铙吹喧京口,风波下洞庭。
赭圻将赤岸,击汰复扬舲。
日落江湖白,潮来天地青。
明珠归合浦,应逐使臣星。
这是一首HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别诗。邢桂州指邢济。
首句写京口(即今日镇江)HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别场景,“铙吹喧京口”,钟鼓齐鸣,运用通感,以听觉感受来写视觉形象,一个“喧”字表现了HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别场面之热烈壮观。“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风波下洞庭”,这一句点明邢济取水路前往桂州,一个“下”字勾划出了由江入湖、扬帆直济之气势。首联不落渲染HRef=https://www.qijian.info/list/liqing/ target=_blank class=infotextkey>离情别绪的窠臼,反而写得意气昂扬,而HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情则隐含于中,“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风波下洞庭”一句,表现出了诗人目送孤帆碧天、望尽HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风烟洞庭的深情,HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情含蓄而沉着。
“赭圻将赤岸,击汰复扬舲”颔联承上联写路途所见。“赭圻”为HRef=https://www.qijian.info/list/diming/ target=_blank class=infotextkey>地名(今安徽繁昌县西),“赤岸”亦为HRef=https://www.qijian.info/list/diming/ target=_blank class=infotextkey>地名,可能在桂州境内。这两句诗看似平铺直叙,实则颇具匠心“赭”、“赤”都是暗色调,与诗歌昂扬奋发的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风格和谐统一。“击汰”意谓击水,“扬舲”即开船,语出《HRef=https://www.qijian.info/list/chuci/ target=_blank class=infotextkey>楚辞》:“乘舲船兮余上沅,齐吴榜以击汰”,这一句化用成句,如盐入水,非常巧妙。
“日落江湖白,潮来天地青”。颈联笔势陡转,以飞动之笔触HRef=https://www.qijian.info/list/xiojiang/ target=_blank class=infotextkey>写江湖HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光。日落时HRef=https://www.qijian.info/list/huguang/ target=_blank class=infotextkey>湖光与落日余辉融成一片耀眼的白色,碧波滚滚而来时,整个天地又仿佛都染成了青色。“白”、“青”二字以水墨写五彩,以简淡含灿烂,正显出诗人炉火纯青之功力。
“明珠归合浦,应逐使臣星”,尾联化用两个HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故,表达HRef=https://www.qijian.info/list/qipan/ target=_blank class=infotextkey>企盼HRef=https://www.qijian.info/list/zhuyuan/ target=_blank class=infotextkey>祝愿之情。“珠归合浦”化用后汉孟尝HRef=https://www.qijian.info/list/gushi/ target=_blank class=infotextkey>故事。《后汉书》载:“孟尝迁合浦太守,郡不产谷实,而海出HRef=https://www.qijian.info/list/zhubao/ target=_blank class=infotextkey>珠宝,与交趾比境,尝通商贩,贸籴粮食。先时宰守并多贪秽,诡人采求,不知纪极,珠遂渐徙于交趾郡界,于是HRef=https://www.qijian.info/list/xinglu2/ target=_blank class=infotextkey>行旅不至,HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物无食,贫者饿死于道。尝到官,革易前弊,求民利病,曾未逾岁,去珠复还。HRef=https://www.qijian.info/list/baixing/ target=_blank class=infotextkey>百姓皆反其业,商贾流通。”“使臣星”之典亦出《后汉书》:“和帝即位,分遣使者,皆微服且单行,各至州县,观采HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风谣。使者二人当到益都。投李郃候舍。时夏夕露坐,郃因仰视,问曰:‘二使君发京师时,宁知朝廷遣二使耶?’二人默然,惊相视曰:‘不闻也!’问何以知之。郃指星示云:‘有二使星向益州分野,故知之耳。’”这两句意思是:邢济的赴任,将会使桂州出现安居乐业的局面。这一联用典既切合HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物身份,又紧扣当地故实,表达了诗人HRef=https://www.qijian.info/list/quanmian/ target=_blank class=infotextkey>劝勉HRef=https://www.qijian.info/list/youren/ target=_blank class=infotextkey>友人为官清廉、造福HRef=https://www.qijian.info/list/baixing/ target=_blank class=infotextkey>百姓的良好HRef=https://www.qijian.info/list/yuanwang/ target=_blank class=infotextkey>愿望,而措辞不卑不亢、真诚恳切,十分“得体”。