梅花浑似真真面,留我倚阑杆。雪晴天气,松腰玉瘦,泉眼冰寒。兴亡遗恨,一丘黄土,千古青山。老僧同醉,残碑休打,宝剑羞看。
该曲抒写HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪中游虎丘的所见所感。虎丘HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山在今苏卅市西北,是HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南名胜之一。相传春秋时吴王阖闾埋葬在这里,三天后有老虎蹲踞其上,因此名“虎丘”。本曲通过HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪中HRef=https://www.qijian.info/list/youlan/ target=_blank class=infotextkey>游览虎丘而借景HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情,其中蕴含着HRef=https://www.qijian.info/list/guojia/ target=_blank class=infotextkey>国家HRef=https://www.qijian.info/list/xingwang/ target=_blank class=infotextkey>兴亡之感以及士人HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生HRef=https://www.qijian.info/list/shiyi/ target=_blank class=infotextkey>失意、HRef=https://www.qijian.info/list/zhuangzhinanchou/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/zhuangzhi/ target=_blank class=infotextkey>壮志难酬的悲慨。
HRef=https://www.qijian.info/list/xiaoling/ target=_blank class=infotextkey>小令可分三层,HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头五句HRef=https://www.qijian.info/list/xiohu/ target=_blank class=infotextkey>写虎丘HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪后的美丽HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色。“梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花浑是真真面,留我倚阑干。”表现对HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪中梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花的无限HRef=https://www.qijian.info/list/zanmoi/ target=_blank class=infotextkey>赞美和喜欢之情。把梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻成HRef=https://www.qijian.info/list/moinu/ target=_blank class=infotextkey>美女,既写出了梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花娴雅高沽的芳姿,又写出其HRef=https://www.qijian.info/list/youxian2/ target=_blank class=infotextkey>悠闲HRef=https://www.qijian.info/list/danbo/ target=_blank class=infotextkey>淡泊不慕荣华的神韵。“HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪晴HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气”三句写眼前实景,“玉”、“冰”紧扣HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪字来写。“松腰”与“泉眼”可谓巧对。泉眼为俗用的现成的词语,而松腰则显然是作者精心选择和锤炼的语言,虽有斧斫痕迹,但并不生硬晦涩。后半部分由实转虚,抒发HRef=https://www.qijian.info/list/lishi/ target=_blank class=infotextkey>历史盛衰HRef=https://www.qijian.info/list/xingwang/ target=_blank class=infotextkey>兴亡HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化无常的深慨。“一丘黄土,千古青HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山”则用吴王阖间的丰功伟绩早已成了过眼烟云,而虎丘的青HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山却亘古永存这一HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi2/ target=_blank class=infotextkey>现实来HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉地说明HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生短暂,宇宙无穷这一直困扰着HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人的深沉的HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生HRef=https://www.qijian.info/list/zheli/ target=_blank class=infotextkey>哲理。这是第二层。最后三句是第三层,表现自己已完全被这里的HRef=https://www.qijian.info/list/moijing/ target=_blank class=infotextkey>美景所陶醉,又陷入到对宇宙与HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生之奥秘的HRef=https://www.qijian.info/list/sisuo/ target=_blank class=infotextkey>思索之中,敞对一切部不感兴趣了。不要说残碑无心去拍打,就连著名的剑池也无心再去观看了。全篇景起景收,情景交融,很有韵味。
全篇由HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景、HRef=https://www.qijian.info/list/huaigu/ target=_blank class=infotextkey>怀古、HRef=https://www.qijian.info/list/shangjin/ target=_blank class=infotextkey>伤今三部分组成,HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别写HRef=https://www.qijian.info/list/chuyou/ target=_blank class=infotextkey>出游虎丘时的所见、所感、所叹,意脉清晰,结构谨严。遣词造句都很精到,值得仔细回味和借鉴。