冉冉孤生竹鉴赏

原文

冉冉孤生竹,结根泰山阿。

与君为新婚,菟丝附女萝。

菟丝生有时,夫妇会有宜。

千里远结婚,悠悠隔山陂。

思君令人老,轩车来何迟!

伤彼蕙兰花,含英扬光辉。

过时而不采,将随秋草萎。

君亮执高节,贱妾亦何为!

赏析

  “冉冉孤生竹,结根泰HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山阿。”竹而曰“孤生”以喻其孑孑孤立而无依靠,“冉冉”是HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子自寓柔弱。竹结根之处是大HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,又在HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山阿之处,可以避HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,这是以HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻男方。《文选》李善注曰:“结根于HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山阿,喻妇人托身于君子也。”

  “与君为HRef=https://www.qijian.info/list/xinhun/ target=_blank class=infotextkey>新婚,兔丝附女萝。”兔丝(菟丝)和女萝是两种蔓生HRef=https://www.qijian.info/list/zhiwu/ target=_blank class=infotextkey>植物,其茎蔓互相牵缠,HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻两个HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命的结合。《文选》五臣注:“菟丝女萝并草,有蔓而密,言结婚情如此。”从下文看来,菟丝是HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的自喻,女萝是HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻男方。“为HRef=https://www.qijian.info/list/xinhun/ target=_blank class=infotextkey>新婚”不一定是已经结了婚。清方廷珪《文选集成》说,此是“媒妁成言之始”而“非嫁时”。“为HRef=https://www.qijian.info/list/xinhun/ target=_blank class=infotextkey>新婚”可能是指已经订了婚,但还没有迎娶。

  “兔丝生有时,夫妇会有宜。”这还是以“兔丝(菟丝)”自喻,既然菟丝之生有一定的HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间,则夫妇之会亦当及时。言外之意是说既然订婚,就及时结合,不要错过了自己的HRef=https://www.qijian.info/list/qingchun/ target=_blank class=infotextkey>青春HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光。从HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的心境,可以感受到诗人珍HRef=https://www.qijian.info/list/xishi/ target=_blank class=infotextkey>惜时光的HRef=https://www.qijian.info/list/sixiang2/ target=_blank class=infotextkey>思想,HRef=https://www.qijian.info/list/zhenxi/ target=_blank class=infotextkey>珍惜HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生的情感的HRef=https://www.qijian.info/list/taidu/ target=_blank class=infotextkey>态度。

  “千里远结婚,悠悠隔HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山陂。”从这两句看来,男方所在甚远,他们的结婚或非易事。这HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子曾HRef=https://www.qijian.info/list/qipan/ target=_blank class=infotextkey>企盼着,不知何时他的车子才能到来,所以接下来说:“思君令人老,轩车来何迟!”这首诗HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头的六句都是比,这四句改用赋,意尽旨远,比以上六句更见性情。

  “伤彼蕙兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,含英扬光辉。过时而不采,将随秋草萎。”这四句又用比。HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子以蕙和兰两种香草自喻,把现时的自已比作为娇艳的含苞待放的HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花朵,如果不及时采摘就会错过时候,娇艳美丽的蕙兰HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花就将像秋草一样枯黄凋萎。这是HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望男方趁早来迎娶,不要错过了HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光。唐杜秋娘《金缕衣》:“HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花开堪折直须折,莫待无HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花空折枝。”与此两句意思相近。

  最后二句“君亮执高节,贱妾亦何为?”这HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子的疑虑已抒写毕尽,最后遂改为HRef=https://www.qijian.info/list/ziwo/ target=_blank class=infotextkey>自我HRef=https://www.qijian.info/list/anwei/ target=_blank class=infotextkey>安慰。她相信男方谅必坚持HRef=https://www.qijian.info/list/gaoshang/ target=_blank class=infotextkey>高尚的节操,一定会来的,那么自己则不必怨伤。

  在HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术上,这首诗歌主要表现在这几方面:首先,运用HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻,形象生动;其次,HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理描写,情感丰富;再次,层次清楚,结构严谨;第四,HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾反问,增强效果。

返回