汉语字典网 - 传承弘扬,中华优秀传统文化!

字典

山字的意思

读音shān
拼音shan
注音ㄕㄢ
部首山部 异体字 ? ?
总笔画3画 结构独体 简繁对应 五笔MMMM 五行
吉凶 仓颉U 郑码LL 四角22770 电码1472 区位4129 笔顺编号252
笔顺读写竖、竖折/竖弯、竖统一码5C71 - 46188
笔顺

英汉翻译

mountain,hill,peak

基本解释

(1)(名)地面形成的高耸的部分:高~。

(2)(名)形状像山的东西:冰~。

(3)(名)蚕蔟:蚕上~了。

(4)(名)指山墙:房~。

(5)(名)姓。

详细解释

名词

(1) (象形。甲骨文和金文字形,象HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山峰并立的形状。“HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山”是汉字的一个部首。本义:地面上由土石构成的隆起部分)

(2) 同本义

HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,土有石而高。——《说文》

HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,土之聚也。——《国语·周语》

HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山人取之。——《左传·昭公四年》

夏后代HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山。——《礼记·明堂位》

太行、 王屋二HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,方七百里,高万仞。——《列子·汤问》

HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山如阜,如冈如陵。——《诗·小雅·天保》

生于HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山阜,处于室堂。——《荀子·赋》

HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山九仞,功亏一篑。——《书·旅獒》

HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山重水复疑无路,柳暗HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花明又一村。——陆游《游HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山西村》

(3) 又如:HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山霭(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山上的云气);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山灵(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山神);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山阿(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山中凹曲的HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山岩(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山峰;HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山崖);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山隈(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山角);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山啜(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山岔);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山落(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山岔;HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山角落);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山孤钉(小HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山包);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山头(绿林好汉占据的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山寨;坟地;HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山墙);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山长(HRef=https://www.qijian.info/list/keju/ target=_blank class=infotextkey>科举时代的书院主讲及总领院务者);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山主(寺院的主持);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山观(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山中道观);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山关(依HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山而建的城堡)

(4) 形状像HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的东西

刃树剑HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山。——《南齐书·高逸传伦》

(5) 又如:冰HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山;鳌HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山;HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山枕(枕头。古代枕头多用木、瓷制作,中凹,形似HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山堆阜积(东西堆积得像HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山一样);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山棚(结彩的牌楼;比武台,戏台);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山家(佛寺)

(6) 特指“五岳”

奠高HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山大川。——《书·禹贡》。孔传:“高HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,五岳。大川,四渎。”

(7) 又如:HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山斗(“泰HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山北斗”的缩略。借指卓有成就令人仰慕的HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山右(指HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山西省,西在太行HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山之右);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山左(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山东的别称)

(8) HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山墙 。如:HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山架(把几层木板镶嵌在墙里的架子)

(9) 指酒肆的楼上

酒阁名曰厅院,若楼上则又或名为HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,一HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山、二HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山、三HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山之类。牌额写过HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,非特有HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山,谓酒力高远也。——宋· 灌圃耐得翁《都城纪胜》

(10) HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山中。指HRef=https://www.qijian.info/list/yinju/ target=_blank class=infotextkey>隐居之处 。如:HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山谷臣(HRef=https://www.qijian.info/list/yinshi/ target=_blank class=infotextkey>隐士的自称);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山谷之士(HRef=https://www.qijian.info/list/yinshi/ target=_blank class=infotextkey>隐士);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山囚(HRef=https://www.qijian.info/list/yinju/ target=_blank class=infotextkey>隐居HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山野不得志的士人);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山巾(HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山野HRef=https://www.qijian.info/list/yinshi/ target=_blank class=infotextkey>隐士的便帽)

(11) 坟 。如:HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山陵(HRef=https://www.qijian.info/list/diwang/ target=_blank class=infotextkey>帝王的陵墓);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山园(坟地);HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山门(墓门)

(12) 蚕簇。由禾杆、油菜杆搭成的小簇 。如:蚕上HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山了

(13) 姓

形容词

(1) 大,巨大 。如:HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山嚷怪叫,太吵人了;HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山响

(2) 粗俗

你道HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山不HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山?中了状元一道烟。——《HRef=https://www.qijian.info/list/mudan/ target=_blank class=infotextkey>牡丹亭》

(3) HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山野——谦称 。如:HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山妻(HRef=https://www.qijian.info/list/yinshi/ target=_blank class=infotextkey>隐士之妻)

康熙字典

山【寅集中】【山部】 康熙筆画:3画,部外筆画:0画

《廣韻》所閒切《集韻》《韻會》師閒切《正韻》師姦切,與刪音同。《說文》山宣也。宣氣散生萬物,有石而高也。《徐曰》象山峰起之形。《釋名》山,產也。產萬物者也。《易·說卦》天地定位,山澤通氣。《書·禹貢》奠高山大川。《爾雅·釋山》河南華,河西嶽,河東岱,河北恆,江南衡,《周禮》謂之鎮。《鄭註》鎮名山安地德者也。

《山海經》山分東西南北中五經。南則自蜀中西南至吳越諸山界。西則自華隂嶓冢以至崑崙積石諸山,今隴西甘肅玉門外,其地也。北則自狐岐大行以至王屋孟門諸山,是禹貢冀雍兩州之境也。東則自泰岱姑射沿海諸境,則禹貢靑州齊魯之地也。見《讀山海經語》。

連山,古易名。《周禮·春官》掌三易之法。一曰連山。《註》似山之出內氣也。

姓。古烈山氏之後。

公山,複姓。

《集韻》《韻會》所旃切,音仙《詩·小雅》幽幽南山。叶上干,干音堅。

《孔子·丘陵歌》喟然迴慮,題彼泰山。鬱確其高,梁甫迴連。○按山在刪韻,古轉聲寒刪先通,則非止叶音矣。

叶疏臻切,音甡。《班固·東都賦》吐燄生風,欱野歕山。叶下振。《正字通》本部與土阜石三部通者,互見。

说文解字

说文解字

山【卷九】【山部】

宣也。宣气,生萬物,有石而高。象形。凡山之屬皆从山。所閒切

说文解字注

(山)宣也。謂能宣?气、生萬物也。九字依莊子釋文訂。?當作。有石而高。象形。所閒切。十四部。凡山之屬皆从山。

山的方言汇集

◎ 粤语:saan1
◎ 客家话:[梅县腔] san1 [海陆丰腔] san1 [客语拼音字汇] san1 [台湾四县腔] san1 [客英字典] san1 [东莞腔] san1 [沙头角腔] san1 [陆丰腔] san1 [宝安腔] san1