卜算子·席上送王彦猷鉴赏

原文

江北上归舟,再见江南岸。江北江南几度秋,梦里朱颜换。

人是岭头云,聚散天谁管。君似孤云何处归,我似离群雁。

赏析

  上片直陈其事,直说别情。“江北上归舟,再见HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南岸”将江北与HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南对举,由HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离联根到HRef=https://www.qijian.info/list/juhui/ target=_blank class=infotextkey>聚会。二句所说,并非实写,而将这次HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离推而广之,即将这次HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离看作一般的聚散离合,而不仅仅是尔汝之间的HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离。意即:聚久必散,散了还聚,送往迎来乃HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生之常事。二句所说,似甚通达,并未将这次HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离看得太重,而“江北HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南几度秋,梦里朱颜换”则流露出借别之情。谓:江北HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南,几度春秋,人们对于不断的迎送似已司空见惯,但人的一生经不起几次迎送。“朱颜”在梦里更换谓HRef=https://www.qijian.info/list/suiyue/ target=_blank class=infotextkey>岁月不饶人,只能在不断的迎送中老去。这里所谓“朱颜”更换,不是在镜中,而是在梦里,含有“HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生如梦”之意。这是上片,既说别情,又抒发HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨。

  下片HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象别后情景,抒说HRef=https://www.qijian.info/list/youqing/ target=_blank class=infotextkey>友情。上下片在形式上不换头,但词意却有所HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化。“人是岭头云,聚散天谁管”对上片所说聚散离合事发表HRef=https://www.qijian.info/list/yilun/ target=_blank class=infotextkey>议论。谓:人,就像是岭头云一般,忽聚忽散,乃HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然现象。意即:不必为江北HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南之HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离感到难过。这是对于HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别情绪的HRef=https://www.qijian.info/list/ziwo/ target=_blank class=infotextkey>自我解脱。但是,天不管云的聚散,人却管自己的聚散。因此,“君似孤云何处归,我似离群雁”紧接着上一个HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻,再用两个HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻体现别情。上一个HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻谓“人是岭头云”,所说聚散,仍为一般现象。“君”与“我”,即由一般转向个别。君似孤云,我似离群雁。这里所说的“君”与“我”是特定意义上的“人”,其聚散离合也就不同一般。二句所写,形象地表现了HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别之后“君”与“我”的HRef=https://www.qijian.info/list/gudan/ target=_blank class=infotextkey>孤单情景,这是很值得怜借的,因而进一步加深了此时此刻在“席上”所表现的HRef=https://www.qijian.info/list/xibie/ target=_blank class=infotextkey>惜别之情。这是下片,想HRef=https://www.qijian.info/list/ziwo/ target=_blank class=infotextkey>自我解脱,又无法解脱。

  上下两片格式相同,但述事、蓄情曲折HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化,将HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情主人公的内心世界体现得很充分,所抒HRef=https://www.qijian.info/list/youqing/ target=_blank class=infotextkey>友情十分真切动人。

返回