发淮安

发淮安朗读

岸蓼疏红水荇青,茨菰花白小如萍。

双鬟短袖惭人见,背立船头自采菱。

译文

岸边的蓼草淡红水中的荇草青青,慈姑开着白花小小如萍。

她梳着双鬟穿着短袖羞于见人,背着身子立在船头自顾采菱。

注释

淮安:县名,在今江苏省,东濒运河。

蓼(liǎo)、荇(xìng):皆生长在水边的植物。

茨菰(gū):即慈姑,秋季开小白花。

双鬟(huán):梳着两个环形发髻的少女。

采菱(líng):采菱角。一年生水生草本植物,果实有硬壳,有角,称“菱”或“菱角”,可食。

发淮安创作背景

参考资料:

1、钱仲联.元明清诗鉴赏辞典 辽·金·元·明:上海辞书出版社,1994年12月第1版:第347页

  杨士奇的这首诗,是一幅湖上HRef=https://www.qijian.info/list/fengsu/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风俗画。

  诗歌的前两句选择HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡特有的蓼荇这些HRef=https://www.qijian.info/list/zhiwu/ target=_blank class=infotextkey>植物,白描而绘其色“疏红”“青”“HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花白”、状其形“小如萍”,寥寥几笔,生动、形象,而又简炼,朴素、HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然。HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡的HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色美不胜数,但作者却只抓住几种色彩对比鲜明的HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡HRef=https://www.qijian.info/list/zhiwu/ target=_blank class=infotextkey>植物点染HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡的气氛,虽然没有精工描绘HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物和浑然的HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风土HRef=https://www.qijian.info/list/renqing/ target=_blank class=infotextkey>人情,但以强烈的视觉对比效果铺展出一幅生机勃勃而又宁静悠远的淮安HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡的HRef=https://www.qijian.info/list/jingse/ target=_blank class=infotextkey>景色。景幽心亦静,转而由景过渡到了对HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的素描上。

  底下两句由景及人,自静而动,为HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡图增添了生气。水上驶来采菱船,船上的采菱女头上梳着两个环形的发髻,身穿短袖的衣衫,背对着诗人在船头采菱。这是诗人见到的实情,但一经摄入了HRef=https://www.qijian.info/list/yishu/ target=_blank class=infotextkey>艺术的镜头,便具有了诗情画意。诗人看到船上HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子倩倩的背影,突发HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想,说姑娘害羞,不好意思让人见到自己的脸,故背转身子,借以掩饰羞涩之态。“惭”字、“自”字,皆从“背”字生发,既刻画出HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子惹人羡爱的神态,又很富有情味,把观景的诗人与采菱女这两个不相干之人写成一个欲见而招呼,一个因羞而自避,从而使HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物立于纸上。一个“背”字节省了多少笔墨,却留下充分HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象的余地,再多的正面描写也无法达到这一效果。诗人选取这一角度来写,实具匠心。

  全诗表现HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡的宁静HRef=https://www.qijian.info/list/heping/ target=_blank class=infotextkey>和平,HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风格也一如HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡之水,HRef=https://www.qijian.info/list/xianya/ target=_blank class=infotextkey>闲雅清淡,物我交融,又因选择得当,写来颇见情韵。

杨士奇

杨士奇(1366~1444),明代大臣、学者,名寓,字士奇,以字行,号东里,谥文贞,汉族,江西泰和(今江西泰和县澄江镇)人。官至礼部侍郎兼华盖殿大学士,兼兵部尚书,历五朝,在内阁为辅臣四十余年,首辅二十一年。与杨荣、杨溥同辅政,并称“三杨”,因其居地所处,时人称之为“西杨”。“三杨”中,杨士奇以“学行”见长,先后担任《明太宗实录》、《明仁宗实录》、《明宣宗实录》总裁。 ...

杨士奇朗读
()

猜你喜欢

苦无多路旅程宽,正是江南绿打团。

欲湿征衫梅雨细,不成客梦麦秋寒。

()

裸虫扰扰梦方酣,白马潮来撼赭龛。得胜名花夸大北,翻新捷径走终南。

蒙庄玩世甘呼马,越石论交负解骖。冷尽山中煨芋火,拥炉人懒共僧谈。

()

破纽绝络兮民不支,不了兰藏兮举世无医。病在腠兮废汤熨,未至血脉兮乃施针石。

布指于位兮息至不知,阴阳倒置兮寒凉逆施。内实兮饵之桂附,中乾兮反投消以蠹。

()
熊盛元

片魂终日绕禅扉,雾密空嗟烛影微。诗海波颓惟独啸,霜天月死竟安归?

梅犹未坼知春远,路欲重寻与世违。猛忆山中泉水澈,倚窗闲检遂初衣。

()
潘光祖

留台掌后大司徒,六府修明五典敷。弘济艰难承运泰,坐筹部伍息庚呼。

姬公未是明农日,疏传先怀止足图。人望九章嗟信宿,驾还三径理荒芜。

()

有王茂宏之笔势,予非取其丽。

从容而大肆,巧者以愧,

()