初晴游沧浪亭鉴赏

原文

夜雨连明春水生,娇云浓暖弄阴晴。

帘虚日薄花竹静,时有乳鸠相对鸣。

赏析

  首句“夜HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨连明春水生”,HRef=https://www.qijian.info/list/xioshi/ target=_blank class=infotextkey>写诗人目睹池内陡添春水,因而忆及昨夜好一阵HRef=https://www.qijian.info/list/chunyu/ target=_blank class=infotextkey>春HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨。诗由“春水生”带出“夜HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨连明”,意在说明HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨下得久,而且HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨势不小,好为下写“初晴”之景作张本。正因昨夜HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨久,虽然今日天已放清,空气中湿度依然很大,天上浓密的云块尚未消散,阴天迹象明显;但毕竟HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨停了,阳光从云缝里斜射下来,连轻柔的春云也带上了暖意,天正由阴转晴。以上就是诗中“娇云浓暖弄阴晴”所提供的HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境。诗抓住HRef=https://www.qijian.info/list/yuhou/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨后春云的特征来写HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气,取材典型。

  第三句“帘虚日薄HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花竹静”写阳光透过稀疏的帘孔,并不怎么强烈;HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山上HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花竹,经过夜HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨洗涤,枝叶上HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨珠犹在,静静地伫立在那里。如果说这句是直接写静,束句“时有乳鸠相对鸣”则是借声响来突出静,收到的是“HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟鸣HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山更幽”(王籍《入若耶溪》)的HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术效果。显然,诗中写由HRef=https://www.qijian.info/list/chunjing/ target=_blank class=infotextkey>春景构成的幽静境界和题中“初晴”二字扣得很紧。乍看,题中“游”字似乎在诗中没有着落,但从诗中诸种景象的次第出现,就不难表现出诗人在漫游时观春水、望春云、注目帘上日色、端详杂HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花修竹、细听乳鸠对鸣的神态。诗中有景,而人在景中,只不过诗人没有像韦应物那样明说自己“景煦听禽响,HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨余看柳重”(《春游南亭》)而已。

  诗人HRef=https://www.qijian.info/list/xiai/ target=_blank class=infotextkey>喜爱这“初晴”时的幽静境界是有缘由的。他以迁客身份退居苏州,内心HRef=https://www.qijian.info/list/chouyuan/ target=_blank class=infotextkey>愁怨很深。在他看来,最能寄托HRef=https://www.qijian.info/list/yousi/ target=_blank class=infotextkey>忧思的莫过于沧浪亭的一片静境,所谓“静中情味世无双”(《沧浪静吟》)。他所讲的“静中清味”,无非是自己在静谧境界中感受到的远祸而自得的HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活情趣,即他说的“迹与豺狼远,心随鱼HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟闲气(《沧浪亭》)。其实他何曾自得HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi/ target=_blank class=infotextkey>闲适,在同诗中,他在那里曼声低吟“修竹慰愁颜”可见诗人在亥初晴游沧浪亭争中明写“静中物象”,暗写流连其中的情景,表现的仍然是他难以平静的HRef=https://www.qijian.info/list/qinghuai/ target=_blank class=infotextkey>情怀。胡仔说苏舜钦“真能道幽独闲放之趣”(《苕澳渔隐丛话前集》卷三十二),此诗可为一例。

返回