衣轻”。杜甫自己得力于《文选》,所以HRef=https://www.qijian.info/list/mianli/ target=_blank class=infotextkey>勉励儿子熟读精研,继承父志,不要像古代的老莱子,七十岁时穿着彩衣在HRef=https://www.qijian.info/list/fumu/ target=_blank class=infotextkey>父母面前嬉戏,以娱乐HRef=https://www.qijian.info/list/fumu/ target=_blank class=infotextkey>父母。最后两句说自己以衰病之躯,还在为小儿子的HRef=https://www.qijian.info/list/shengri/ target=_blank class=infotextkey>生日开筵HRef=https://www.qijian.info/list/zhuhe/ target=_blank class=infotextkey>祝贺一番,父子深情,跃然纸上,字里行间也透出些许HRef=https://www.qijian.info/list/beiliang/ target=_blank class=infotextkey>悲凉,适逢乱世,国破家离,不知何时才能相见,即使分隔两地,拖着病体也要为儿子摆HRef=https://www.qijian.info/list/shengri/ target=_blank class=infotextkey>生日宴席,HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗HRef=https://www.qijian.info/list/mianli/ target=_blank class=infotextkey>勉励宗武,此情可叹。