东望黄鹤山,雄雄半空出。
四面生白云,中峰倚红日。
岩峦行穹跨,峰嶂亦冥密。
颇闻列仙人,于此学飞术。
一朝向蓬海,千载空石室。
金灶生烟埃,玉潭秘清谧。
地古遗草木,庭寒老芝术。
蹇予羡攀跻,因欲保闲逸。
观奇遍诸岳,兹岭不可匹。
结心寄青松,永悟客情毕。
李白以夸张的手法渲染黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的雄伟气势。HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头先HRef=https://www.qijian.info/list/xioshan/ target=_blank class=infotextkey>写HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的高大:“东望黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,雄雄半空出”,“雄雄”二字,极力形容黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的威势,只见整座HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山峰,凌空而上,直插云天。接二句又从侧面加以烘托,“四面生白云,中峰倚红日。”远看去,朵朵白云似乎从HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的四周升腾而起,一轮红日仿佛就跟HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山中的高峰相互依偶着。波浪般起伏、参差不齐的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山峦,一排排凌空横跨,宽阔无边;高高耸起的、屏障一般的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山蜂,稠密而又显得幽深昏暗。
前六句诗句,全由首句“东望”二字引出,其中有上望、纵望、侧望、环望。整个黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山几乎全被诗人望遍了。可以看出,这首诗具有鲜明的HRef=https://www.qijian.info/list/langman/ target=_blank class=infotextkey>浪漫主义特色。
“颇闻列仙人,于此学飞术”,正如刘禹锡在《陋室铭》中所说:“HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山不在高,有仙则名。”暗寓李白心HRef=https://www.qijian.info/list/xiangwang/ target=_blank class=infotextkey>向往之,因此HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山曾有仙人居住过。“一朝向蓬海,千载空石室”,人去楼空,仙去室寂。如今HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山上只剩下仙人当年炼丹的石室了。“金灶生烟埃,玉潭秘清谧”,炼丹的“金灶”,已满是烟尘和埃垢;注满玉液之潭,如今已一无所有;整个黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山似乎都被一种清幽寂静的静的气氛所笼罩,一切是那样的神秘。一片荒凉冷寂的画面展现于读者面前:古老的荒地,草木丛生;庭园里,灵芝之类的药草,已经苍老枯萎。
从“颇闻列仙人”至“庭寒老芝术”是第二段,共八句。诗人扣紧有关黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的HRef=https://www.qijian.info/list/chuanshuo/ target=_blank class=infotextkey>传说,描绘仙人飞升后的荒凉景象。写法仍从“望”字入笔,但却已经杂入许多虚无的HRef=https://www.qijian.info/list/huanxiang/ target=_blank class=infotextkey>幻想,浓化了全诗的气氛。
从“蹇予羡攀跻”至篇终是第三段。这一段写由黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的奇伟和有关仙人的HRef=https://www.qijian.info/list/chuanshuo/ target=_blank class=infotextkey>传说所引起的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangwang/ target=_blank class=infotextkey>向往之情。“蹇予羡攀跻,因欲保闲逸”两句,毫无隐讳地抒写自己的仰慕与欣羡,诗人很愿攀援而上。诗人之所以产生这种HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情,原因在于“保闲逸”,亦即保持平静的HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理状态,过着闲逸的HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活。“观奇遍诸岳,兹岭不可匹”两句,与一、二两段相呼应,说明,尽管诗人走遍了五岳名HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,但黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山却是无与伦比、无可匹敌的。
HRef=https://www.qijian.info/list/zongti/ target=_blank class=infotextkey>总体来说,此HRef=https://www.qijian.info/list/shijing/ target=_blank class=infotextkey>诗经过实际的比较,诗人终于决定把黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山做为自己HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情寄托之所在,从此永远结束作客HRef=https://www.qijian.info/list/taxiang/ target=_blank class=infotextkey>他乡,寄人篱下的HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活:这里的“青松”代指黄鹤HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,同时也象征看诗人坚韧不拔、冬夏常青的HRef=https://www.qijian.info/list/xingge/ target=_blank class=infotextkey>性格。“悟”,觉悟,醒悟。“客情”,暗指客居HRef=https://www.qijian.info/list/taxiang/ target=_blank class=infotextkey>他乡的HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang2/ target=_blank class=infotextkey>思想情感,也包括了诗人奔波流浪,HRef=https://www.qijian.info/list/huaicaibuyu/ target=_blank class=infotextkey>怀才不遇的一生。