归田赋鉴赏

原文

  游都邑以永久,无明略以佐时。徒临川以羡鱼,俟河清乎未期。感蔡子之慷慨,从唐生以决疑。谅天道之微昧,追渔父以同嬉。超埃尘以遐逝,与世事乎长辞。

  于是仲春令月,时和气清;原隰郁茂,百草滋荣。王雎鼓翼,鸧鹒哀鸣;交颈颉颃,关关嘤嘤。于焉逍遥,聊以娱情。

  尔乃龙吟方泽,虎啸山丘。仰飞纤缴,俯钓长流。触矢而毙,贪饵吞钩。落云间之逸禽,悬渊沉之鲨鰡。

  于时曜灵俄景,继以望舒。极般游之至乐,虽日夕而忘劬。感老氏之遗诫,将回驾乎蓬庐。弹五弦之妙指,咏周、孔之图书。挥翰墨以奋藻,陈三皇之轨模。苟纵心于物外,安知荣辱之所如。

赏析

  寥寥几笔,即勾勒出HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光明媚,HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟语HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花香,一派欣欣向荣的HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风貌,既表达了对归田HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangwang/ target=_blank class=infotextkey>向往,同时也暗寓对官场龌龊的HRef=https://www.qijian.info/list/yane/ target=_blank class=infotextkey>厌恶。HRef=https://www.qijian.info/list/jiqing/ target=_blank class=infotextkey>寄情于景,情景交融,语言清新,HRef=https://www.qijian.info/list/youmoi/ target=_blank class=infotextkey>优美生动,历来深受人们爱赏。《归田赋》作为迄今最成功的HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情小赋,在赋体HRef=https://www.qijian.info/list/wenxue/ target=_blank class=infotextkey>文学史上占有重要地位。它代表了自西汉末叶以来赋体革新转变的最高成就,基本结束了大赋为主流的创作时代,而开辟了灵巧自如的小赋的新时期,使赋这种HRef=https://www.qijian.info/list/wenxue/ target=_blank class=infotextkey>文学形式得以继续活跃发展。从此以后,特别是经魏晋到唐宋,虽几经演化,但无论是散韵、骚韵、俳体、文体,有成就的作家大多循此路径HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情HRef=https://www.qijian.info/list/shuzhi/ target=_blank class=infotextkey>述志、HRef=https://www.qijian.info/list/yongwu/ target=_blank class=infotextkey>咏物HRef=https://www.qijian.info/list/xushi/ target=_blank class=infotextkey>叙事,丰富了文苑。

  文中多用HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故是此赋的一大特色,如“徒临川以羡鱼,俟河清乎未期”,HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别引用《淮南子·说林训》和《左传·襄公八年》的HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故:“感蔡子之慷慨,从唐生以决疑”,事见《史记·范雎蔡泽列传》:“追HRef=https://www.qijian.info/list/yufu2/ target=_blank class=infotextkey>渔父以同嬉,超埃尘以遐逝”,也是从《HRef=https://www.qijian.info/list/chuci/ target=_blank class=infotextkey>楚辞·HRef=https://www.qijian.info/list/yufu2/ target=_blank class=infotextkey>渔父》中“HRef=https://www.qijian.info/list/yufu2/ target=_blank class=infotextkey>渔父莞尔而笑,鼓枻而去”及“安能以皓皓之白,而蒙世俗之尘埃乎”化来的。张衡充分利用了HRef=https://www.qijian.info/list/lishi/ target=_blank class=infotextkey>历史HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故词句短小、内涵量大的优点,于文辞之外又平添了更加丰富的内容,因而《归田赋》并未因为篇制短小而显干瘪。同时,《归田赋》所选用的多是为人们所熟悉的HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故,并不晦涩难懂。所以这篇小赋以其雅致精炼、平易清新的语句,包容了内涵丰富的史实,并赋之以新意。

  此外,《归田赋》还用了一些叠韵、重复、双关等修辞方法,如“关关嘤嘤”、“交颈颉颃”,形象地描绘了HRef=https://www.qijian.info/list/tianyuan/ target=_blank class=infotextkey>田园HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山林那种和谐欢快、神和气清的HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色;而“仰飞纤缴,俯钓长流。触矢而毙,贪饵吞钩”,既反映了作者畅游HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山林,HRef=https://www.qijian.info/list/youxian2/ target=_blank class=infotextkey>悠闲自得的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情,又颇含自戒之意。

  总之,《归田赋》已很不同于先前的汉大赋了,它已开始由HRef=https://www.qijian.info/list/xushi/ target=_blank class=infotextkey>叙事大赋转入HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情小赋,HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风格上也不再HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiqiu/ target=_blank class=infotextkey>追求气势的铺排、辞藻的堆砌,而类似于四六句骈文,开了骈赋的先河。《归田赋》在我国HRef=https://www.qijian.info/list/wenxue/ target=_blank class=infotextkey>文学史上占有重要的地位,是千百年来为人们所传诵的HRef=https://www.qijian.info/list/youxiu/ target=_blank class=infotextkey>优秀篇章。

返回