小桃谢后,双双燕,飞来几家庭户。轻烟晓暝,湘水暮云遥度,帘外余寒未卷,共斜入、红楼深处。相将占得雕梁,似约韶光留住。
堪举。翩翩翠羽。杨柳岸,泥香半和梅雨。落花风软,戏促乱红飞舞。多少呢喃意绪。尽日向、流莺分诉。还过短墙,谁会万千言语。
双双燕·小桃谢后。宋代。吴文英。 小桃谢后,双双燕,飞来几家庭户。轻烟晓暝,湘水暮云遥度,帘外余寒未卷,共斜入、红楼深处。相将占得雕梁,似约韶光留住。堪举。翩翩翠羽。杨柳岸,泥香半和梅雨。落花风软,戏促乱红飞舞。多少呢喃意绪。尽日向、流莺分诉。还过短墙,谁会万千言语。
此首词与史达祖词《双双燕·咏燕》略有不同,全词九十六字(若下片未尾第二句作六字句式,则仍九十八字),上片一、二、三句两词不同。史词首句是一、二、一句式,中间两字相连;吴词首句是二、二句式。二、三句,史词是五、四句;吴词是三、六句式。另史词上片第二句,下片第三句都是第一字为领格字,宜用去声,而吴词无此例。再则,两词都为咏燕,素材相同,但所咏角度不同:史词HRef=https://www.qijian.info/list/kaitou/ target=_blank class=infotextkey>开头、HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾都作HRef=https://www.qijian.info/list/renshi/ target=_blank class=infotextkey>人事;吴词却纯以HRef=https://www.qijian.info/list/niren/ target=_blank class=infotextkey>拟人手法全篇咏燕不离本题。
“小桃”三句,点燕来时节。言在桃HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花谢了的时候HRef=https://www.qijian.info/list/yanzi/ target=_blank class=infotextkey>燕子开始成双结对地回归,在各家各户中飞进飞出地寻找旧巢。“轻烟”两句,HRef=https://www.qijian.info/list/xioyan/ target=_blank class=infotextkey>写燕之HRef=https://www.qijian.info/list/lutu/ target=_blank class=infotextkey>旅途劳累。此言燕儿从南边遥远的HRef=https://www.qijian.info/list/difang/ target=_blank class=infotextkey>地方赶清晨、宿昏暝,渡过HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山HRef=https://www.qijian.info/list/shanshui/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山水水千万苦终于来到这里。“湘水”,在湖南,这里泛指HRef=https://www.qijian.info/list/nanfang/ target=_blank class=infotextkey>南方的HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山HRef=https://www.qijian.info/list/shanshui/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山水水。“帘外”两句,言室外的余寒还没有消尽,HRef=https://www.qijian.info/list/yanzi/ target=_blank class=infotextkey>燕子已双双展翅斜飞回到了旧居——“红楼深处”。“共斜入”,绘出双燕飞翔神态,妙极。“相将”两句,双燕商量语。“相将”,可释为行将,将要。言双燕商量着:“我们将要在这旧居的‘雕梁’上共筑爱。那末似乎应该把这大好HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光挽留住啊。”“韶光”,即HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光也。留住HRef=https://www.qijian.info/list/chunguang/ target=_blank class=infotextkey>春光。双燕就可以长期享受HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天的HRef=https://www.qijian.info/list/moijing/ target=_blank class=infotextkey>美景。
“堪举”四句,述燕筑窠。“举”,飞也。言双燕鼓动羽翼双双飞翔在水畔岸边的柳林间,共同衔来带有梅HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨的泥土,忙着在雕梁上筑窠。“泥”、“HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨”都是筑窠的材料;“梅HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨”,又点出了HRef=https://www.qijian.info/list/yanzi/ target=_blank class=infotextkey>燕子筑窠的大致HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间。“落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花”两句,言落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花时节,暖HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风醉人,双燕又可以伴着熏HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花飞舞嬉戏,因为双燕翻飞,促使落红更加飘舞不定。“HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风软”,即软HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风,亦即暖HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风也。林升“暖HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风熏得游人醉”可证之。“多少”两句,给“燕”、“莺”以人性化。言燕儿叽叽喳喳互相诉说不定,却还是意犹未尽,所以两只HRef=https://www.qijian.info/list/yanzi/ target=_blank class=infotextkey>燕子还要每天HRef=https://www.qijian.info/list/fenbie/ target=_blank class=infotextkey>分别去向黄莺儿争说家事,求它评定。“还过短墙”两句作结。据《梅溪词》,下片结句时两句都作六字句,而这首词,第一句只四字,因此宜将“又怜”两字补上,作“还又怜过短墙”。此处是说:只可怜燕儿双双飞过短墙进入人类HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会之后,可惜没有什么人能够理会得了它们叽叽喳喳的万千言语。
吴文英(约1200~1260),字君特,号梦窗,晚年又号觉翁,四明(今浙江宁波)人。原出翁姓,后出嗣吴氏。与贾似道友善。有《梦窗词集》一部,存词三百四十余首,分四卷本与一卷本。其词作数量丰沃,风格雅致,多酬答、伤时与忆悼之作,号“词中李商隐”。而后世品评却甚有争论。 ...
吴文英。 吴文英(约1200~1260),字君特,号梦窗,晚年又号觉翁,四明(今浙江宁波)人。原出翁姓,后出嗣吴氏。与贾似道友善。有《梦窗词集》一部,存词三百四十余首,分四卷本与一卷本。其词作数量丰沃,风格雅致,多酬答、伤时与忆悼之作,号“词中李商隐”。而后世品评却甚有争论。
葛岭。清代。朱方蔼。 言访神仙宅,攀藤石磴闲。泉声春雨涧,人影夕阳山。丹灶久岑寂,白云空往还。劳劳尘土梦,愧我几时闲。
洛阳道 二。南北朝。徐陵。 洛阳驰道上。春日起尘埃。濯龙望如雾。河桥渡似雷。闻珂知马蹀。傍幰见甍开。相看不得语。密意眼中来。
和胡宗泽见寄。宋代。吴芾。 湖边策杖步新晴,陡觉胸襟万虑平。老去不须防意马,静中已是息心兵。閒来绿树阴中坐,懒去红尘闹里行。赖与故人供一醉,不辜今夜月华明。
和张寺簿功父得祠。宋代。释宝昙。 碧海鲸鱼快一逢,不为夜雨泣秋虫。神交已极天人际,玉立仍馀国士风。故垒山川成旧恨,今年桃李着新功。却应袖取经纶手,留待君王复沛丰。