惜芳春·秋望

惜芳春·秋望朗读

千山落叶岩岩瘦,百尺危阑寸寸愁。有人独倚晚妆楼。楼外柳,眉暗不禁秋。

  起首两句对仗,托出了“秋望”的题面。两句的角度不同,前句是望中的HRef=https://www.qijian.info/list/qiujing/ target=_blank class=infotextkey>秋景,后句是秋望的所在地与望者的HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情。但两者又是互为映发的,其间的维系就是一种HRef=https://www.qijian.info/list/beiqiu/ target=_blank class=infotextkey>悲秋的情调。先看前句。“千HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山落叶”是HRef=https://www.qijian.info/list/shenqiu/ target=_blank class=infotextkey>深秋常见的景象,而作者则强调其“瘦”的特征,且谓“岩岩瘦”,简直是嶙峋骨立。但同样的景象,前人也有“落木千HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山天远大”(黄庭坚《登快阁》)的感受,可见景语本身无不带有观察者的主观HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情色彩。再看次句,“百尺危阑寸寸愁”,就明白HRef=https://www.qijian.info/list/didian/ target=_blank class=infotextkey>地点出了“愁”的无处不在。这一句写的是HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物的HRef=https://www.qijian.info/list/ganxiang/ target=_blank class=infotextkey>感想,HRef=https://www.qijian.info/list/denggao/ target=_blank class=infotextkey>登高HRef=https://www.qijian.info/list/wangyuan/ target=_blank class=infotextkey>望远,处处见HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山川HRef=https://www.qijian.info/list/xiaose/ target=_blank class=infotextkey>萧瑟,时令肃杀,倚遍阑杆,始终HRef=https://www.qijian.info/list/xinqing/ target=_blank class=infotextkey>心情黯然。“寸寸”二字,见出了伤愁的细腻多端,令人遐想。这样,前句的HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景便成了愁意的外化,后句的言愁也有了物象的衬托,从追寻两者的联系来看,甚而会使读者产生望HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山的愁人也是“岩岩瘦”的HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想:这就是词曲常用的“暗映”手法。

  第三句补明了“百尺危阑寸寸愁”的主角形象,用语清疏,而同样弥漫着HRef=https://www.qijian.info/list/aiyuan/ target=_blank class=infotextkey>哀怨悱恻的气氛。“晚妆楼”显示了主人公是一名年轻HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子,“晚”虽是“妆”的修饰词,却同时有着时近HRef=https://www.qijian.info/list/huanghun/ target=_blank class=infotextkey>黄昏的暗示意味。“晚妆楼”前着“独倚”二字,清楚地表明了她独守空闺的HRef=https://www.qijian.info/list/sifu/ target=_blank class=infotextkey>思妇身份,令人HRef=https://www.qijian.info/list/lianxiang/ target=_blank class=infotextkey>联想起“梳洗罢,独倚望江楼”(温庭筠《望HRef=https://www.qijian.info/list/jiangnan/ target=_blank class=infotextkey>江南》)、“暝色入高楼,有人楼上愁”(李白《菩萨蛮》)等前人诗词的HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境。全句是一幅HRef=https://www.qijian.info/list/renwu/ target=_blank class=infotextkey>人物剪影,更是画龙点睛之笔。它回应并HRef=https://www.qijian.info/list/jieshi/ target=_blank class=infotextkey>揭示了前两句的句外之旨,使读者恍然理解了她HRef=https://www.qijian.info/list/denglou/ target=_blank class=infotextkey>登楼远望、倚遍危阑的真正用心是在于HRef=https://www.qijian.info/list/huairen/ target=_blank class=infotextkey>怀人,而不只是HRef=https://www.qijian.info/list/beiqiu/ target=_blank class=infotextkey>悲秋。

  HRef=https://www.qijian.info/list/jiewei/ target=_blank class=infotextkey>结尾二句毫不松懈,将“秋望”的HRef=https://www.qijian.info/list/aiyuan/ target=_blank class=infotextkey>哀怨之意推到了十分。“楼外柳”是HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子引领注视所在,既然“千HRef=https://www.qijian.info/list/shan/ target=_blank class=infotextkey>山落叶”,柳叶“不禁秋”自是意料中事。但HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人又常以柳喻HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子眉,所谓“人言柳叶似愁眉”、“芙蓉如面柳如眉”,则末句的“眉暗不禁秋”就成了巧妙的双关。“瘦”、“愁”、“独倚”、“不禁秋”,至此便传神地完成了HRef=https://www.qijian.info/list/nuzi/ target=_blank class=infotextkey>女子本身形象的写照。

  HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人有“词密曲疏”的说法,其实在宋词的HRef=https://www.qijian.info/list/xiaoling/ target=_blank class=infotextkey>小令中,也常以清疏之笔收韵远隽永之效。这支HRef=https://www.qijian.info/list/sanqu/ target=_blank class=infotextkey>散曲HRef=https://www.qijian.info/list/xiaoling/ target=_blank class=infotextkey>小令就绰有宋词的韵味。

乔吉

乔吉(1280?~1345) 元代杂剧家、散曲作家。一称乔吉甫,字梦符,号笙鹤翁,又号惺惺道人。太原人,流寓杭州。钟嗣成在《录鬼簿》中说他“美姿容,善词章,以威严自饬,人敬畏之”,又作吊词云:“平生湖海少知音,几曲宫商大用心。百年光景还争甚?空赢得,雪鬓侵,跨仙禽,路绕云深。”从中大略可见他的为人。剧作存目十一,有《杜牧之诗酒扬州梦》、《李太白匹配金钱记》、《玉箫女两世姻缘》三种传世。 ...

乔吉朗读
()

猜你喜欢

沈醉西风有底愁,冰轮重见月如钩。炉藏桂烬香犹爇,镫灺兰缸焰未收。

可忆婿乡骑竹马,难从童阜问金牛。输他意绪澄于水,静夜吟诗独倚楼。

()
林占梅

怪石清流回绕,奇花瘦竹回遭。有此閒情不领,肯与傀儡争高。

()

胎生闻说有鲨鱼,多少鲲鲕出尾闾。入腹依然容乳哺,此中空洞定何如。

()

风云浩渺泛灵槎,三径归来菊有花。疏广宅东天入海,龙且城外水囊沙。

宾筵且复成娱乐,帝阙终须拜宠嘉。好语黉宫刘博士,休将简策问生涯。

()

目逆神仙路,丹成未暇跻。雪深封佛垄,云暗锁桃溪。

流水无还有,乱山高复低。欲寻刘阮洞,归路恐成迷。

()
弘历

必告慈宁晓问安,延缘桂棹溯游澜。黍芃麦秀香风里,缥缈西池直北看。

()