碛西头送李判官入京

碛西头送李判官入京朗读

译文

我孤身一人奉命出使到万里之遥的安西。

一路上,想起家乡的月,不免对月垂泪;踩着脚下的沙,更觉路途艰辛。

漫漫长路,似乎要走到大地的尽头,正如当年张骞寻找黄河的源头。通过了沙漠,走在广阔的高原之上,天似乎也变得低了。

今日你我于军中痛饮,你将走上我来时的路。我乘醉写下家书,就请你为我传递。

注释

碛(qì):沙石地,沙漠。这里指银山碛,又名银山,在今新疆库米什附近。李判官:不详其名。

从远使:指在安西都护府任职。

汉月:汉家的明月。借指故乡。乡泪:思乡的眼泪。

费:一作“损”。

寻河:借汉代通西域穷河源的故事表明自己到极边远的地区。

家书:家人来往的书信。

参考资料:

1、谢楚发.高适岑参诗选译.成都:巴蜀书社,1991:173-174

碛西头送李判官入京创作背景

  唐玄宗天宝八载(749年),岑参抱着建功立业的志向,离开京师长安赴安西上任。此诗当为作者初至安西送人回京之作。

参考资料:

1、谢楚发.高适岑参诗选译.成都:巴蜀书社,1991:173-174

  这首诗本为送李判官入京,却先从自己从HRef=https://www.qijian.info/list/changan/ target=_blank class=infotextkey>长安入安西着笔。“一身从远使,万里向安西。”说自己在天宝八年(749年)受高仙芝之聘,不远万里,从HRef=https://www.qijian.info/list/changan/ target=_blank class=infotextkey>长安来到安西。安西,在唐代是一个十分遥远、荒凉的所在,不少人视为畏途,而诗人为实现一身报国志心甘情愿地前往这个遥远荒凉的HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方。在“一身”与“万里”的悬殊中,表现出作者惊人而又超人的胆魄和勇气;同时,“一身”也包含HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡HRef=https://www.qijian.info/list/qinren/ target=_blank class=infotextkey>亲人之意,为下文写HRef=https://www.qijian.info/list/xiangchou/ target=_blank class=infotextkey>乡愁埋下伏笔。“从”、“向”二字的连用,又表现出作者一往无前、义无反顾的气概。两句起得十分有力,着墨不多,但却内涵丰富而又形象鲜明,为下面具体描写安西情形作了HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然的导引。中间两联,是全诗的重点,作者着重写了来安西途中的所见所感。颔联“汉月垂乡泪,胡沙费HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马蹄”,写星夜兼程赶路的情形。在HRef=https://www.qijian.info/list/changan/ target=_blank class=infotextkey>长安与HRef=https://www.qijian.info/list/jiaren/ target=_blank class=infotextkey>家人见惯了的一轮HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月,此时却独挂在HRef=https://www.qijian.info/list/shamo/ target=_blank class=infotextkey>沙漠上,显得有几分愁惨,仿佛在对人垂泪一样。这里不说自己因HRef=https://www.qijian.info/list/duiyue/ target=_blank class=infotextkey>对月HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡而垂泪,却反说HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月对己垂泪。而自己的HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡之念,已形象地见于言外。这也是将HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月HRef=https://www.qijian.info/list/niren/ target=_blank class=infotextkey>拟人化,赋予无HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命的HRef=https://www.qijian.info/list/yueliang/ target=_blank class=infotextkey>月亮以活泼的HRef=https://www.qijian.info/list/renge/ target=_blank class=infotextkey>人格,给在HRef=https://www.qijian.info/list/shamo/ target=_blank class=infotextkey>沙漠上行进的孤身一人作陪衬,使得天上地下的HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物融成一片,遥相对应,别有情致。在夜中行进,松软的沙子使坐骑格外吃力,“费HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马蹄”三字,既指对HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马蹄的磨损,更有沙软难行之意,足见行进的HRef=https://www.qijian.info/list/jiannan/ target=_blank class=infotextkey>艰难,但作者仍然奋进不息。接着,颔联一方面承接颈联,继续写行进,同时又一转,从夜间过渡到白天:“寻河愁地尽,过碛觉天低。”这一联景象十分逼真、壮阔。上句用张骞出使西域寻找HRef=https://www.qijian.info/list/huanghe/ target=_blank class=infotextkey>黄河源头的HRef=https://www.qijian.info/list/diangu/ target=_blank class=infotextkey>典故,意喻简直要走到天地的尽头;通过HRef=https://www.qijian.info/list/shamo/ target=_blank class=infotextkey>沙漠时,觉得天也格外低矮了。这里面,既有对HRef=https://www.qijian.info/list/lutu/ target=_blank class=infotextkey>旅途HRef=https://www.qijian.info/list/jianxin/ target=_blank class=infotextkey>艰辛的描写,但更多的却是从一个刚从内地来到西北边陲的人的眼中,以惊愕的神情,来描写那未曾见过的新奇而壮阔无比的景象,其中饱和着作者对新鲜HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiqiu/ target=_blank class=infotextkey>追求和对HRef=https://www.qijian.info/list/bianjiang2/ target=_blank class=infotextkey>边疆的HRef=https://www.qijian.info/list/reai/ target=_blank class=infotextkey>热爱,充满着由衷的激情。

  通过这样的层层转接,对万里西行的铺叙、描写,最后终于写到了给李判官送行,“送子军中饮,家书醉里题。”这最后的送行绝没有HRef=https://www.qijian.info/list/beiqie/ target=_blank class=infotextkey>悲切之语,而是在军帐中与李判官痛饮,使临行前的HRef=https://www.qijian.info/list/juhui/ target=_blank class=infotextkey>聚会,充满着振奋人心的HRef=https://www.qijian.info/list/haozhuang/ target=_blank class=infotextkey>豪壮气概。诗人也没有写HRef=https://www.qijian.info/list/lutu/ target=_blank class=infotextkey>旅途珍重之语,因为此诗前三联已经HRef=https://www.qijian.info/list/xushu/ target=_blank class=infotextkey>叙述了自己西行时的种种情形,而李判官的东归,也是顺着这一条路线,在上面的描写中已经暗含HRef=https://www.qijian.info/list/lutu/ target=_blank class=infotextkey>旅途HRef=https://www.qijian.info/list/jiannan/ target=_blank class=infotextkey>艰难、须多保重之意,这里无须再作赘语了。诗人此时更多的想到了自己远在HRef=https://www.qijian.info/list/changan/ target=_blank class=infotextkey>长安的HRef=https://www.qijian.info/list/jiaren/ target=_blank class=infotextkey>家人。他万里西行之后,那久已蕴蓄于心的深切HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi2/ target=_blank class=infotextkey>乡思,此时一经李判官返京的触发,如火HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山喷发一样不可遏止,于是就趁痛HRef=https://www.qijian.info/list/yinjiu/ target=_blank class=infotextkey>饮酒酣之时,在军帐中作书,将心中的万语千言写出,托李判官带回HRef=https://www.qijian.info/list/changan/ target=_blank class=infotextkey>长安家中。“家书醉里题”,一方面表现出诗人在醉中仍然没有忘记HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡和HRef=https://www.qijian.info/list/qinren/ target=_blank class=infotextkey>亲人,足见HRef=https://www.qijian.info/list/xiangsi2/ target=_blank class=infotextkey>乡思之切、之深;另一方面也极为形象地表现了作者在醺然中挥毫疾书、下笔不能自休的情景。一股豪气充满军帐,融注在全诗的字句中,给读者以深刻的感受。

  全诗气魄沉雄,在远行的HRef=https://www.qijian.info/list/haoqing/ target=_blank class=infotextkey>豪情中有HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang/ target=_blank class=infotextkey>思乡的清泪,在HRef=https://www.qijian.info/list/jianxin/ target=_blank class=infotextkey>艰辛的磨难中又表现出勇猛奋进的HRef=https://www.qijian.info/list/jingshen/ target=_blank class=infotextkey>精神。且都是通过对安西的新奇而特有HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物的描写,曲折表现出来的。

岑参

岑参(约715-770年),唐代边塞诗人,南阳人,太宗时功臣岑文本重孙,后徙居江陵。[1-2] 岑参早岁孤贫,从兄就读,遍览史籍。唐玄宗天宝三载(744年)进士,初为率府兵曹参军。后两次从军边塞,先在安西节度使高仙芝幕府掌书记;天宝末年,封常清为安西北庭节度使时,为其幕府判官。代宗时,曾官嘉州刺史(今四川乐山),世称“岑嘉州”。大历五年(770年)卒于成都。 ...

岑参朗读
()

猜你喜欢

去年花开春日和,行嗅香蕊攀柔柯。

今年花开烟雨愁,坐见落英填污沟。

()

稍尽彭城山,悠然见清淮。微雨虽沾衣,能令山色佳。

出没前后旌,浮云时与偕。浊酒两三行,聊以佐归怀。

()
薛似宗

远冲风雪渡钱塘,欲趁春风到故乡。

百岁报刘知日短,一身许国喜心长。

()

远树千堆合,平沙万井开。山通南北套,地接上中台。

日落明驼走,风声驿骑来。紫狐求不易,高阁且徘徊。

()

平生养亲知爱日,片心纯孝谁能识。别来三载又言旋,思向高堂奉颜色。

古言亲在不远游,侍养有违人子责。我怀圣善未许归,寸草难报三春德。

()

千山皓兮方晓,五湖冰兮复雪。尽大地兮无瑕,如寸心兮不涅。

()