渔家傲·暖日迟迟花袅袅

渔家傲·暖日迟迟花袅袅朗读

暖日迟迟花袅袅。人将红粉争花好。花不能言惟解笑。金壶倒。花开未老人年少。

车马九门来扰扰。行人莫羡长安道。丹禁漏声衢鼓报。催昏晓。长安城里人先老。

译文

春天来了,天气变暖了,花儿绽放了。踏青的青年带着姑娘春游赏花,而姑娘的美丽堪与花争艳。其实花儿美,人儿也美,只是“花不能言”。金壶斟酒,畅饮开怀,享受着人生的快乐。

京城虽然车水马龙,往来客商,纷纷扰扰,但行人不要羡慕京城此般繁华热闹。禁城传来击鼓报时的钟声和铜壶滴漏声,这“催”着日出日落,但京城的人们会先衰老的。

注释

渔家傲:词牌名。又名“吴门柳”“忍辱仙人”“荆溪咏”“游仙关”。双调六十二字,前后阕相同,仄韵。

迟迟:舒缓的样子。暖日迟迟:指春天天气渐暖,白天渐长。袅袅(niǎo):纤长柔弱。

将:带领。红粉:女性化妆用的脂粉,此代指美女。争:争胜。

九门:指都城的城门,古制,天子所居之所有九门。此处用九门代指京城。扰扰:纷乱的样子。

长安道:此处代指北宋都城汴京(今河南开封)的街道。

丹禁:帝王所居的宫禁,用红色涂墙,故称丹禁。衢(qú)鼓:即街上的更鼓,唐宋时悬于街头,每天有人按时击鼓报时,以戒出入,防盗贼。

“长安”句:化用白居易《长安道》诗意:“君不见,外州客,长安道,一回来,一回老。”

参考资料:

1、郁玉莹编著,欧阳修词评注,江西人民出版社,2012.03,第105-106页

渔家傲·暖日迟迟花袅袅创作背景

  此词为词人感慨人生之作。据词意,可能作于宋仁宗嘉祐五年(1060)十一月至宋英宗治平四年(1067)三月词人在朝任参知政事期间。

参考资料:

1、郁玉莹编著,欧阳修词评注,江西人民出版社,2012.03,第105-106页

  欧阳修现存的词作中,《HRef=https://www.qijian.info/list/yujia/ target=_blank class=infotextkey>渔家傲》多达47首,可见他对北宋民间流行的这一新腔有着特殊爱好,这首词即为其中之一。

  此词上片以轻快的笔调写HRef=https://www.qijian.info/list/qingnian/ target=_blank class=infotextkey>青年男女暖日游春的快乐与HRef=https://www.qijian.info/list/langman/ target=_blank class=infotextkey>浪漫。“暖日”写HRef=https://www.qijian.info/list/chuntian/ target=_blank class=infotextkey>春天来了,白天更长了,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花儿绽放了。在这春回大地,万象更新的季节,HRef=https://www.qijian.info/list/taqing/ target=_blank class=infotextkey>踏青的HRef=https://www.qijian.info/list/qingnian/ target=_blank class=infotextkey>青年带着姑娘春HRef=https://www.qijian.info/list/youshang2/ target=_blank class=infotextkey>游赏HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,而姑娘的美丽堪与HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花争艳。其实HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花儿美,人儿也美,只是“HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花不能言”,只好任凭人们品评,只能绽开HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花瓣,恰似HRef=https://www.qijian.info/list/moiren/ target=_blank class=infotextkey>美人的笑靥。此时游春的人们正值HRef=https://www.qijian.info/list/qingchun/ target=_blank class=infotextkey>青春HRef=https://www.qijian.info/list/shaonian/ target=_blank class=infotextkey>少年,面对春HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花绽放的大好HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光,金壶斟酒,畅饮开怀,享受着HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生的快乐。“金壶倒,HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花开未老人年少”句,既是词人对当时春游畅饮场面的描写,也是词人的HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生HRef=https://www.qijian.info/list/ganhuai/ target=_blank class=infotextkey>感怀。HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生当HRef=https://www.qijian.info/list/zhenxi/ target=_blank class=infotextkey>珍惜HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光,不要辜负了HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花开年少,不要辜负了似锦年华。

  下片则以沉重之笔写京城繁华纷扰及HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生易老之叹。“车HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马”二句笔锋一转,写京城虽然车水HRef=https://www.qijian.info/list/ma/ target=_blank class=infotextkey>马龙,往来客商,纷纷扰扰,但行人不要羡慕京城此般繁华热闹。欧阳修久居京城,繁华上面涌动着的HRef=https://www.qijian.info/list/mingli/ target=_blank class=infotextkey>名利之争让词人不禁生出如此HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨。而此时,词人听着禁城传来击鼓报时的钟声和铜壶滴漏声,这“催”着HRef=https://www.qijian.info/list/richu/ target=_blank class=infotextkey>日出日落的HRef=https://www.qijian.info/list/shengyin/ target=_blank class=infotextkey>声音,让词人深刻体会到HRef=https://www.qijian.info/list/shijian/ target=_blank class=infotextkey>时间在无情流逝,伤时伤逝之感油然而生。“HRef=https://www.qijian.info/list/changan/ target=_blank class=infotextkey>长安城里人先老”,京城的人们会先衰老的,这一深沉的慨叹,包含着对那些为名为利在京城奔波的“行人”的HRef=https://www.qijian.info/list/quanjie/ target=_blank class=infotextkey>劝诫,也饱含着这位几经宦海沉浮,如今身居高位却中年白发体衰的词人深沉的HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生HRef=https://www.qijian.info/list/gankai/ target=_blank class=infotextkey>感慨。

  全词语言晓畅,上下两片对比鲜明,表达了词人对这种刻板而不HRef=https://www.qijian.info/list/ziyou/ target=_blank class=infotextkey>自由的、上朝听命的官僚HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的HRef=https://www.qijian.info/list/yanjuan/ target=_blank class=infotextkey>厌倦,以及对城外HRef=https://www.qijian.info/list/ziyou/ target=_blank class=infotextkey>自由HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的HRef=https://www.qijian.info/list/xiangwang/ target=_blank class=infotextkey>向往。

欧阳修

欧阳修(1007-1072),字永叔,号醉翁,晚号“六一居士”。汉族,吉州永丰(今江西省永丰县)人,因吉州原属庐陵郡,以“庐陵欧阳修”自居。谥号文忠,世称欧阳文忠公。北宋政治家、文学家、史学家,与韩愈、柳宗元、王安石、苏洵、苏轼、苏辙、曾巩合称“唐宋八大家”。后人又将其与韩愈、柳宗元和苏轼合称“千古文章四大家”。 ...

欧阳修朗读
()

猜你喜欢

姬翼

一气贯寥寥。冥混里、孰谓鹏蜩。千形万状随空化,乾坤运转,游尘野马,都在扶摇。

曳屣挈箪瓢。异玉食、肥马金镳。薰莸枭凤虽殊器,天钧一点,灵明不昧,各自逍遥。

()

地上春色生,眼前诗彩明。手携片宝月,言是高僧名。
溪转万曲心,水流千里声。飞鸣向谁去,江鸿弟与兄。

()
韩雍

青云梦里谢夔皋,懒受玄纁制锦袍。贫贱不荒三径业,轻肥应薄五陵豪。

江湖寂寞流风远,光岳晶荧间气高。过客纷纷吊遗迹,谁轻名利等鸿毛。

()

洗竹遥山出,流泉到曲池。可怜波万顷,黾勉对沦漪。

()

场屋相知最有情,去年同试便同荣。

神仙名籍轮梅福,典册文章滞马卿。

()

亭皋一叶下,村落暮寒生。落日到鸦背,流云带雁声。

间招荷笠客,偶作傍山行。秋色散平楚,萧萧各自惊。

()