庭院碧苔红叶遍,金菊开时,已近重阳宴。日日露荷凋绿扇,粉塘烟水澄如练。
试倚凉风醒酒面,雁字来时,恰向层楼见。几点护霜云影转,谁家芦管吹秋怨?
上阕着重在庭院HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光,先说碧苔苍苍,霜叶已经红遍,正是金菊盛开时,将近HRef=https://www.qijian.info/list/zhongyang/ target=_blank class=infotextkey>重阳了。由于点明节令,则HRef=https://www.qijian.info/list/denggao/ target=_blank class=infotextkey>登高赏宴,HRef=https://www.qijian.info/list/qinyou/ target=_blank class=infotextkey>亲友欢集的传统HRef=https://www.qijian.info/list/fengsu/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风俗内容不言自知,而今年将会怎样,轻轻一笔,遂牵出HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人思远之意,但以后并未继续展开叙写,仅略点即止,仍然回到当前HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物的描画上来。察露横降,滴注圆荷,繁盛的扇叶渐次凋残,倒显出半塘碧水澄静不波。
下阕拓开目光,转向寥廓HRef=https://www.qijian.info/list/luomo/ target=_blank class=infotextkey>落寞的时空境界,融情入景,以景传情,含蓄地吐露了HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁别思。“试倚凉HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风醒酒面”,写醉饮情形甚为生动,当酒酣耳热际,倚栏凭眺,秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹凉,顿觉燥热消释,头脑清楚多了,而领起的“试”字,刻函此时的游移朦胧尤传神。接着的“雁字来时,恰向层楼见,即此时所见者,从表层现象而言,北雁南飞,排出整整齐齐队列掠过层楼,故称“雁字”但在那深层涵蕴里,雁能传书递讯,可能与远人一通HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思苦情否,不过这实属痴心妄想的事,实事尚渺茫无期,仰首天际,但有“几点护霜云影转”,幽幽入耳的,是“谁家芦管吹秋怨”。“护霜云”,此处HRef=https://www.qijian.info/list/xioyun/ target=_blank class=infotextkey>写云凝霜降,HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气凄冷,已增人萧条之感,忽又听悠悠笛声不知从谁家飘来,带着无限HRef=https://www.qijian.info/list/chouyuan/ target=_blank class=infotextkey>愁怨,更触引起心头的HRef=https://www.qijian.info/list/liqing/ target=_blank class=infotextkey>离情别绪。结处故设疑问句,实际上是以主观之感受移入外间事,正因心中积郁本深物,特先撇开一笔,却意余言外,并暗应上阕“HRef=https://www.qijian.info/list/zhongyang/ target=_blank class=infotextkey>重阳宴”,似断又续,遥相映对。
词作抒发秋怨及HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人之情。整首词HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景为主,直至结句,方才点出“怨”字,实是表明自己胸HRef=https://www.qijian.info/list/zhongqiu/ target=_blank class=infotextkey>中秋怨极深。情余言外,使全词充满着苍瑟的气氛。