殢人娇·后亭梅花开有感

殢人娇·后亭梅花开有感朗读

玉瘦香浓,檀深雪散。今年恨、探梅又晚。江楼楚馆,云闲水远。清昼永,凭栏翠帘低卷。

坐上客来,尊前酒满。歌声共、水流云断。南枝可插,更须频剪。莫直待西楼、数声羌管。

译文

细细的梅枝,浓浓的梅香,馨香一直持续到雪化。想起赏梅,发现已经过了赏梅时节,只剩下遗憾。寄居在外,路途漫漫。白日如此漫长,倚栏望去。

宴上客人来来去去,杯中满是美酒。歌声唱合,如行云流水。那些最早开花的梅枝要在它们还没开败时,就要多采剪。人身的聚散本是匆匆,独上西楼,听那幽怨的羌笛声。

注释

①殢人娇:一名《恣逍遥》。

②玉瘦:比喻梅花的清秀之姿。

③檀:比喻花的香味。

④恨:遗憾。探:观赏。

⑤江楼楚馆:泛指旅舍。

⑥云闲水远:形容行程遥远。

⑦坐上两句:《三国志·崔琰传》注引张璠《汉纪》:孔融“爱才乐酒,常叹曰‘坐上客常满,樽中酒不空,吾无忧矣。’”

⑧南枝:向阳梅枝,最先发花。

⑨西楼:指思妇住处。

⑩羌管:即羌笛。笛曲中有《梅花落》,甚为凄凉。

参考资料:

1、杨合林.李清照集[M].湖南:岳麓书社出版社,1999.

  上片开门见HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,吟HRef=https://www.qijian.info/list/yongmei/ target=_blank class=infotextkey>咏梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花且叹悔此次赏梅又迟来了一步。梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,以其寒冬腊月发HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,且有HRef=https://www.qijian.info/list/jianzhen/ target=_blank class=infotextkey>坚贞耐寒之志而深受爱重,在我国历来有“国HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花”之称誉;其HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花五瓣,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花色有白、亦有红;HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人赏梅讲究“四贵”,除贵曲不贵直,贵疏不贵密之外,也贵梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花之瘦不贵其肥,贵梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花之合(含苞)而不贵其开(盛放)。“玉瘦香浓,檀深HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪散,今年恨探梅又晚”是说:玉色的白梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花清瘦飘逸,浅红色的梅中上品檀香梅相形之下显得色泽浓艳,它们散发着袭人的香气;白HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪正在消融,那HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪压梅枝的HRef=https://www.qijian.info/list/moijing/ target=_blank class=infotextkey>美景已不见;真真令人HRef=https://www.qijian.info/list/yihan/ target=_blank class=infotextkey>遗憾,没想到赏梅竟然又来晚了。一个“又”字,表达了词中主人年年探梅、年年叹晚的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情;当然只有面对爱之甚深的对象,才会发出“恨晚”的HRef=https://www.qijian.info/list/tanxi/ target=_blank class=infotextkey>叹息。此处也足见作者遣词匠心之一斑。

  “江楼楚馆,云闲水远。清昼永,凭栏翠帘低卷”之句,交待了赏梅的环境HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点、写出了远眺近俯的HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色,也刻划出了一种HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi/ target=_blank class=infotextkey>闲适恬淡的心境。句中“楚馆”的“楚”字,本指春秋战国时的楚地,即今之湖南、湖北一带,此处泛指HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南。在HRef=https://www.qijian.info/list/changjiang/ target=_blank class=infotextkey>长江之滨的楚地南天,错落矗立着无数亭台楼馆,这里梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花竞放,又是赏梅的好去处;仰望白云闲散依蓝天而飘浮,俯视碧波涟漪逐江水而流逝;清凉的白昼是这样漫长,沉醉在阵阵梅香中的探梅人,凭倚着雕栏放眼远望,信手卷弄着低垂着的翠绿色的帷帘。上片至此而止,主要是侧重HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景的幽深、人的安闲,为下片不平静HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情的抒发埋下伏笔,达到以静衬动的效果;当然,如果说此处静中伏有波澜的活,便是“清昼永”中的“永”字撩起的。“永”是长的意思,HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物感觉上的HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间是长还是短,随人的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情而变:欢乐嫌短,HRef=https://www.qijian.info/list/chouku/ target=_blank class=infotextkey>愁苦恨长,这是人之常情。那么词中人“清昼永”之说,内里是否包含着几分HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅。

  下片“坐上客来,尊中酒满”两句写的是良友HRef=https://www.qijian.info/list/xiangju/ target=_blank class=infotextkey>相聚、举杯飞觞、开怀畅饮、纵歌HRef=https://www.qijian.info/list/shuhuai/ target=_blank class=infotextkey>抒怀的场面。“歌声共,水流云断”,充满诗兴HRef=https://www.qijian.info/list/haoqing/ target=_blank class=infotextkey>豪情的文人雅士对酒自是高歌,面对着象征高雅气节又令人心神陶醉的梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花。于是,群情激动,纵情引吭,你唱我和,这歌声充塞天地、嘹亮悠扬,上遏白云、下断流水。该词至此,欢乐之情已达顶巅,激越的情绪随着歌声止歇渐渐平静下来,另一种心态便代之而起,词人的笔触也宕然转开,回到赏梅的现场“南枝可插,更须频剪”,然后便在“莫直待,西楼数声羌管”的颇怀HRef=https://www.qijian.info/list/shanggan/ target=_blank class=infotextkey>伤感的声中戛然止住。从字面意思看这几句是指点着眼前的梅树;那南边向阳枝头上的HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花儿令人HRef=https://www.qijian.info/list/xiai/ target=_blank class=infotextkey>喜爱,可以攀折供插,需趁着它方开未残,快多些采剪,或簪在鬓边,或插放几案,把梅的疏姿倩影和梅的寒香冷艳尽多的留在身边;千万不要等到HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花瓣残落、随HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风化泥的时刻再HRef=https://www.qijian.info/list/chouchang/ target=_blank class=infotextkey>惆怅留连。弦外之音却是借物HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情,HRef=https://www.qijian.info/list/ganshang/ target=_blank class=infotextkey>感伤光阴流逝,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花开HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花落,容颜易老,聚少离多,HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生得意与HRef=https://www.qijian.info/list/xiangju/ target=_blank class=infotextkey>相聚之时需尽情欢畅,待到《梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花落》的曲调已经奏起,羌笛声声泣诉HRef=https://www.qijian.info/list/bieli/ target=_blank class=infotextkey>别离的时候,HRef=https://www.qijian.info/list/lichou/ target=_blank class=infotextkey>离愁别怨便会铺天盖地地袭来了。

李清照

李清照(1084年3月13日~1155年5月12日)号易安居士,汉族,山东省济南章丘人。宋代(南北宋之交)女词人,婉约词派代表,有“千古第一才女”之称。所作词,前期多写其悠闲生活,后期多悲叹身世,情调感伤。形式上善用白描手法,自辟途径,语言清丽。论词强调协律,崇尚典雅,提出词“别是一家”之说,反对以作诗文之法作词。能诗,留存不多,部分篇章感时咏史,情辞慷慨,与其词风不同。有《易安居士文集》《易安词》,已散佚。后人有《漱玉词》辑本。今有《李清照集校注》。 ...

李清照朗读
()

猜你喜欢

殷头

景迟兮开明。

()

天地茫茫负井蛙,空庭隐□月初斜。人生自有无平事,强啜卢仝四碗茶。

()

醉卧空斋静绝人,夜阑霜月白纷纷。寒生枕上浑无梦,声到窗前疑是君。

玉轸谁家调古曲,铁衣何处角孤军。羡君写入新诗里,清壮还应过所闻。

()

相思黄岳甚,况复故人多。汝向丰溪曲,为予传啸歌。

白云无事否,春色奈愁何。心似诸峰月,依依在女萝。

()

北游深岁月,南望阻关河。尚想双龙卧,翻惊独雁过。

梦劳扳径柏,春拟葺垣萝。回首藏修地,浮名奈尔何。

()

莫念醉乡迷酒杯,流年长怕少年催。

西陵水阔鱼难到,南国路遥书未回。

()