清江曲

清江曲朗读

属玉双飞水满塘,菰蒲深处浴鸳鸯。

白蘋满棹归来晚,秋著芦花两岸霜。

扁舟系岸依林樾,萧萧两鬓吹华发。

万事不理醉复醒,长占烟波弄明月。

译文

鸀鸟双双飞离水面,水满小塘,菰蒲深处,鸳鸯两两戏水。

船桨划在满是白苹的水面上,我归来已晚,只看到秋日岸边的芦絮像霜一样。

我将一叶小舟系在岸边林荫下,上岸来,一阵秋风吹得我两鬓生起白发。

我不理万事,醉后又醒,只希望永远占据江上,欣赏这一轮明月。

注释

属玉:鸀,水鸟名,似鸭而大,长颈赤目,紫绀色。

菰蒲:菰,即茭白;蒲,即蒲草。

白蘋:即白苹,水草。棹:桨。

林樾:指树林丛聚成荫处。

  这首诗写于诗人三十七岁以前。清江曲是苏庠泛舟清江所作。诗人一生主要过着遁迹江湖的HRef=https://www.qijian.info/list/yinju/ target=_blank class=infotextkey>隐居HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活,这首诗便以其自得其乐的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情,描绘了啸傲江湖、放任自适的闲逸HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活。清江,泛指诗人居处附近的一条清澈HRef=https://www.qijian.info/list/jianghe/ target=_blank class=infotextkey>江河。

  前六句所写,既是诗人HRef=https://www.qijian.info/list/yinyi/ target=_blank class=infotextkey>隐逸HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的一日,又是长年HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的缩影。一二句写观赏。诗HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生活在HRef=https://www.qijian.info/list/jianghe/ target=_blank class=infotextkey>江河边,触目之景,最多的是水HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟:鸀常常嬉戏在塘水中,不过一有动静,便双双惊起,飞离水面;倒是偶居不离的鸳鸯,在那菰蒲深处,“相对浴红衣”,可以不受外界“骚扰”。长HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间地观赏这些可爱而有灵性的水HRef=https://www.qijian.info/list/niao/ target=_blank class=infotextkey>鸟,诗人感到有趣,感到欣喜。三、四句写归来。徜徉在“清江”之上,其乐无穷,诗人流连忘返,待回来时,往往天色已晚。桨划到白苹盛开的岸边,他向岸上望去,只见岸上挺立着丛丛芦苇。HRef=https://www.qijian.info/list/xue/ target=_blank class=infotextkey>雪白的芦HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花连成一片,好像是给两岸铺上了一层皑皑的浓霜。情景如画,诗人心旷神怡。五、六句写系舟。将一叶扁舟系在岸边林荫下,上得岸来,迎面一阵萧萧秋HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,吹起了诗人两鬓HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花白头发。如平镜的水面上起了一阵涟漪,诗人心田也掠过一个念头:对那些热衷于用世的人来说,这种江湖HRef=https://www.qijian.info/list/yinyi/ target=_blank class=infotextkey>隐逸HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活太平淡乏味了,不过,他却觉得其中有无限的清情趣。因此最末两句,诗人表明自己的志趣。“万事不理”,指不问HRef=https://www.qijian.info/list/renshi/ target=_blank class=infotextkey>人事,不与世事。观其一生出处,这里有着诗人与HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi2/ target=_blank class=infotextkey>现实不合作的意味在内。“弄HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月”,指赏玩HRef=https://www.qijian.info/list/yuese/ target=_blank class=infotextkey>月色。诗人声称:我就HRef=https://www.qijian.info/list/xiai/ target=_blank class=infotextkey>喜爱这种无忧无虑、无拘无束的HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活,万事都不必、也不愿去理会,每日除了醒复醉、醉复醒外,便是“长占烟波弄HRef=https://www.qijian.info/list/mingyue/ target=_blank class=infotextkey>明月”,小楫轻舟,永远占据在烟波江上,优哉游哉地观赏HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风景,玩HRef=https://www.qijian.info/list/shangyue/ target=_blank class=infotextkey>赏月色,这是十分舒心惬意的。

  这首诗,以属玉、鸳鸯、菰蒲、白苹、芦HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花、扁舟、林樾等HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物,创造出一种幽美清新的江湖世界,活动在其间的诗人,又是一位孤高出尘、HRef=https://www.qijian.info/list/ziyou/ target=_blank class=infotextkey>自由不羁的HRef=https://www.qijian.info/list/yinyi/ target=_blank class=infotextkey>隐逸者,因此,全诗给人以一种脱尽尘世烟火的感觉,而使苏轼大为HRef=https://www.qijian.info/list/zanshang/ target=_blank class=infotextkey>赞赏:“此篇若置太白集中,谁复疑其非也?”(胡仔《苕溪渔隐丛话》引)认为可与李白诗媲美。其与李白诗相似处有二:HRef=https://www.qijian.info/list/jiqing/ target=_blank class=infotextkey>寄情HRef=https://www.qijian.info/list/shanshui/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山水、纵酒行乐、萧散洒脱的不群HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风致相似;随兴挥洒、辞气夸张、清新HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然的飘逸HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风神相似。

苏庠

苏庠(1065~1147)南宋初词人。字养直,初因病目,自号眚翁。本泉州人,随父苏坚徙居丹阳(今属江苏)。因卜居丹阳后湖,又自号后湖病民。苏坚有诗名,曾与苏轼唱和,得苏轼赏识,并因苏轼称誉其诗而声名大振。徽宗大观、政和之际,苏庠曾依苏固与徐俯、洪刍、洪炎、潘淳、吕本中、汪藻、向子諲等结诗社于江西。在澧阳(今湖南澧县)筑别墅以供游憩。其后居京口。高宗绍兴年间,苏庠与徐俯同被征召,独不赴,隐逸以终。 ...

苏庠朗读
()

猜你喜欢

黄侃

寸眉两叶。禁受愁千叠。幽意缠绵无处说。但有魂销心切。

更深月过回廊。照见秋花断肠。侬比秋花命薄,谁怜独自凄凉。

()

吾土之官易,同年感旧劳。宿名留乙榜,真卷贵仪曹。

不倦云中翼,相从海上涛。心知贤弟子,多有妙音操。

()

长空大雁飞忙。晚烟苍。片片池塘荷叶、半枯黄。

独行惯,有谁伴,夜生凉。隔院吹来阵阵桂花香。

()

长日登临忆侍郎,芳时谭笑客凝香。

须公多办琼花露,容我时开古锦囊。

()

庄周言达理,吾以蝶为优。

无想亦无梦,有身长有愁。

()
聂绀弩

冰道银河似耶非?魂存瀑死梦依稀。

一痕界破千山雪,匹练能裁几件衣。

()