木兰花慢·拆桐花烂漫鉴赏

原文

拆桐花烂漫,乍疏雨、洗清明。正艳杏浇林,缃桃绣野,芳景如屏。倾城。尽寻胜去,骤雕鞍紺幰出郊坰。风暖繁弦脆管,万家竞奏新声。

盈盈。斗草踏青。人艳冶、递逢迎。向路傍往往,遗簪堕珥,珠翠纵横。欢情。对佳丽地,信金罍罄竭玉山倾。拚却明朝永日,画堂一枕春酲。

赏析

  这首《木兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花慢》以描绘清明的HRef=https://www.qijian.info/list/jieri/ target=_blank class=infotextkey>节日HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光,侧面地再现了宋真宗、仁宗年间HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会升平时期的繁胜场面。清明时节HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风和日暖,百HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花盛开,芳草芊绵,人们习惯到郊野去扫墓、HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青。这首词就以北宋HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南清明HRef=https://www.qijian.info/list/jiaoyou/ target=_blank class=infotextkey>郊游为再现对象,生动地描绘了旖旎HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色和当时盛况,是一首典型的“承平气象,形容曲致”之作。

  起首六句二十四字,兼写清明乍HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨、群HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花烂漫,点出春日HRef=https://www.qijian.info/list/jiaoyou/ target=_blank class=infotextkey>郊游的特定HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风物。起笔便异常简洁HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点明了时令。紫桐即油桐树,三月初应信HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风而开紫白色HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花朵,因先HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花后叶,故繁茂满枝,最能标志郊野清明的到来。一个“拆”字,写尽桐HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花烂漫的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风致。“先清明”,经过夜来或将晓的一阵疏HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨,郊野显得特地晴明清新,点出“清明之明”。作者选择了“艳杏”和“缃桃”等富于艳丽色彩的HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物,使用了“烧”和“绣”具有雕饰工巧的动词,以突出HRef=https://www.qijian.info/list/chunyi/ target=_blank class=infotextkey>春意最浓时HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色的鲜妍如画。这首词的重点不于对动人HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色的工笔描绘,所以自“倾城”句始,词进入游春活动的描述。作者善于从宏观来把握整体的游春场面,又能捕捉到一些典型的具象。“倾城,尽寻胜去”是对春游盛况作总的勾勒。人们带着早已准备好的熟食品,男骑宝HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,女坐香车,到HRef=https://www.qijian.info/list/jiaowai/ target=_blank class=infotextkey>郊外去领略大HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然的HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色,充分享受HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的观乐。“雕鞍”代指HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,“绀幰”即天青色的车幔,代指车。结两句,以万家之管弦新声大大地渲染了HRef=https://www.qijian.info/list/jieri/ target=_blank class=infotextkey>节日的气氛,词情向欢乐的高潮发展。词的上片,诗人用浓墨重彩绘制出一幅生气盎然的清明HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青游乐图。

  词的下片着重表现HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子HRef=https://www.qijian.info/list/jiaoyou/ target=_blank class=infotextkey>郊游的欢乐。柳永这位HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风流才子将注意力集中于艳冶妖娆、珠翠满头的市井妓女身上。这富于HRef=https://www.qijian.info/list/langman/ target=_blank class=infotextkey>浪漫情调的HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天郊野,她们的欢快与放浪,作者看来,为HRef=https://www.qijian.info/list/jieri/ target=_blank class=infotextkey>节日增添了浓郁的趣味和色彩,而事实上也如此。“盈盈”以HRef=https://www.qijian.info/list/nuxing/ target=_blank class=infotextkey>女性的轻盈体态指代HRef=https://www.qijian.info/list/funu/ target=_blank class=infotextkey>妇女,这里兼指众多的HRef=https://www.qijian.info/list/funu/ target=_blank class=infotextkey>妇女。她们占芳寻胜,玩着传统的斗草游戏。HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青中最活跃的还是那些HRef=https://www.qijian.info/list/geji/ target=_blank class=infotextkey>歌妓舞女们。她们艳冶出众,尽情地享受着春的欢乐和春的赐与。作者以“向路旁往往,遗簪堕珥,珠翠纵横”,衬出当日游人之众,排场之盛,同时也暗示这些游乐人群的主体是豪贵之家。这是全词欢乐情景的高潮。而作者对春之HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好和生之欢乐的体验也抒发到了极致。继而词笔HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化,作者继以肯定的语气,设想欢乐的人们,佳丽之地饮尽樽里的美酒,陶然大醉,有如玉HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山之倾倒。“罍”为古代酒器,即大酒樽。词的HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾“拚却明朝永日,画堂一枕春醒。”一句意思是,这些欢乐的人定是拚着明日醉卧画堂,今朝则非尽醉不休。不能把这一句HRef=https://www.qijian.info/list/jiandan/ target=_blank class=infotextkey>简单用“醉生梦死”去界定,实际上,柳永这里呕歌的是古代HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子这难得的HRef=https://www.qijian.info/list/ziyou/ target=_blank class=infotextkey>自由机会和场合中所迸发的HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命的快乐。

 

  这首《木兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花慢》充分体现了柳词善予铺叙的表现特征。诗人依赖调式HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化、句式参差,造成了一种急促的节奏和繁密的语势;同时又通过特色HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物的点染,大量细节的描写和场面的铺陈,将描写对象加以铺张渲染,为全词带来一种繁复之美。这是两宋时期广为传唱的“欢乐颂”和“春之歌”,体现了柳永创作HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风格的多样性。

返回