片云载雨过江鸥。水色澹汀洲。小莲玉惨红怨,翠被又经秋。
凉意思,到南楼。小帘钩。半窗灯晕,几叶芭蕉,客梦床头。
“片云”两句,写HRef=https://www.qijian.info/list/qiujing/ target=_blank class=infotextkey>秋景。此言秋季的阵HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨随着云来,又伴着云去。江上的鸥HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟也伴随着HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨云沿着江面而上下翱翔翻飞。在空蒙的水色中,隐隐约约地显现出来一座绿色的汀洲。“小莲”两句是说:水中的红白莲HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花如今已经凋零枯萎,那凄切的模样看了真是叫人心疼啊。只有那田田的HRef=https://www.qijian.info/list/heye/ target=_blank class=infotextkey>荷叶还密密地覆盖在这水面之上。这时候又到了一年之中的秋收时节。
“凉意思”三句,由景生愁。吴文英《唐多令·HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别》词有“何处合成愁,离人心上秋”之句,此词上片结句末一字为“秋”字,故下片HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然转入“凉”意,又由“凉”而引起HRef=https://www.qijian.info/list/xiangchou/ target=_blank class=infotextkey>乡愁,其意步步深入,环环相扣。“南楼”系词人客居之处。此言词人进入“秋”季,不由得感到阵阵“凉”意,而且又一个人独居在HRef=https://www.qijian.info/list/yixiang/ target=_blank class=infotextkey>异乡南楼,所以更觉得HRef=https://www.qijian.info/list/jimo/ target=_blank class=infotextkey>寂寞难熬。因此HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡的愁心在旁帘远望时从心中油然而生矣。“半窗”三句。此言词人HRef=https://www.qijian.info/list/jilu/ target=_blank class=infotextkey>羁旅HRef=https://www.qijian.info/list/taxiang/ target=_blank class=infotextkey>他乡,与他为伴的惟有室内孤灯残影憧憧,窗外芭蕉黄叶簌簌,独睡之中不尽乡梦袭来而已。此词可以为词人《唐多令》“何处合成愁,离人心上秋”句作一注解。