秋风起兮木叶飞,吴江水兮鲈正肥。
三千里兮家未归,恨难禁兮仰天悲。
诗的前两句“秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风起兮木叶飞,吴江水兮鲈鱼肥”从又一次降临人问的HRef=https://www.qijian.info/list/qiujing/ target=_blank class=infotextkey>秋景写起,引发出对HRef=https://www.qijian.info/list/guxiang/ target=_blank class=infotextkey>故乡HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风物的深沉HRef=https://www.qijian.info/list/sinian/ target=_blank class=infotextkey>思念。秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风飒飒,天高云淡,一派佳丽HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色。这HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色对每一个人应该是一种享受,一种HRef=https://www.qijian.info/list/liulian/ target=_blank class=infotextkey>留恋。然而,在动人的佳景后面隐含着一个未曾道出的事实:身在洛阳,千里为宦。这样写的是洛阳的“秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风”、“佳景”,念的却是HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡的HRef=https://www.qijian.info/list/qiuri/ target=_blank class=infotextkey>秋日HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光,异地HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光引起了作者难以自禁的乡关之思。所以第二句就一下子写到了HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡吴江的水,HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡水中那肥美的鲈鱼美不美。一想起HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡那甜美的水,已使作者心驰神往,更何况从HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡水中打起肥美的鲈鱼做成可口的菜肴,那该怎样地让作者心旌摇荡,甚至于口涎难止。这首诗只提到鲈鱼一种。在一首HRef=https://www.qijian.info/list/jianduan/ target=_blank class=infotextkey>简短的诗里因受字句限制,撮取其一已可,而这诗与那段动人的佳话互相呼应,则更增加了诗与事共同的魅力。如果再推深一层来看,作者写此诗的时候,那种浓浓的乡关之思是因为对于HRef=https://www.qijian.info/list/zhengzhi/ target=_blank class=infotextkey>政治的HRef=https://www.qijian.info/list/shiwang/ target=_blank class=infotextkey>失望与担忧而变得强烈的,这里却抛开对时局和本身遭际的任何HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨,将远离HRef=https://www.qijian.info/list/heian/ target=_blank class=infotextkey>黑暗官场的深层HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理转化为美食引诱的浅层的生理欲望,这不仅增加了诗的含蓄度,而且因为浓浓的乡关之思使它具有更为普遍的HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生情感与意义。
诗的后两句“三千里兮家未归,恨难禁兮仰天悲”,明白HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点出了HRef=https://www.qijian.info/list/guxiang/ target=_blank class=infotextkey>故乡千里未能归去的“恨”与“悲”,强化了前两句中蕴涵的情感,却远没有前两句含蓄深厚,滋味深远。与上两句的眼见秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风又起了,秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风吹落了树上的黄叶,HRef=https://www.qijian.info/list/jiaxiang/ target=_blank class=infotextkey>家乡鲈鱼肥美,可自己却在这遥远的北方,远隔数千里,想回又回不去,做着与自己的HRef=https://www.qijian.info/list/qiwang/ target=_blank class=infotextkey>期望相背的HRef=https://www.qijian.info/list/gongzuo/ target=_blank class=infotextkey>工作,怎么不令人伤悲。可悲的是这种伤悲还无人可以诉说,只能压抑在胸中。然而,终究是无法压制了,张翰仰头向天,发出了长长的HRef=https://www.qijian.info/list/beitan/ target=_blank class=infotextkey>悲叹。其中第三句“三千里兮家未归”说身在几千里外的异地,回乡的心愿难遂。这正是仰天悲的原因。第四句“恨难禁兮仰天悲”是诗前后因果相谇,气蛰如高HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山流水,潺潺而进,畅达HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然。