相思令·苹满溪

相思令·苹满溪朗读

苹满溪。柳绕堤。相送行人溪水西。回时陇月低。

烟霏霏。风凄凄。重倚朱门听马嘶。寒鸥相对飞。

  这是一首HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境凄迷朦胧的HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别词。全词以景语结情,熔情入景。词中选取满溪之苹绕堤之柳、低垂之月、霏霏之烟、凄凄之HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风、寂寒之鸥等景象,营造出一个朦胧的境界,有效地渲染、烘托出送者凄迷的心境。作者高超的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术技巧,使得此词获得了独特的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术魅力,HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别词中别具一格。

  起首一句,写送行途中所见景象。“苹满溪。柳绕堤。”青苹满溪,其含意无异于芳草萋萋,亦是关别情。HRef=https://www.qijian.info/list/chuiliu/ target=_blank class=infotextkey>垂柳绕堤,则暗示沿曲曲溪柳送行之远。熔情入景,HRef=https://www.qijian.info/list/yushi/ target=_blank class=infotextkey>寓事于景,意蕴包孕很丰富,语言却极简练,只六个字。“相送行人溪水西”承上,点明送行之事,也点明全词的词旨。千里送行,终有一别,“溪水西”就是送者不得不止、行人终于别去之处。无限凄惘,见于言外,因为水西一别,行人已经渐行渐远,则送者不得不返。歇拍即写送者归来所见景象:“回时陇月低。”陇月即HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山月,HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山月低垂,则天将拂晓。可见,送行之时是拂晓之前。HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人远行,多启程于黎明之前甚至夜半时分。“回时”二字,写送者沿送行原路折回。方才顺此路送行,此时逆此路返回,却是孤身一人,唯有低垂之陇月,照见形单影只而已。“陇月低”三字,妙HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物之特征与情感之特征相似。此句陇月之低垂,与送者HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情之低沉,特征完全相同;低垂的陇月,正象征着低沉的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。

  上片描写HRef=https://www.qijian.info/list/songbie/ target=_blank class=infotextkey>送别情境,下片则转写别后情境。过片两句,纯为景语,写的是:拂晓之后,HRef=https://www.qijian.info/list/shanshui/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山水HRef=https://www.qijian.info/list/yuanyo/ target=_blank class=infotextkey>原野,烟霭霏霏笼罩,寒HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风凄凄交加。而送者的心灵,同样笼罩凄迷HRef=https://www.qijian.info/list/changwang/ target=_blank class=infotextkey>怅惘之中,这景语又正象喻着HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。这两句不但有景象吻合HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情之妙,而且有声情吻合词情之妙。这两句共六字,字字皆阴平,构成HRef=https://www.qijian.info/list/qiliang/ target=_blank class=infotextkey>凄凉之调,读来愈觉其凄楚。“重倚朱门听HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马嘶”写:送者已回到家门,可是仍不能平静,因为家门反而触动了伤心 怀抱,所以送者转过身来,背靠朱门,面向远方,重新举目眺望行人所去的方向,可是,只听得路上HRef=https://www.qijian.info/list/guowang/ target=_blank class=infotextkey>过往的HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马嘶声,再也不见那人的影子,声声HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马嘶想必紧揪着送者的心。结句“寒鸥相对飞”将凄迷的词情推到极致:此时,天地间唯有那霏霏晓烟中飞来飞去的寒鸥,与HRef=https://www.qijian.info/list/gudu/ target=_blank class=infotextkey>孤独的送者相对。人鸥相对,只是一片静默而已;这静默之中,包含着无限的悲哀。此句还含蓄HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点出送者为HRef=https://www.qijian.info/list/nuxing/ target=_blank class=infotextkey>女性,行人为男性。温庭筠《河传》词云:“若耶溪,溪水西,柳堤,不闻郎HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马嘶”,可与此词参看。HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情主人公送行HRef=https://www.qijian.info/list/guijia/ target=_blank class=infotextkey>归家,闻路上HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马嘶声,犹倚门倾耳而听。一个“听”字,写出其心动神驰之状,而一个“重”字,则其念兹兹之情亦可想。骑HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马去者必为HRef=https://www.qijian.info/list/qinglang/ target=_blank class=infotextkey>情郎,则“倚朱门”者自是怨女。对此作者偏不于明处交代,只从“听HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马嘶”一幕曲折透出。

  此词的一个显著特色是词调声情与词情妙合无间。全词用平声,其音低抑,如诉如泣,而且句句押韵,韵脚既极密,声情便紧促。特别是过片二句,全用阴平声,尤见低抑。低抑的韵脚、字声与急密的韵位构成一部声情悱恻的凄调,与词情表里一致,相得益彰。

张先

张先(990-1078),字子野,乌程(今浙江湖州吴兴)人。北宋时期著名的词人,曾任安陆县的知县,因此人称“张安陆”。天圣八年进士,官至尚书都官郎中。晚年退居湖杭之间。曾与梅尧臣、欧阳修、苏轼等游。善作慢词,与柳永齐名,造语工巧,曾因三处善用“影”字,世称张三影。 ...

张先朗读
()

猜你喜欢

勤为浮屠人,形类心不偶。

独负山林栖,远犯风尘走。

()
傅子馀

赤日杲杲行方中,须臾大火烧长空。海涯七月天如沸,独有此地神所钟。

二子高步将谁同,四山历历无奇峰。乃从高处望乡国,亦思绝顶摩神宫。

()

何年海上还,坐镇此山川。笔砚归京阙,衣冠带瘴烟。

一生忠胆在,万古党名传。吾道多流落,西风问老天。

()
宋太宗

知之修练但辛勤,苦志由来离六尘。

金鼎乍分红燄火,月魂高锁碧潭津。

()

韦编三换。一石才过半。丘壑性,终难变。传文洛纸贵,顾曲吴绫贱。

便便也,撑肠柱腹皆奇卷。

()

辰出街头,酉归堂内,切须规矩随身。志诚香火,早晚去朝真。

遍历名山福地,不耻问、参访高人。休夸逞,断除人我,心地放教平。

()