雁边风讯小,飞琼望杳,碧云先晚。露冷阑干,定怯藕丝冰腕。净洗浮空片玉,胜花影、春灯相乱。秦镜满。素娥未肯,分秋一半。
玉漏迟·瓜泾度中秋夕赋。宋代。吴文英。 雁边风讯小,飞琼望杳,碧云先晚。露冷阑干,定怯藕丝冰腕。净洗浮空片玉,胜花影、春灯相乱。秦镜满。素娥未肯,分秋一半。每圆处即良宵,甚此夕偏饶,对歌临怨。万里婵娟,几许雾屏云幔。孤兔凄凉照水,晓风起、银河西转。摩泪眼。瑶台梦回人远。
此词作于苏姬离去之后,吴文英追踪来吴,先寓盘门过重午(见《满江红·甲辰岁盘门外过重午》词),继寓瓜泾过中秋(见《尾犯·甲辰中秋》词);后梦窗离吴赴越,留儿辈于瓜泾萧寺(见《喜迁莺·甲辰冬至寓越儿辈尚留瓜泾萧寺》词)以待姬也。此词应与《尾犯·甲辰中秋》作于同一时候。
“雁边”三句,月未升之景。“飞琼”,HRef=https://www.qijian.info/list/yueliang/ target=_blank class=infotextkey>月亮的别称。此言从天边随HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风隐隐约约传来远去的雁声,天上的琼楼玉宇——HRef=https://www.qijian.info/list/yueliang/ target=_blank class=infotextkey>月亮还不知在什么HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方,青天碧云却已渐渐转入昏暗。“露冷”两句,遥想HRef=https://www.qijian.info/list/airen/ target=_blank class=infotextkey>爱人HRef=https://www.qijian.info/list/shangyue/ target=_blank class=infotextkey>赏月情状。言HRef=https://www.qijian.info/list/zhongqiu/ target=_blank class=infotextkey>中秋的HRef=https://www.qijian.info/list/yewan/ target=_blank class=infotextkey>夜晚已有凉意和寒露,所以如果伊人伏在栏干上等待月出,她洁白得似白玉般的藕臂,恐怕会被栏干上沁出的露珠冰得冷颤颤的难受。“净洗”两句,述月出。此言圆月终于从东方升了上来,顿时天空中明亮如昼。浮云似洗,如片片白玉般镶于月边。明亮的HRef=https://www.qijian.info/list/yueguang/ target=_blank class=infotextkey>月光胜过了地上的灯光,两相掩映在HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花丛之中,使人分不清哪是HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花影,哪是月影,哪是灯影。“秦镜满”三句,既结束上片称赞月圆,又启下片之HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁意。言到了HRef=https://www.qijian.info/list/zhongqiu/ target=_blank class=infotextkey>中秋节,天上的HRef=https://www.qijian.info/list/yueliang/ target=_blank class=infotextkey>月亮最圆满,但人世间的八月十五只是HRef=https://www.qijian.info/list/qiutian/ target=_blank class=infotextkey>秋天的一半。词人因秋已过半,人在瓜泾却仍旧未能与HRef=https://www.qijian.info/list/airen/ target=_blank class=infotextkey>爱人HRef=https://www.qijian.info/list/xiangju/ target=_blank class=infotextkey>相聚,而倍感HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别之苦,所以反而HRef=https://www.qijian.info/list/yuanhen/ target=_blank class=infotextkey>怨恨起圆月不肯为离人着想也作半圆状,而求得HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理上的平衡。上片扣题“瓜泾度HRef=https://www.qijian.info/list/zhongqiu/ target=_blank class=infotextkey>中秋夕赋”。
“每圆处”三句是说:每月月半我们都能见到这个圆圆的满月,为什么世人都说今天HRef=https://www.qijian.info/list/zhongqiu/ target=_blank class=infotextkey>中秋HRef=https://www.qijian.info/list/wanshang/ target=_blank class=infotextkey>晚上的HRef=https://www.qijian.info/list/yueliang/ target=_blank class=infotextkey>月亮显得更为圆满呢?本来天上月儿圆,世间人团圆都是大喜事,而如今我却是远离伊人,HRef=https://www.qijian.info/list/jilu/ target=_blank class=infotextkey>羁旅瓜泾,HRef=https://www.qijian.info/list/jimo/ target=_blank class=infotextkey>寂寞对圆月,更增添了许多烦恼,所以我HRef=https://www.qijian.info/list/duiyue/ target=_blank class=infotextkey>对月HRef=https://www.qijian.info/list/beige/ target=_blank class=infotextkey>悲歌,临HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风泄怨,渲泄着心中的HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁别恨。“万里”两句,词人说:普照人世的圆月呀,不知您在天上将会被多少云雾遮隔?由此想到自己HRef=https://www.qijian.info/list/jilu/ target=_blank class=infotextkey>羁旅HRef=https://www.qijian.info/list/taxiang/ target=_blank class=infotextkey>他乡,也不知会遭受到别人多少欺凌?“孤兔”四句。言自己独赏HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月不觉迷糊睡去。当晓HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风起时,才从梦中醒了过来,他擦拭着因梦而流泪的双眼,抬头望去,银河已经西斜,孤零零的圆月却仍旧清光泻地照耀一切。词人记起梦中曾与HRef=https://www.qijian.info/list/airen/ target=_blank class=infotextkey>爱人HRef=https://www.qijian.info/list/xiangju/ target=_blank class=infotextkey>相聚,但醒后才知是一场空欢喜,这种孤旅客中的HRef=https://www.qijian.info/list/qiliang/ target=_blank class=infotextkey>凄凉景况,怎不叫人兴一大哭啊!下片忆HRef=https://www.qijian.info/list/airen/ target=_blank class=infotextkey>爱人、叹HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁。
吴文英(约1200~1260),字君特,号梦窗,晚年又号觉翁,四明(今浙江宁波)人。原出翁姓,后出嗣吴氏。与贾似道友善。有《梦窗词集》一部,存词三百四十余首,分四卷本与一卷本。其词作数量丰沃,风格雅致,多酬答、伤时与忆悼之作,号“词中李商隐”。而后世品评却甚有争论。 ...
吴文英。 吴文英(约1200~1260),字君特,号梦窗,晚年又号觉翁,四明(今浙江宁波)人。原出翁姓,后出嗣吴氏。与贾似道友善。有《梦窗词集》一部,存词三百四十余首,分四卷本与一卷本。其词作数量丰沃,风格雅致,多酬答、伤时与忆悼之作,号“词中李商隐”。而后世品评却甚有争论。
和泛池三首 其二。明代。边贡。 闻结茅亭傍水边,几时同泛钓鱼船。酒宾诗主东南美,霁月光风上下天。白雪可须推郢调,黄州真屡梦坡仙。休嫌小隐邻城市,心远由来地自偏。
题马问庵崇德楼四景 其二 楚月生明。明代。罗洪先。 淡月生清辉,隐隐当窗户。披衣望楚陵,苍苍多草树。醴筵不复陈,铜泉竟何处。好贤虚襟期,悲歌感寐寤。盈亏视桂轮,已矣复奚慕。
壬辰重九即席。宋代。韩琦。 中山风物有前缘,经赏重阳第五年。莫为素毛悲晚岁,且吹黄菊酌芳筵。退求僻郡疑邀宠,甘老穷边似好权。笑问此身何计是,不如嘉节倒垂莲。
闻吴吏部少槐哀仆乏嗣饬内入狱侍汤药四首 其一。明代。卢楠。 宓子弹琴日,山涛谪宦时。泽梁施禁网,鳏寡遂恩私。未识洪钧妙,应沾造物奇。周南王化远,终不负螽斯。