子规鉴赏

原文

举国繁华委逝川,羽毛飘荡一年年。

他山叫处花成血,旧苑春来草似烟。

雨暗不离浓绿树,月斜长吊欲明天。

湘江日暮声凄切,愁杀行人归去船。

赏析

  旧时有蜀国国王化身HRef=https://www.qijian.info/list/dujuan/ target=_blank class=infotextkey>杜鹃悲啼的HRef=https://www.qijian.info/list/chuanshuo/ target=_blank class=infotextkey>传说。这可能是前人因为听得HRef=https://www.qijian.info/list/dujuan/ target=_blank class=infotextkey>杜鹃鸣声HRef=https://www.qijian.info/list/qiku/ target=_blank class=infotextkey>凄苦,臆想出来的HRef=https://www.qijian.info/list/gushi/ target=_blank class=infotextkey>故事。此篇咏写子规,就从这个HRef=https://www.qijian.info/list/gushi/ target=_blank class=infotextkey>故事落笔,设想HRef=https://www.qijian.info/list/dujuan/ target=_blank class=infotextkey>杜鹃HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟离去繁华的国土,年复一年地四处飘荡。这个HRef=https://www.qijian.info/list/beiju/ target=_blank class=infotextkey>悲剧性的经历,正为下面抒写悲慨之情作了铺垫。

  由于哀啼声切,加上HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟嘴呈现红色,旧时又有HRef=https://www.qijian.info/list/dujuan/ target=_blank class=infotextkey>杜鹃泣血的传闻。诗人借取这个传闻发挥HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象,把HRef=https://www.qijian.info/list/yuanyo/ target=_blank class=infotextkey>原野上的红HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花说成HRef=https://www.qijian.info/list/dujuan/ target=_blank class=infotextkey>杜鹃口中的鲜血染成,使用了夸张的手法,增强了形象的感染力。可是,这样悲鸣也不可能有什么结果。HRef=https://www.qijian.info/list/guguo/ target=_blank class=infotextkey>故国春来,依然是一片草木荣生,青葱拂郁,含烟吐雾,丝毫也不因子规的伤心而减损其生机。“草似烟”是运用了HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻的修辞,形象生动。这里借春草作反衬,把它们欣欣自如的神态视为对子规啼叫漠然无情的表现,HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象之奇特,更胜过前面的泣HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花成血。第二联中,“他HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山”与“旧苑”对举,一热一冷,映照鲜明,更突出了HRef=https://www.qijian.info/list/dujuan/ target=_blank class=infotextkey>杜鹃HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟孤身飘荡、哀告无门的悲惨HRef=https://www.qijian.info/list/mingyun/ target=_blank class=infotextkey>命运。

  后半篇继续多方面地展开对子规啼声的描绘。不同的HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方,持续的鸣叫,它就是这样不停地悲啼,不停地倾诉自己内心的HRef=https://www.qijian.info/list/shangtong/ target=_blank class=infotextkey>伤痛,从晴日至阴HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨,从HRef=https://www.qijian.info/list/yewan/ target=_blank class=infotextkey>夜晚到天明。这一声声哀厉而又执著的呼叫,在HRef=https://www.qijian.info/list/jiangbian/ target=_blank class=infotextkey>江边日暮时分传入船上行人耳中,不能不触动人们的旅HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡愁和各种不堪HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆的HRef=https://www.qijian.info/list/wangshi/ target=_blank class=infotextkey>往事,叫人黯然魂消、伤心欲泣。

  从诗篇末尾的“湘江”看,这首诗写在今湖南一带。作者罢官,流寓荆南,这首诗反映了他HRef=https://www.qijian.info/list/shitu/ target=_blank class=infotextkey>仕途HRef=https://www.qijian.info/list/shiyi/ target=_blank class=infotextkey>失意而又远离HRef=https://www.qijian.info/list/guxiang/ target=_blank class=infotextkey>故乡的HRef=https://www.qijian.info/list/tongku/ target=_blank class=infotextkey>痛苦HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。诗歌借HRef=https://www.qijian.info/list/yongwu/ target=_blank class=infotextkey>咏物托意,通篇扣住HRef=https://www.qijian.info/list/dujuan/ target=_blank class=infotextkey>杜鹃HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟啼声凄切这一特点,反复着墨渲染,但又不陷于单调、死板地勾形摹状,而能将所咏对象融入多样化的情景与HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想中,正写侧写、虚笔实笔巧妙地结合使用,达到“HRef=https://www.qijian.info/list/zhuangwu/ target=_blank class=infotextkey>状物而得其神”的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术效果。这是对写作HRef=https://www.qijian.info/list/yongwu/ target=_blank class=infotextkey>咏物诗的有益HRef=https://www.qijian.info/list/qishi/ target=_blank class=infotextkey>启示。

返回