十一月中旬至扶风界见梅花鉴赏

原文

匝路亭亭艳,非时裛裛香。

素娥(é)惟与月,青女不饶霜。

赠远虚盈手,伤离适断肠。

为谁成早秀,不待作年芳。

赏析

素娥惟与月,青女不饶霜。

  “匝路亭亭艳,非时裛裛香。”一HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头就奇峰突起,呈现异彩。裛裛,香气盛貌。虽然梅树亭亭直立,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花容清丽,HRef=https://www.qijian.info/list/wunai/ target=_blank class=infotextkey>无奈傍路而开,长得不是HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方。虽然梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花囊哀清芬,香气沁人,可是梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花过早地在十一月中旬开放,便显得很不适时宜。这正是“情以物迁,辞以情发”,作者的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情通过HRef=https://www.qijian.info/list/yongmei/ target=_blank class=infotextkey>咏梅来表达。作者的HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格才华,恰好正像梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花的“亭亭艳”、“裛裛香”。作者牵涉到牛李党争中去,从而受到排挤,以及长期在过HRef=https://www.qijian.info/list/piaobo/ target=_blank class=infotextkey>漂泊的游幕HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活,也正是处非其地。

  “素娥惟与月,青女不饶霜。”二句清怨凄楚,别开HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境。同是HRef=https://www.qijian.info/list/yuexia/ target=_blank class=infotextkey>月下赏梅,作者没有发出“月明林下HRef=https://www.qijian.info/list/moiren/ target=_blank class=infotextkey>美人来”的赞叹,把梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花比作HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风姿姣好的HRef=https://www.qijian.info/list/moiren/ target=_blank class=infotextkey>美人;也没有抒写“月中霜里斗婵娟”(《霜月》)一类的颂词,HRef=https://www.qijian.info/list/zanmoi/ target=_blank class=infotextkey>赞美梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花傲霜的HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格;而是手眼独出,先是埋怨“素娥”的“惟与月”,继而又指责“青女”的“不饶霜”。原来在作者眼里,嫦娥让HRef=https://www.qijian.info/list/yueliang/ target=_blank class=infotextkey>月亮放出清光,并不是真的要给梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花增添姿色,就是没有梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,她也会让HRef=https://www.qijian.info/list/yuese/ target=_blank class=infotextkey>月色皎洁的。嫦娥只是赞助HRef=https://www.qijian.info/list/yueliang/ target=_blank class=infotextkey>月亮,并不袒佑梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花的。青女不是要使梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花显出傲霜HRef=https://www.qijian.info/list/pinge/ target=_blank class=infotextkey>品格才下霜的,而是想用霜冻来摧折梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,所以她决不会因为梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花开放而宽恕一点,少下些霜。一种难言的HRef=https://www.qijian.info/list/yuanhen/ target=_blank class=infotextkey>怨恨,淡淡吐出,正与作者HRef=https://www.qijian.info/list/shenshi/ target=_blank class=infotextkey>身世感受相映照。

  写到这里,作者的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情已达到饱和。突然笔锋一转,对着梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,HRef=https://www.qijian.info/list/huainian/ target=_blank class=infotextkey>怀念起HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友来了:“赠远虚盈手,伤离适断肠。”想折一把梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花来赠给远方的HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友,可是HRef=https://www.qijian.info/list/shitu/ target=_blank class=infotextkey>仕途HRef=https://www.qijian.info/list/kanke/ target=_blank class=infotextkey>坎坷,故友日疏,即使折得满把的梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花也没有什么用。连寄一枝梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花都办不到,更觉得和HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别的可悲,所以就HRef=https://www.qijian.info/list/aishang/ target=_blank class=infotextkey>哀伤欲绝,愁肠寸断了。“伤离”句一语双关,既含和HRef=https://www.qijian.info/list/pengyou/ target=_blank class=infotextkey>朋友HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别而断肠,又含跟梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花HRef=https://www.qijian.info/list/libie/ target=_blank class=infotextkey>离别而断肠,这就更加蕴蓄隽永。

  “为谁成早秀?不待作年芳。”,在这里表达了他对梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花的HRef=https://www.qijian.info/list/beitong/ target=_blank class=infotextkey>悲痛,这种HRef=https://www.qijian.info/list/beitong/ target=_blank class=infotextkey>悲痛正是对自身HRef=https://www.qijian.info/list/zaoyu/ target=_blank class=infotextkey>遭遇的HRef=https://www.qijian.info/list/beitong/ target=_blank class=infotextkey>悲痛。联系到诗人很早就以文才著名,所以受到王茂元的赏识,请他到幕府里去,把女儿嫁给他。王茂元属于李德裕党,这就触怒了牛僧孺党。在牛党得势时,他就受到排斥,不能够进入朝廷,贡献他的才学,这正像梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花未能等到春的到来而过早开放一样。这一结,就把自伤HRef=https://www.qijian.info/list/shenshi/ target=_blank class=infotextkey>身世的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情同HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头呼应,加强了全篇的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情力量。HRef=https://www.qijian.info/list/yongwu/ target=_blank class=infotextkey>咏物诗的最高境界是“写气图貌,既随物以宛转;属采附声,亦与心而徘徊”。意思是依照事物的形貌来描绘,HRef=https://www.qijian.info/list/woiwan/ target=_blank class=infotextkey>委婉地再现其形象;同时,也曲折地传达出内心的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情。这首诗正是这样。梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花是一定时空中盛开的梅HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,移用别处不得。与之同时,又将诗人的HRef=https://www.qijian.info/list/shenshi/ target=_blank class=infotextkey>身世从侧面描绘出来。两者融合得纹丝合缝,看不出一点拼凑的痕迹,是作者深厚功力的表现。

返回