赠韦侍御黄裳二首鉴赏

原文

太华生长松,亭亭凌霜雪。

天与百尺高,岂为微飙折?

桃李卖阳艳,路人行且迷。

春光扫地尽,碧叶成黄泥。

愿君学长松,慎勿作桃李。

受屈不改心,然后知君子。

见君乘骢马,知上太行道。

此地果摧轮,全身以为宝。

我如丰年玉,弃置秋田草。

但勖冰壶心,无为叹衰老。

赏析

  此诗中作者以高大挺拔、不畏霜HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪的青松形象为喻,HRef=https://www.qijian.info/list/gesong/ target=_blank class=infotextkey>歌颂了在HRef=https://www.qijian.info/list/heian/ target=_blank class=infotextkey>黑暗、腐朽、反动势力强大压力之下,不肯同流合污、傲岸不屈的君子。而以只能在HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光中“卖阳艳”的桃李作比,HRef=https://www.qijian.info/list/fongci/ target=_blank class=infotextkey>讽刺和嘲笑了那些只会阿附权贵、随波逐流的HRef=https://www.qijian.info/list/lishi/ target=_blank class=infotextkey>历史小丑,指出他们虽能取媚炫赫于一时,但终究逃脱不了“碧叶成黄泥”的可悲下场,绝没有好结局。

  诗分三层来写,每四句表达一层含义。“天与百尺高,岂为微飙折。”首四句以青松之傲岸,喻君子之高HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风亮节。太华,指西岳华HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山。微飙,微HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风。这四句表面是说:西岳华HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山之上,生长着高大的青松。它巍然挺立,不畏HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪严寒。大HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然赋予它百尺高的躯干,微HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风岂能将它吹弯吹折?实际意义则是,真正的正直之士,都是些在权贵面前傲岸不屈的人,面对腐朽势力的迫害毫不畏惧。他们耿介正直,与生俱来,永不更改,绝不动摇。诗人用“长”、“亭亭”、“百尺高”来描绘着青松的形象,显示出其生长于高峻雄伟的名HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山之上挺拔傲岸之姿。以此象喻君子坦荡的HRef=https://www.qijian.info/list/xionghuai/ target=_blank class=infotextkey>胸怀、正直的德行、耿介的HRef=https://www.qijian.info/list/xingge/ target=_blank class=infotextkey>性格、高远的HRef=https://www.qijian.info/list/zhixiang/ target=_blank class=infotextkey>志向和坚定的意志。而“岂为微飙折”一句,以反诘作颂语,顿挫有力,表现出诗人对丑恶势力充满蔑视的鲜明HRef=https://www.qijian.info/list/taidu/ target=_blank class=infotextkey>态度。

  接下来四句,写与青松形象恰恰相反的桃李。桃李之HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花在阳光明媚、HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气晴暖、春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风和煦的日子里来卖弄自己鲜艳的姿容和美色,走路由此经过的行人莫不被其迷惑。然而,本质使然,当HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光逝去之后,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花儿褪色、凋零,乃至秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风起,便连碧叶也飘落得荡然无存,全都化作尘泥了。这里,以桃李HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻那些趋炎附势、卖身投靠、钻营投机、取悦权贵而得逞一时的小人,他们虽然暂时占据HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光,得意非凡,使人们一度为假象所迷惑,以为他们会永远春HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风得意。但是一旦“HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光扫地尽”,小人们所依附的权贵犯科、倒台,他们所依仗的腐朽势力大势已去,那么,这些人也就会“树倒猢狲散”,随之彻底完蛋。最后只落得个“碧叶成黄泥”被扫进HRef=https://www.qijian.info/list/lishi/ target=_blank class=infotextkey>历史垃圾堆的可悲下场。

  桃李和青松,诗人是以对照的方式来描绘的。以HRef=https://www.qijian.info/list/songshu/ target=_blank class=infotextkey>松树的挺直,衬托出了桃李的低矮、卑琐、弯曲;以HRef=https://www.qijian.info/list/songshu/ target=_blank class=infotextkey>松树的凌霜傲HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪,衬托出了桃李的畏HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风畏HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨;以桃李的卖弄阳艳,来反衬HRef=https://www.qijian.info/list/songshu/ target=_blank class=infotextkey>松树的刚正不阿;以“HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花、叶成泥”,来映衬青松的HRef=https://www.qijian.info/list/siji/ target=_blank class=infotextkey>四季不改其容、千载仍挺立、HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪压霜摧不失其青翠本色的HRef=https://www.qijian.info/list/jianzhen/ target=_blank class=infotextkey>坚贞个性。这种对比的写法,通过相互映照、反衬,使形象更加鲜明、突出。从而不仅节省了许多笔墨,也言简意赅地逐层HRef=https://www.qijian.info/list/jieshi/ target=_blank class=infotextkey>揭示了题旨,给人以非常深刻豹印象。是非曲直异常分明,使人一望而知,HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马上便会做出正确的判断。

  最后,诗人奉劝黄裳:HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望他能够HRef=https://www.qijian.info/list/xuexi/ target=_blank class=infotextkey>学习HRef=https://www.qijian.info/list/songshu/ target=_blank class=infotextkey>松树的高贵HRef=https://www.qijian.info/list/pinzhi/ target=_blank class=infotextkey>品质和HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风貌,而千万不要象桃李那样,靠着趋附时势而娇艳一时。作为监察御使,更应坚持真理,即使受到打击和挫折,也决不改变HRef=https://www.qijian.info/list/zhixiang/ target=_blank class=infotextkey>志向。这样,才能成为一个意志HRef=https://www.qijian.info/list/jianqiang/ target=_blank class=infotextkey>坚强、有所作为的人。“受屈不改心”,这是李白在唐玄宗统治HRef=https://www.qijian.info/list/jituan/ target=_blank class=infotextkey>集团HRef=https://www.qijian.info/list/heian/ target=_blank class=infotextkey>黑暗统治之下,坚持进步HRef=https://www.qijian.info/list/zhengzhi/ target=_blank class=infotextkey>政治HRef=https://www.qijian.info/list/lixiang/ target=_blank class=infotextkey>理想的决心,也是向打击、迫害他的腐朽权奸的勇敢挑战,对黄裳之流的HRef=https://www.qijian.info/list/fongci/ target=_blank class=infotextkey>讽刺与HRef=https://www.qijian.info/list/guiquan/ target=_blank class=infotextkey>规劝。

  这首诗HRef=https://www.qijian.info/list/zhengzhi/ target=_blank class=infotextkey>政治针对性较强,立场鲜明坚定,HRef=https://www.qijian.info/list/fongyu/ target=_blank class=infotextkey>讽喻辛辣而刺意直切,使人读之,对作者的HRef=https://www.qijian.info/list/guandian/ target=_blank class=infotextkey>观点一目了然。但是,因为较为直白,因而HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang2/ target=_blank class=infotextkey>思想内涵不够丰富、浑厚、博大,认识的深度也略有欠缺。HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术上,首四句写青松,次四句写桃李,末四句为劝戒之语,形式整饬,结构完整,形象对比鲜明。吕居正《童蒙训》云:“学HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人文字须得其短处,如杜子美诗颇近质野处……鲁直诗太尖新太巧处……”可见HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术欣赏不应专看其优点,也应知其不足。李白此诗也有不足之处,这就是此诗与他的那些HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象丰富、笔力劲健、情感充沛的回肠荡气之作HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风格有异,在表达正确HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang2/ target=_blank class=infotextkey>思想的同时,HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术感染力略显逊色。

返回