临江仙·斗草阶前初见

临江仙·斗草阶前初见朗读

斗草阶前初见,穿针楼上曾逢。罗裙香露玉钗风。靓妆眉沁绿,羞脸粉生红。

流水便随春远,行云终与谁同。酒醒长恨锦屏空。相寻梦里路,飞雨落花中。

译文

当你在阶前与女伴斗草时我们初次相见,当你在楼上与女伴穿针时我们再次相逢。少女踏青斗草游戏。只见你在阶前和别的姑娘斗草,裙子上沾满露水,玉钗在头上迎风微颤,那活泼唯美的情态给我留下了深刻印象。另一次是七夕,少女夜须穿针乞巧拜新月。我和你在穿针楼上重逢,只见你靓妆照人,眉际沁出翠黛,羞得粉脸生出娇红,我们两个人已是生情意,却道得空灵。不料华年似水,伊人亦如行云,不知去向了。

注释

临江仙,原唐教坊曲名,后用为词牌。原曲多用于咏水仙,故名。

斗草,古代春夏间的一种游戏。梁·宗懔《荆楚岁时记》载:“五月五日……四民并踏百草。又有斗百草之戏。”但宋代在春社、清明之际已开始斗草。

穿针,指七月七日七巧节。《西京杂记》载:“汉宫女以七月七日登开襟楼,寄七子针”,以示向天上织女乞求织锦技巧,称之为“七巧节”。

“罗裙”句,七夕月夜,你身着罗裙,裙湿香露;头戴玉钗,鬓插香花,立于夜风之中。唐·温庭筠《菩萨蛮》云:“双鬓隔香红,玉钗头上风。”

“流水”句,从李煜“流水落花春去也,天上人间”句化来,此处指女子去远,无处寻觅。

行云,这里用“巫山云雨”的典故。这里指心爱的女子行踪不定。

飞雨,微雨。

参考资料:

1、陈耳东,陈笑呐编注 .情词 :陕西人民出版社 ,1997 :第245页 .

2、罗漫主编 .宋词新选 :湖北教育出版社 ,2001 :第296页 .

临江仙·斗草阶前初见创作背景

  宋代斗草之风,与唐代相比有过之而无不及。在时间上,宋代人斗草除在端午节外.在春社及清明也有斗草活动,此诗为证。据说这还成了妇女游戏的专利品,这首诗词里对“斗草”的描写就和女性有关。

  此词系作者为HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念一个自己曾经深爱过的HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子而作,全词写情婉转而含蓄。作者正面写了与HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的初见与HRef=https://www.qijian.info/list/zhongfeng/ target=_blank class=infotextkey>重逢,而对于两人关系更为接近后的锦屏前相叙一节却未作正面表现,给读者留下了充分的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象空间。梦中相寻一节也写得很空朦,含蓄地暗示了多量的情感内涵,把心中的HRef=https://www.qijian.info/list/aichou/ target=_blank class=infotextkey>哀愁抒写得极为深沉婉曲。

  上片叙写与HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子初见及其后交往,通过描写穿戴、刻画神态表现HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子之美。起首一句,写有一天HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子同别的姑娘阶前斗草的时候,词人第一次看见了她。斗草,据《荆楚岁时记》:“五月五日,四民并踏百草。又有斗百草之戏”。而柳永《木兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花慢》清明词云“盈盈,斗草HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青”,则春日亦有此游戏。“穿针楼上曾逢”,转眼又到了HRef=https://www.qijian.info/list/qixi/ target=_blank class=infotextkey>七夕。HRef=https://www.qijian.info/list/qixi/ target=_blank class=infotextkey>七夕,HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子楼上对着牛郎织女双星穿针,以为乞巧。这种HRef=https://www.qijian.info/list/fengsu/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风俗就从汉代一直流传下来。这天HRef=https://www.qijian.info/list/wanshang/ target=_blank class=infotextkey>晚上,穿针楼上,他又同她相逢了。“罗裙香露玉钗HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风”以下三句,是补叙两次见面时她的情态。她的裙子沾满了HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花丛中的露水,玉钗头上迎HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风微颤。她“靓妆眉沁绿,羞脸粉生红”,靓妆才罢,新画的眉间沁出了翠黛,她突然看到了他,粉脸上不禁泛起了娇红。以上既有泛写,又有细腻的刻画,一位天真美丽的HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子形象如目前。末句一“羞”字,已露情意。过片“流水”一联说随着HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光的流逝,共同HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活结束了,姑娘不知流落何方。“春”也是象征他们的欢聚,可惜不能长久。“行云终与谁同”,用巫HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山神女“旦为朝云,暮为行HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨”(见《高唐赋》)的HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故,说她像HRef=https://www.qijian.info/list/chuanshuo/ target=_blank class=infotextkey>传说中的神女那样,不知又飘向何处,依附谁人了。“酒醒长恨锦屏空”,人是早已走了,再也不回来了。可是,那情感却一直留了下来。每当夜阑酒醒的时候,总觉得围屏是空荡荡的,他永远也找不回能够填满这空虚的那一段温暖了。正因为她象行云流水,不知去向,所以只好梦里相寻了。“相寻梦里路,飞HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花中”,HRef=https://www.qijian.info/list/chunyu/ target=_blank class=infotextkey>春HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨飞HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花中,他独个儿跋HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山涉水,到处寻找那HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子。尽管这是梦里,他仍然HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望能够找到她。此处以梦境相寻表现了词人对自己深爱过的HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子深沉的爱恋和HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念。

  晏几道是一位没落的贵HRef=https://www.qijian.info/list/gongzi/ target=_blank class=infotextkey>公子。然而,他与绝大多数玩弄、侮辱HRef=https://www.qijian.info/list/nuxing/ target=_blank class=infotextkey>女性、不把HRef=https://www.qijian.info/list/nuxing/ target=_blank class=infotextkey>女性当人看的封建士大夫不同,许多作品中能以HRef=https://www.qijian.info/list/tongqing/ target=_blank class=infotextkey>同情的、严肃的HRef=https://www.qijian.info/list/taidu/ target=_blank class=infotextkey>态度塑造底层HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的形象。此词便表现出词人不能自己的真情实感,有意无意地HRef=https://www.qijian.info/list/jieshi/ target=_blank class=infotextkey>揭示出他心中有一种对HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好事物执着HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiqiu/ target=_blank class=infotextkey>追求的崇高情操。

晏几道

晏几道(1030-1106,一说1038—1110 ,一说1038-1112),男,汉族,字叔原,号小山,著名词人,抚州临川文港沙河(今属江西省南昌市进贤县)人。晏殊第七子。历任颍昌府许田镇监、乾宁军通判、开封府判官等。性孤傲,晚年家境中落。词风哀感缠绵、清壮顿挫。一般讲到北宋词人时,称晏殊为大晏,称晏几道为小晏。《雪浪斋日记》云:“晏叔原工小词,不愧六朝宫掖体。”如《鹧鸪天》中的“舞低杨柳楼心月,歌尽桃花扇底风”等等词句,备受人们的赞赏。 ...

晏几道朗读
()

猜你喜欢

赵善括

蔺璧虽期复,苏书竟不还。庆馀钟令绪,才大压尘寰。

劲正三朝老,从容半世闲。会心真是老,一笑别人间。

()

虚名误壮夫,黄金变颜色。谁欤帛米谋,困此刍狗迹。

安和一榻上,精神馀笔力。我欲造之深,剧谈忘漏刻。

()

侬似浮萍漂泊里。不道留侬,到便侬留住。柳絮随风花落处。

为侬又惹閒情绪。

()

新兴蛾髻如盂。插金鹅。点点蔷薇香露、沁牙梳。

匀面罢,呼女伴,坐氍歈。又向绿窗深处、赌樗蒲。

()

武昌参佐幕中画,我亦来追六月凉。

老子平生殊不浅,诸君少住对胡床。

()
刘摰

幽怀乐所遇,且任北山嘲。世事棋秤变,年光石火敲。

松筠阴自冷,萝葛蔓相捎。草密蛇横径,檐低燕露巢。

()