玉光闪闪的水塘边,绚丽芬芳的鲜花争相绽放,采莲的轻舟来来往往,塘中水波回旋荡漾。
恋人们在小河上相会,唯恐被水波分开,于是把小船紧紧靠拢。
溆(xù):指水塘边。玉溆,玉光闪闪的水塘边。
金塘:形容阳光照在池塘的水面上。
畏:怕。
木兰舟:《述异记》:“木兰舟在浔阳江中,多木兰树;昔吴王阖闾植木兰于此,用构宫殿也。七里洲中,有鲁班刻木兰为舟,舟至今在洲中;诗家云木兰舟,出于此。”
作者是吴郡人,从小生活在江南水乡,对于采莲青年男女们的劳动生活、对于他们开朗活泼的感情和性格,都非常的熟悉。故创作了这首诗。
参考资料:
1、吕美生主编,中国古代爱情诗歌鉴赏辞典,黄山书社,1990年11月第1版,第241页
《HRef=https://www.qijian.info/list/cailian/ target=_blank class=infotextkey>采莲曲》,HRef=https://www.qijian.info/list/yuefu/ target=_blank class=infotextkey>乐府旧题,为《HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南弄》七曲之一。内容多描写HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南一带水国HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光,HRef=https://www.qijian.info/list/cailian/ target=_blank class=infotextkey>采莲女HRef=https://www.qijian.info/list/laodong/ target=_blank class=infotextkey>劳动HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活情态,以及她们对纯洁HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情的HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiqiu/ target=_blank class=infotextkey>追求等。崔国辅的这首《HRef=https://www.qijian.info/list/cailian/ target=_blank class=infotextkey>采莲曲》就是一首清丽而富有情趣的篇什。
“玉溆HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花争发,金塘水乱流。”“玉”、“金”二字用得很有讲究。用“玉”形容塘边,就比用“绿”显得明秀、准确、传神,它能使人想见草茂、气清、露珠欲滴、HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风光明媚的景象;玉溆配以鲜HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,为主人公的活动设计了明丽动人的环境。金塘的“金”,和前面的“玉”相映增色,读者可以因此想见阳光灿灿,塘波粼粼,桃腮彩裙,碧荷兰舟,相映生辉的情景。绘画学上,很讲究“补衬”之色,以“金”色补衬其他颜色,则使和谐的色调更加光彩明艳。金塘的“金”字,正有如此妙用。在这一联中,“争”、“乱”二字,也运用得活而有力。一个“争”字,把百HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花吐芳斗艳的繁茂之态写活了。“金塘水乱流”,塘水本不流动,即使是通河之塘,水也只能朝着一个方向流;但由于有了几多HRef=https://www.qijian.info/list/cailian/ target=_blank class=infotextkey>采莲轻舟,此往彼返,那塘上的水波便相向回旋起来;一个“乱”字,写尽了HRef=https://www.qijian.info/list/qingnian/ target=_blank class=infotextkey>青年男女们轻舟竞采、繁忙不息的HRef=https://www.qijian.info/list/laodong/ target=_blank class=infotextkey>劳动情景。诗人不HRef=https://www.qijian.info/list/xieren/ target=_blank class=infotextkey>写人的活动,人的活动自见,只从水波蛇行回旋的乱流中,便可想见HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的活动情态。
这些HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南HRef=https://www.qijian.info/list/shuixiang/ target=_blank class=infotextkey>水乡的HRef=https://www.qijian.info/list/qingnian/ target=_blank class=infotextkey>青年男女们天真活泼,对HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情有着大胆炽热的HRef=https://www.qijian.info/list/zhuiqiu/ target=_blank class=infotextkey>追求:“相逢畏相失,并著木兰舟。”这两句写了HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人的HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理活动。HRef=https://www.qijian.info/list/lianren/ target=_blank class=infotextkey>恋人水上相逢,喜出望外,十分HRef=https://www.qijian.info/list/zhenxi/ target=_blank class=infotextkey>珍惜这次相逢,唯恐水波再把他们分开,于是两只船儿紧紧相靠,并驾齐驱,谁也舍不得离开谁。“畏相失”,活现出HRef=https://www.qijian.info/list/qingnian/ target=_blank class=infotextkey>青年男女两相爱悦的HRef=https://www.qijian.info/list/xinli/ target=_blank class=infotextkey>心理状态,写尽了情侣间的相互HRef=https://www.qijian.info/list/aimu/ target=_blank class=infotextkey>爱慕之情。
该诗所写的HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情十分纯真,也十分含蓄,一句“并着木兰舟”,十分耐人寻味。诗人不直接HRef=https://www.qijian.info/list/xieren/ target=_blank class=infotextkey>写人,而通过富有诗情画意的HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物,将HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的活动融入HRef=https://www.qijian.info/list/moijing/ target=_blank class=infotextkey>美景之中,写得神态逼真,HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活气息浓郁,HRef=https://www.qijian.info/list/feng/ target=_blank class=infotextkey>风味淳朴,是一首活泼清新的HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情小诗,它反映了盛唐HRef=https://www.qijian.info/list/shehui/ target=_blank class=infotextkey>社会HRef=https://www.qijian.info/list/shenghuo/ target=_blank class=infotextkey>生活的一个侧面。
崔国辅,唐代诗人。吴郡(今苏州)人,一说山阴(今浙江绍兴)人。开元十四年(726)登进士第,历官山阴尉、许昌令、集贤院直学士、礼部员外郎等职。天宝十一载(752),因受王鉷案牵连被贬为竟陵司马。与陆鸿渐交往,品茶评水,一时传为佳话。事迹散见《新唐书·艺文志四》、《唐诗纪事》卷一五、《唐才子传》卷二。国辅诗以五绝著称,深得南朝乐府民歌遗意。殷璠《河岳英灵集》云:“国辅诗婉娈清楚,深宜讽味。乐府数章,古人不及也。”原集至宋代已佚。 ...
崔国辅。 崔国辅,唐代诗人。吴郡(今苏州)人,一说山阴(今浙江绍兴)人。开元十四年(726)登进士第,历官山阴尉、许昌令、集贤院直学士、礼部员外郎等职。天宝十一载(752),因受王鉷案牵连被贬为竟陵司马。与陆鸿渐交往,品茶评水,一时传为佳话。事迹散见《新唐书·艺文志四》、《唐诗纪事》卷一五、《唐才子传》卷二。国辅诗以五绝著称,深得南朝乐府民歌遗意。殷璠《河岳英灵集》云:“国辅诗婉娈清楚,深宜讽味。乐府数章,古人不及也。”原集至宋代已佚。
秋怀次韵晁应之三首。宋代。张耒。 木落晚风急,宵凉侵暑衣。有期惟向老,无计未成归。只益颠毛脱,还从髀骨肥。感时仍吊古,回首意多违。
南山柳村访友。清代。陈忠平。 田居半遗世,鹅鸭自成群。偶识成知己,时来唤采芹。村头归野鹤,山角响孤云。薄醉浑难觉,悠然戴夕曛。
别后与赵元默言怀四首 其二。明代。湛若水。 嘐嘐嗟断金,悠悠结同心。同心苟不固,胶漆亦未深。杯酒出肺腑,按剑起知音。朝为鱼水欢,暮为商与参。同学张陈子,干戈竟相侵。去去请息交,鸥盟蚤当寻。钟期或未死,吾且囊吾琴。
三忠祠。明代。孙绪。 拂袖拜三贤,云霞映暮天。孤忠徒自许,一死竟谁怜。玄化昭心事,丹诚付简编。明禋逢盛世,肸蚃自年年。
病起小斋即事。。郭谏臣。 不到名园久,春残花事稀。林香还入坐,草色欲沾衣。乔木干青汉,层台落翠微。平生耽胜赏,日暮竟忘归。