香靥深深,姿姿媚媚,雅格奇容天与。自识伊来,便好看承,会得妖娆心素。临歧再约同欢,定是都把、平生相许。又恐恩情,易破难成,未免千般思虑。
近日书来,寒暄而已,苦没忉忉言语。便认得、听人教当,拟把前言轻负。见说兰台宋玉,多才多艺善词赋。试与问、朝朝暮暮。行云何处去。
这首词以第一人称的方式,HRef=https://www.qijian.info/list/xushu/ target=_blank class=infotextkey>叙述了词人与一位HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风尘HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情经历。该词对HRef=https://www.qijian.info/list/yuanqing/ target=_blank class=infotextkey>怨情的抒发,不像唐人的HRef=https://www.qijian.info/list/guiyuan/ target=_blank class=infotextkey>闺怨诗那样,往往只写一点、一面或一个瞬间。《击梧桐》反映的是从相知到分离,再到HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思的全过程,具有较强的HRef=https://www.qijian.info/list/xushi/ target=_blank class=infotextkey>叙事性。
此词上片,HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆过去的相知和HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离。首三句是词人见到这位HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子时的情景,“香靥深深”,涂抹了香粉的脸蛋上有一对深深的酒窝;“姿姿媚媚”,姿容足以媚悦于人;“雅格奇容天与”,格调、容貌出众,是天所给予的,可见词人对于她是一见钟情。“自识伊来”三句,是对过去相知相爱的甜蜜的HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆,洋溢着幸福感。先概括地说,从一开始认识,便蒙她很好地照顾自己,然后着重地指出最突岀之点:“会得妖娆心素”,理解得了她一片娇媚的内HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情愫。俗话说:千两黄金容易得,知心一个也难求。而她的这片心意使他念念不忘。
“临歧再约同欢”两句,是对过去HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别时的HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆。当时的HRef=https://www.qijian.info/list/yilian/ target=_blank class=infotextkey>依恋之情,跃然纸上,充分地表现那对未来的HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望。在那岔道上,一对情侣时而泪眼相看,时而破涕为笑,时而海誓HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山盟。“又恐恩情”三句,是新别后的担忧,因为在烟HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花路上,谁能保证她的“同欢”之约、“相许”之言,不会一走了之?所以,词人对别时“再约同欢”的美梦,会产生“易破难成”的“千般思虑”。在这思虑当中,包含很多HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅与忐忑。
下片,抒写现在的HRef=https://www.qijian.info/list/yuanhen/ target=_blank class=infotextkey>怨恨和HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思。首三句,表现得到HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人HRef=https://www.qijian.info/list/shuxin/ target=_blank class=infotextkey>书信后的HRef=https://www.qijian.info/list/buman/ target=_blank class=infotextkey>不满。一对情侣,如果是真心相爱的话,她分离后应该是非常HRef=https://www.qijian.info/list/tongku/ target=_blank class=infotextkey>痛苦,非常HRef=https://www.qijian.info/list/youshang/ target=_blank class=infotextkey>忧伤的,然而来信中只是冷淡地寒暄几句,没有那种绵绵HRef=https://www.qijian.info/list/guanqie/ target=_blank class=infotextkey>关切的言语,使得词人心底的期盼落空,转而胡思乱想,“便认得、听人教当”,脑海中出现了这幅场景,被别人教唆,想把曾经的誓言都辜负,这反映了他的患得患失的心态。最后一句引用宋玉《高唐赋》中楚王和巫HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山神女的HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故,词人HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望他的HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情也同《高唐赋》里的那样,但HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi2/ target=_blank class=infotextkey>现实HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活中那位“行云”,她的行踪飘忽不定无法寻觅。
全词以HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉的手法,将词人从相见、相知、相爱到HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情经历娓娓诉说,句句满含着对HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人的深情,也体现了他因用情产生对HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人变心的猜测与怨意。