大江阔千里,孤舟无四邻。
唯余故楼月,远近必随人。
入风先绕晕,排雾急移轮。
若教长似扇,堪拂艳歌尘。
“大江阔千里,孤舟无四邻”,HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头两句交待了HRef=https://www.qijian.info/list/wangyue/ target=_blank class=infotextkey>望月的HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间、HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点、环境。江,是横阔千里、浩渺无际的大江;舟,是孤舟,无四邻的孤舟。二者对比鲜明,表达了诗人HRef=https://www.qijian.info/list/lutu/ target=_blank class=infotextkey>旅途的HRef=https://www.qijian.info/list/guji/ target=_blank class=infotextkey>孤寂。而HRef=https://www.qijian.info/list/lutu/ target=_blank class=infotextkey>旅途的HRef=https://www.qijian.info/list/guji/ target=_blank class=infotextkey>孤寂又无处诉说,只有遥寄HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月了,为引出下文做了铺垫。
“唯余故楼月,远近必随人”,承接上句。诗人展开奇思妙想:他不觉HRef=https://www.qijian.info/list/gudu/ target=_blank class=infotextkey>孤独,认定此月正是老家楼上常见的那轮HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月,原是“旧时相识”,因而不管自己去家远或近,它始终不离不弃跟随在身边,更深层地表达出了思恋与HRef=https://www.qijian.info/list/gudu/ target=_blank class=infotextkey>孤独之苦。诗人不再觉得HRef=https://www.qijian.info/list/guji/ target=_blank class=infotextkey>孤寂,HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神便不颓丧了。由此又HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然列入三联对“故楼月”的描写,仍用HRef=https://www.qijian.info/list/niren/ target=_blank class=infotextkey>拟人的方法。
“入HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风先绕晕,排雾急移轮”,诗人一抛HRef=https://www.qijian.info/list/xioyue/ target=_blank class=infotextkey>写月常用手法,别出心裁,故作错觉。月见HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风来袭,便让晕来围绕;见云雾来遮,便急忙调转车轮驶走。忽明忽暗之间,也暗示诗人思绪的起伏不定:HRef=https://www.qijian.info/list/ganji/ target=_blank class=infotextkey>感激它为照我陪我而作的辛勤,HRef=https://www.qijian.info/list/zanmoi/ target=_blank class=infotextkey>赞美它那HRef=https://www.qijian.info/list/jiannan/ target=_blank class=infotextkey>艰难的经历和勇于防范的HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神,这种模棱的认识又延续下去。
“若教长似扇,堪拂艳歌尘”,此联以扇拟月,抒发HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨,设想它若长圆不缺似团扇,就能用来为唱艳歌的拂尘了。这里月似团扇,歌者持此唱着艳歌,更是HRef=https://www.qijian.info/list/moinu/ target=_blank class=infotextkey>美女,诗人借喻远在千里外的心中人。由“故楼月”到“故楼人”,经过一些HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想的中介,HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人的意思就曲折地表达了出来,合情合理,耐人寻味。