忽闻天上将,关塞重横行。
始返楼兰国,还向朔方城。
黄金装战马,白羽集神兵。
星月开天阵,山川列地营。
晚风吹画角,春色耀飞旌。
宁知班定远,犹是一书生。
由诗题可知,这是一首HRef=https://www.qijian.info/list/changhe/ target=_blank class=infotextkey>唱和之作。有位HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军再度出塞,姓陆的县令HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗HRef=https://www.qijian.info/list/zengbie/ target=_blank class=infotextkey>赠别,诗人遵循该诗原韵,运用描写、HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象、夸张等多种HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术手段,热烈HRef=https://www.qijian.info/list/songyang/ target=_blank class=infotextkey>颂扬了HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军的HRef=https://www.qijian.info/list/aiguo/ target=_blank class=infotextkey>爱国HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神。
诗人一落笔就以“忽闻”两字表达了意想不到的惊叹,同时,又用“天上将”盛赞了HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军的神武智勇。为下文写他再次驰骋疆场的壮举作了铺垫。三、四句,紧承第二句,以“始返”与“还向”相呼应,简洁流畅地表现了HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军的西征北战,奔驰不息。他刚从遥远的“楼兰国”返回,现在又要奔赴数千里之外的“朔方城”。但是为了安邦御敌,这个以赫赫战功赢得天将之称的HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军急HRef=https://www.qijian.info/list/guojia/ target=_blank class=infotextkey>国家之所急,不贪图安逸享乐,品德非常HRef=https://www.qijian.info/list/gaoshang/ target=_blank class=infotextkey>高尚。
“黄金装战HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马”以下六句,是设想HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军再度出塞后的战斗HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活,诗中没有表现HRef=https://www.qijian.info/list/junlu/ target=_blank class=infotextkey>军旅的HRef=https://www.qijian.info/list/jianxin/ target=_blank class=infotextkey>艰辛,也没有渲染战斗的激烈HRef=https://www.qijian.info/list/beizhuang/ target=_blank class=infotextkey>悲壮,而是突出表现了HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军的指挥才能,刻划了一个威仪堂堂、谙熟六韬,足智多谋、善于HRef=https://www.qijian.info/list/yongbing/ target=_blank class=infotextkey>用兵的统帅形象。他骑着黄金装饰的战HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马,挥动系有白旄牛尾的令旗,调集威武神勇的士兵,排列成像星空一样壮观神秘的军阵,又借HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山川之便巧妙地安置了营寨。接着,诗人又以“晚HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹画角,HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色耀飞旌”暗示征战的必胜。嘹亮的号角声和军旗上闪耀的HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色透露,全军士气十分高昂,大捷在望。HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军的神武,也借这两句氛围描写得到了渲染烘托。在这六句中,诗人HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别使用了“装”、“集”、“开”、“列”、“吹”、“耀”六个动词,把战HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马、令旗、神兵、星月、HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山川、画角、军旗、晚HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风、HRef=https://www.qijian.info/list/chunse/ target=_blank class=infotextkey>春色交织在一起,生动地再现了英勇雄壮、声势震天的军阵场景,大大增强了全诗的形象性和HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术感染力。
末二句:“宁知班定远,犹是一书生”,借东汉班超投笔从戎,平寇立功,封定远侯的事例,肯定书生出身的HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军定会建立名垂青史的功业。诗人先用反诘词“宁知”领起,于后又以“犹是释疑”,避免了平铺直叙,表达了对HRef=https://www.qijian.info/list/jiangjun/ target=_blank class=infotextkey>将军的殷切HRef=https://www.qijian.info/list/qiwang/ target=_blank class=infotextkey>期望。
此诗气势激昂雄健,体现出一种蒸蒸日上的初唐气象。诗中多处用典,或暗或明,羚羊挂角,纵横开阖,语出HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然,浑然一体,实为大家手笔。宋人陈振孙《直斋书录解题》中称陈子昂“实是首起八代之衰者”,由此诗观之,此言并不为过。