细雨湿流光,芳草年年与恨长。烟锁凤楼无限事,茫茫。鸾镜鸳衾两断肠。
魂梦任悠扬,睡起杨花满绣床。薄悻不来门半掩,斜阳。负你残春泪几行。
南乡子·细雨湿流光。五代。冯延巳。 细雨湿流光,芳草年年与恨长。烟锁凤楼无限事,茫茫。鸾镜鸳衾两断肠。魂梦任悠扬,睡起杨花满绣床。薄悻不来门半掩,斜阳。负你残春泪几行。
细雨霏霏,浸湿了光阴,芳草萋萋,年复一年,与离恨一起生长。凤楼深深,多少情事如烟,封存在记忆之中。恍如隔世呦,望着饰有鸾鸟图案的铜镜,绣着鸳鸯的锦被,思念往事,寸断肝肠。
梦魂,信马由缰,千里飘荡,魂回梦觉,蓦然见杨花点点,飘满绣床。薄情负心的人呀,我半掩闺门,你却迟迟不来,夕阳西下,眼看辜负了三春的良辰美景,洒下清淡的泪珠几行。
流光:流动,闪烁的光采。
凤楼:即凤台、秦楼,语本《列仙传》秦穆公之女弄玉所 居之楼,尝引来凤凰。此处指妆楼。
鸾镜:妆镜的美称。
薄悻:薄情郎。
参考资料:
1、徐培均 .婉约词萃 :华东师范大学出版社 ,2000年7月1日 :25-26 .
这是首闺怨词,冯延巳用闺情以自抒己怨望之情,同时摆脱了花间派词人对妇女容貌与服饰的描绘,而转向人物内心感情的刻画。
参考资料:
1、刘永济.唐五代两宋词简析;微睇室说词:中华书局,2007.10:第32页
“细HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨湿流光”,虽则五字,却道尽了初春的无限HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光。细HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨蒙蒙,洒落在春草叶上,留下滴滴水珠,微HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹过,泛起流光。“湿流光”意指主人公所度过的随HRef=https://www.qijian.info/list/chunyu/ target=_blank class=infotextkey>春HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨而流逝的HRef=https://www.qijian.info/list/suiyue/ target=_blank class=infotextkey>岁月也是那样的冷涩恼人,正是“梧桐更兼细HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨”“怎一个愁字了得”。“流光”一词还将冷凄扰人的静态烦闷与HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光流逝的动态惧忧结合起来,冷寂独处的日子往往感觉太慢,本HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望快点度过,可是女人出于HRef=https://www.qijian.info/list/qingchun/ target=_blank class=infotextkey>青春容颜易老的HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理却又HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间慢慢流逝。而“流光”一词又给人快速流去的感觉,如此HRef=https://www.qijian.info/list/maodun/ target=_blank class=infotextkey>矛盾纠结的HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理集于此短短五个字中。在表现HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi/ target=_blank class=infotextkey>相思HRef=https://www.qijian.info/list/kumen/ target=_blank class=infotextkey>苦闷的同时,还渗透着一种HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生苦短的HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命HRef=https://www.qijian.info/list/youhuan/ target=_blank class=infotextkey>忧患意识。“芳草年年与恨长”也是以具象表现抽象的妙句,将无形的HRef=https://www.qijian.info/list/lihen/ target=_blank class=infotextkey>离恨比托于年年生、年年长的芳草,可感可触,极形象地道出HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情主人公忍受长久HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别的HRef=https://www.qijian.info/list/tongku/ target=_blank class=infotextkey>痛苦。
“烟锁凤楼无限事,茫茫”。一方面,它确切地描绘出了HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天细HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨绵绵之时。烟雾缭绕,茫茫一片的景象;另一方面,雾笼凤楼,人如同被困锁在无人知晓的HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方,无限心事,茫茫无以倾诉。两相对照,景情交融,给读者的感染力就非常之深。
“鸾镜鸳衾两断肠”。鸾凤成双,鸳鸯成对,“鸾镜鸳衾两断肠”中的这个“两”字既有两两成偶之物与自身形单影只的对比,也包含着两对成双之物对自身HRef=https://www.qijian.info/list/gudu/ target=_blank class=infotextkey>孤独HRef=https://www.qijian.info/list/qinghuai/ target=_blank class=infotextkey>情怀的连续刺激,语意双关,极有意蕴。
“魂梦任悠扬,睡起杨HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花满绣床”。“魂梦任悠扬”,是对“烟锁凤楼”的反弹,禁锢在空闺中的HRef=https://www.qijian.info/list/shaofu/ target=_blank class=infotextkey>少妇在梦中可以无拘无束,任情驰骋。可睡起所能看到的只是“杨HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花满绣床”。“杨HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花满绣床”与上句“魂梦任悠扬”相印相称,一虚一实,互文见义。从这两句所描述的情景看来,HRef=https://www.qijian.info/list/sifu/ target=_blank class=infotextkey>思妇魂牵梦萦的意中人杳不见踪影。洒脱之余,更显HRef=https://www.qijian.info/list/beiliang/ target=_blank class=infotextkey>悲凉。
“薄悻不来门半掩,斜阳”。她半掩闺门,等待HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人的到来,可是从清晨等到红日西斜,还未见踪影,她忍不住骂了一声“薄HRef=https://www.qijian.info/list/qinglang/ target=_blank class=infotextkey>情郎”。爱之深,方恨之切。她口头称为“薄悻”,内心深处爱的深切。
“负你HRef=https://www.qijian.info/list/canchun/ target=_blank class=infotextkey>残春泪几行”。当无望中的HRef=https://www.qijian.info/list/panwang/ target=_blank class=infotextkey>盼望最终落空时,她便簌簌的落下泪来。词人不说HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情主人公是为所思之人流泪,而说因辜负了三春的良辰HRef=https://www.qijian.info/list/moijing/ target=_blank class=infotextkey>美景而为HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光洒泪。此为本词又一出新的写法,同时也是对HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情主人公心怀的一种HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉诗意的表达。
冯延巳 (903--960)又名延嗣,字正中,五代广陵(今江苏省扬州市)人。在南唐做过宰相,生活过得很优裕、舒适。他的词多写闲情逸致辞,文人的气息很浓,对北宋初期的词人有比较大的影响。宋初《钓矶立谈》评其“学问渊博,文章颖发,辩说纵横”,其词集名《阳春集》。 ...
冯延巳。 冯延巳 (903--960)又名延嗣,字正中,五代广陵(今江苏省扬州市)人。在南唐做过宰相,生活过得很优裕、舒适。他的词多写闲情逸致辞,文人的气息很浓,对北宋初期的词人有比较大的影响。宋初《钓矶立谈》评其“学问渊博,文章颖发,辩说纵横”,其词集名《阳春集》。
依韵和江邻几癸巳六月十日同刁吴韩杨饮范景。宋代。梅尧臣。 江翁多感慨,饮散来直庐。题踪有旧友,连蹇常与渠。昨归天禄下,念昔悲有余。未久复外补,安能恋清虚。得请向苕霅,幽怀寄禽鱼。高城浸湖光,面面当红蕖。晚乘画舫游,四坐罗轻裾。数杯已酩酊,万事应破除。不爱趋时近,不恤与世疏。百岁且过半,冉冉将焉如。谁慕八十叟,犹在磻溪渔。嗟哉再宿夕,乃自仲秋初。清谈固隔绝,可见壁上书。
青杏儿。。姬翼。 一气贯寥寥。冥混里、孰谓鹏蜩。千形万状随空化,乾坤运转,游尘野马,都在扶摇。曳屣挈箪瓢。异玉食、肥马金镳。薰莸枭凤虽殊器,天钧一点,灵明不昧,各自逍遥。
访欧子建澹圃二首 其一。明代。李孙宸。 到来幽意惬,久坐野情长。有榭皆临水,无轩不极凉。菊荣抽早蕊,兰晚茁馀芳。便作吾庐得,高眠到上皇。
席上闻歌分韵。明代。韩邦靖。 弦管青春剧,长安好事家。已闻音振木,知有面如花。院静来疑近,风回去转赊。朱楼在缥缈,空复侧乌纱。