酬殷明佐见赠五云裘歌鉴赏

原文

我吟谢脁诗上语,朔风飒飒吹飞雨。

谢脁已没青山空,后来继之有殷公。

粉图珍裘五云色,晔如晴天散彩虹。

文章彪炳光陆离,应是素娥玉女之所为。

轻如松花落金粉,浓似苔锦含碧滋。

远山积翠横海岛,残霞飞丹映江草。

凝毫采掇花露容,几年功成夺天造。

故人赠我我不违,著令山水含清晖。

顿惊谢康乐,诗兴生我衣。

襟前林壑敛暝色,袖上云霞收夕霏。

群仙长叹惊此物,千崖万岭相萦郁。

身骑白鹿行飘飖,手翳紫芝笑披拂。

相如不足跨鹔鹴,王恭鹤氅安可方。

瑶台雪花数千点,片片吹落春风香。

为君持此凌苍苍,上朝三十六玉皇。

下窥夫子不可及,矫首相思空断肠。

赏析

  诗篇起笔出人意料,前二句先写谢朓诗之HRef=https://www.qijian.info/list/youmoi/ target=_blank class=infotextkey>优美感人,接着HRef=https://www.qijian.info/list/wanxi/ target=_blank class=infotextkey>惋惜斯人已逝,第四句笔锋一转,点出殷公。这一曲笔使文情出现跌宕。谢胱虽没,但后继有人。李白是HRef=https://www.qijian.info/list/tuichong/ target=_blank class=infotextkey>推崇二谢的,曾以“中间小谢又清发”自比,本诗下文又以谢灵运诗句赞HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人所赠锦裘之美。此时以谢朓比HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人,足见他对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人才华的看重和赏识。

  从读者HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理看,李白这样称许HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的才情,接下来该从这个角度生发开去。可是,“粉图珍裘五云色”再另起一头,诗人不再谈诗论文,却说起那五云裘来。这其实是切入正题。前面四句,原来是铺垫。五云裘者,五色绚烂如云,故以五云名之。以下一大段,大笔挥洒,对五云裘作具体描绘。其中亦有HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化。“文章彪炳光陆离”三句,写裘之色彩斑烂,华美无比,所以断定出自神女之手,是一件神物。这在文意上成一小顿。之后,又回到裘本身,HRef=https://www.qijian.info/list/xioyun/ target=_blank class=infotextkey>写云裘上的美丽的图案,图案上的松HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花碧苔、江草江HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花、HRef=https://www.qijian.info/list/dahai/ target=_blank class=infotextkey>大海HRef=https://www.qijian.info/list/xiaodao2/ target=_blank class=infotextkey>小岛、远HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山红霞。这宏大的画图,精微的工艺,显然非一朝一夕所能完成,因而再一次判断为“几年功成夺天造”。神女所制,已是高贵无比,而以神女之巧,方几年完成,又见其构思之精巧、工艺之复杂、工程之浩大,也就衬出这五云裘之弥足珍贵。

  对这样高贵的赠品,李白毫不掩饰自己的惊喜之情。他没有故作姿态,矫情拒辞,而是痛痛快快地收下了它,不仅如此,还立即穿上这裘衣,以示对HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的尊敬和谢忱。李白亲切HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然,HRef=https://www.qijian.info/list/haofang/ target=_blank class=infotextkey>豪放洒脱的形象也顿时跃然纸上。这是一件不但给自己增添HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风采,也给HRef=https://www.qijian.info/list/shanshui/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山水增辉的裘衣。要是谢灵运在世,恐怕也会惊讶不已,HRef=https://www.qijian.info/list/gantan/ target=_blank class=infotextkey>感叹自己的诗句被如此完美地反映在HRef=https://www.qijian.info/list/tuhua/ target=_blank class=infotextkey>图画中。这裘上的画,正是谢灵运在《石壁精舍还湖中》所写的“林壑敛暝色、云霞收夕霏”的诗意的再现。

  至此,诗人已完全进入了HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象的世界。穿上这件裘衣,别说一般王公贵人,就连HRef=https://www.qijian.info/list/shenxian/ target=_blank class=infotextkey>神仙也个个自愧不如,他们远远地观赏着、HRef=https://www.qijian.info/list/gantan/ target=_blank class=infotextkey>感叹着,挤满了千崖万岭。美丽的裘衣刺激了他的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象,这位对HRef=https://www.qijian.info/list/shenxian/ target=_blank class=infotextkey>神仙境界极为HRef=https://www.qijian.info/list/xiangwang/ target=_blank class=infotextkey>向往的HRef=https://www.qijian.info/list/langman/ target=_blank class=infotextkey>浪漫大师的思绪正在仙国飞扬。仿佛自己已经骑上那早已放牧在青崖间供他随时驱遣的白鹿,手擎着用三岛十洲的特产紫芝仙草做成的华盖,正在天空飞驰。这该是何等的快意,何等的潇洒。HRef=https://www.qijian.info/list/chuanshuo/ target=_blank class=infotextkey>传说司HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马相如有一件用鹔鹴HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟羽做的鹔鹴裘,十分美丽,视为至宝;王恭则用鹤羽为氅,常常乘高舆,披鹤氅裘,俨如HRef=https://www.qijian.info/list/shenxian/ target=_blank class=infotextkey>神仙中人。但比起诗人来,恐怕他们都黯然失色了。在这种自得心态中,诗人继续遐想着,他在飞升,到了高高的天界。HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风景这边独好。仙境瑶台HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花纷纷,漫天飞舞,这HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪景不同尘世,没有严冬的肃杀,却有HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的温暖;没有砭人肌骨的酷寒,倒有沁人心脾的清香。诗人更加兴奋,他要更上一重天,去参见高居三十六天之上的玉皇大帝啦!就在这时,他偶一回头,看见那位给他带来运气的HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友却不能同行,他正羡慕地望着自己,为他们之间的突然HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别而HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感。诗人自己也似乎悟出了什么……全诗就这样戛然而止。

  这首HRef=https://www.qijian.info/list/chouda/ target=_blank class=infotextkey>酬答之作颇能代表李白个性。全诗通过吟咏五云裘强烈地抒发了主体的情感。写五云裘之美,浓墨重彩,金碧辉映,为的是突出HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的深情。而这件彩裘又与自己仙HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风道骨的形象相得益彰。它刺激了诗人的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象力,在着衣后的短暂HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间里,诗人仿佛因这巧夺天工的神奇外衣而飘飘欲仙了。他上天入地,笑傲王侯,临虚御HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,上谒玉皇,摆脱了尘世的种种羁绊和烦恼,从而奏出一曲主体的HRef=https://www.qijian.info/list/songge/ target=_blank class=infotextkey>颂歌。诗中的夸张和HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象贯穿始终,从他对珍裘的赞叹到披裘飞升上谒玉皇,无不如是,而这正是李白的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风格特征。诗中的种种HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象又曲折而真实地反映了这位HRef=https://www.qijian.info/list/langman/ target=_blank class=infotextkey>浪漫大师的心态。李白崇尚道教,“五岳寻仙不辞远,一生好入名HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山游”。道教的洞天福地多是名HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山大川,恍如HRef=https://www.qijian.info/list/shenxian/ target=_blank class=infotextkey>神仙境界在尘世设立的“广告牌”。所以,在李白的思维中,似乎形成了一种定势,由美丽衣衫上的HRef=https://www.qijian.info/list/shanshui/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山水图案HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想到清静幽美的HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然界,披上这样的裘衣,自己就好象置身于HRef=https://www.qijian.info/list/lixiang/ target=_blank class=infotextkey>理想中的乐土。他平日梦萦魂牵的一些HRef=https://www.qijian.info/list/shenxian/ target=_blank class=infotextkey>神仙境界中的道具,如白鹿、紫芝等,也及时地出现在他面前,招之即来,唾手可得,于是终于飘然成仙,乐极一时。似幻似真,而一切皆出于情。一件五云裘让诗人HRef=https://www.qijian.info/list/xiyue/ target=_blank class=infotextkey>喜悦,而HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人的情谊更让人沉醉。这又恰好表明了诗人对HRef=https://www.qijian.info/list/youyi/ target=_blank class=infotextkey>友谊的看重。因而,诗人流露出的这激情也就格外感人。

  此诗节奏明快,气韵生动,一气呵成。HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头以吟谢诗发端,引出殷公,赞其才俊。接着落笔即转,切入“见赠五云裘”,由此美物产生种种HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想,直至飞升而去。而最后两句忽又回首,对HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象中的HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别感到伤悲。本是虚写,却照应了开篇,“结穴”回归HRef=https://www.qijian.info/list/youyi/ target=_blank class=infotextkey>友谊,干净利落,结束全篇。此结句颇令人回味。这一回顾,看似在说他人对自己成仙的羡慕,但也流露出了诗人自身对仙界的企羡以及深知天界难以企及的潜意识。因为这毕竟是HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象,是幻觉,当诗人清醒过来,面对“使我不得开心颜”的HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi2/ target=_blank class=infotextkey>现实,对于HRef=https://www.qijian.info/list/lixiang/ target=_blank class=infotextkey>理想中的仙境,也会“矫手HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思空断肠”。

返回