谁道飘零不可怜,旧游时节好花天。断肠人去自经年。
一片晕红才著雨,几丝柔绿乍和烟。倩魂销尽夕阳前。
浣溪沙·谁道飘零不可怜。清代。纳兰性德。 谁道飘零不可怜,旧游时节好花天。断肠人去自经年。一片晕红才著雨,几丝柔绿乍和烟。倩魂销尽夕阳前。
谁说花儿凋零不令人生起怜爱之情呢?当年同游之时正是春花竞放的美好时光。而今友人已去,空余自己独身一人。
眼前一片红花刚刚被春雨打湿花瓣,丝丝嫩柳在烟霭中随风摇曳。在夕阳落照前的美景令少女为之梦断魂销。
飘零:飘落零散。旧游:昔日之游。
断肠人:形容伤心悲痛到极点的人。经年:一年或一年以上。
晕红:形容海棠花的色泽。才:一作“疑”。著雨;春雨微著。
柔绿:柔嫩的绿柳。一说嫩绿的叶子。此句一作“晚风吹掠鬓云偏。”
倩魂:指少女美好的心魂。典出陈玄祐《离魂记》里倩娘离魂的故事。销尽:茫然若失。销尽;消散。
参考资料:
1、《经典读库》编委会编著,人间最美纳兰词精选,江苏美术出版社,2013.11,第242-243页
2、陈水云著,唐宋词在明末清初的传播与接受,中国社会科学出版社,2010.10,第390页
这首词为纳兰性德在园中观赏海棠时,面对海棠零落的场景,有感而作。龚鼎孳在康熙十二年(1673)曾任会试主考官,词人正出其门下,是年秋,龚氏卒去;一些观点认为此词作者在总体风格上大体效仿龚氏,是为抒其悼怀龚氏之意。
参考资料:
1、陈水云著,唐宋词在明末清初的传播与接受,中国社会科学出版社,2010.10,第390页
词人在笔下着力表现其HRef=https://www.qijian.info/list/shangchun/ target=_blank class=infotextkey>伤春惜HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花的意绪,同时也借HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花HRef=https://www.qijian.info/list/xieren/ target=_blank class=infotextkey>写人,“倩魂销尽HRef=https://www.qijian.info/list/xiyang/ target=_blank class=infotextkey>夕阳前”既是惜HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花之凋谢,也是伤人之辞世。
“谁道飘零不可怜”起句就将人带进一个绚烂的HRef=https://www.qijian.info/list/muchun/ target=_blank class=infotextkey>暮春时节。繁HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花满天,一树树的HRef=https://www.qijian.info/list/haitang/ target=_blank class=infotextkey>海棠HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花竞相开放喧嚷嬉戏,祥宁中飘渺着HRef=https://www.qijian.info/list/shengming/ target=_blank class=infotextkey>生命的灵动。这HRef=https://www.qijian.info/list/qiwan/ target=_blank class=infotextkey>凄婉的美丽令人怜爱HRef=https://www.qijian.info/list/tanxi/ target=_blank class=infotextkey>叹息。HRef=https://www.qijian.info/list/guren2/ target=_blank class=infotextkey>古人论词的结构,妙在断断续续,不接而接。“谁道飘零不可怜”句,就具有如此之妙。它与下面两句,一写HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆,一写HRef=https://www.qijian.info/list/xianshi2/ target=_blank class=infotextkey>现实,看似不接,实则词意紧紧相接。一样的飘零,不一样的感觉。既突出了如今内心的HRef=https://www.qijian.info/list/beiliang/ target=_blank class=infotextkey>悲凉,又为描写现在的情景作了铺垫。
词人一反上片HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景下片HRef=https://www.qijian.info/list/shuqing/ target=_blank class=infotextkey>抒情的通常写法,一开篇就道出了自己的感触“谁道飘零不可怜”,可谓别出心裁让人耳目一新,不觉眼前一亮。第二拍“旧游时节好HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花天”,词人随即点明这是故地重游,相似的HRef=https://www.qijian.info/list/jingwu/ target=_blank class=infotextkey>景物HRef=https://www.qijian.info/list/ziran/ target=_blank class=infotextkey>自然很容易勾起人HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的HRef=https://www.qijian.info/list/huiyi/ target=_blank class=infotextkey>回忆。但词人并没有描述当时的情景,只用了“好HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花天”三个字写出了相同的时令和场景。可如今物是人非,怎不叫人断肠。这里用的是隐显手法。作者只写HRef=https://www.qijian.info/list/youlan/ target=_blank class=infotextkey>游览的HRef=https://www.qijian.info/list/tianqi/ target=_blank class=infotextkey>天气,而把佳人的容貌与动作,则全部隐藏起来,让读者自己去HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象。这种写法,可谓绝顶高明,用“隐”来激发HRef=https://www.qijian.info/list/xiangxiang/ target=_blank class=infotextkey>想象,从而拓展了“显”的HRef=https://www.qijian.info/list/yijing/ target=_blank class=infotextkey>意境。
下片转入HRef=https://www.qijian.info/list/xiejing/ target=_blank class=infotextkey>写景,“一片晕红才著HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨,几丝柔绿乍和烟”用如烟绿柳衬HRef=https://www.qijian.info/list/yuhou/ target=_blank class=infotextkey>HRef=https://www.qijian.info/list/yu/ target=_blank class=infotextkey>雨后红HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花。晕字用得极妙,既写出了HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花色彩的HRef=https://www.qijian.info/list/bianhua/ target=_blank class=infotextkey>变化,也写出了人在HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花丛中的独特感受。下片结“倩魂销尽HRef=https://www.qijian.info/list/xiyang/ target=_blank class=infotextkey>夕阳前”。用HRef=https://www.qijian.info/list/niren/ target=_blank class=infotextkey>拟人的手法写落HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花,HRef=https://www.qijian.info/list/lianxi/ target=_blank class=infotextkey>怜惜之情溢于言表。以HRef=https://www.qijian.info/list/xiyang/ target=_blank class=infotextkey>夕阳为背景,显得格外凄美。还照应了上片起句,使全词浑然一体、余味无穷。词意凄绝,充溢着无可奈何的情绪。这里词人以生动的HRef=https://www.qijian.info/list/biyu/ target=_blank class=infotextkey>比喻,进一步把集合着HRef=https://www.qijian.info/list/beiliang/ target=_blank class=infotextkey>悲凉、HRef=https://www.qijian.info/list/tongku/ target=_blank class=infotextkey>痛苦、伤心、HRef=https://www.qijian.info/list/huihen/ target=_blank class=infotextkey>悔恨,交织着绝望与HRef=https://www.qijian.info/list/xiwang/ target=_blank class=infotextkey>希望的HRef=https://www.qijian.info/list/ganqing/ target=_blank class=infotextkey>感情,推向了高潮。
词人虽然写的是情,但其中也渗透着HRef=https://www.qijian.info/list/rensheng/ target=_blank class=infotextkey>人生HRef=https://www.qijian.info/list/zheli/ target=_blank class=infotextkey>哲理。其实销尽的又何止是HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花魂。HRef=https://www.qijian.info/list/hua/ target=_blank class=infotextkey>花落春去,逝去的还有美妙的HRef=https://www.qijian.info/list/shiguang/ target=_blank class=infotextkey>时光、HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的HRef=https://www.qijian.info/list/qingchun/ target=_blank class=infotextkey>青春年华和那转瞬即逝的HRef=https://www.qijian.info/list/aiqing/ target=_blank class=infotextkey>爱情,HRef=https://www.qijian.info/list/moihao/ target=_blank class=infotextkey>美好的东西总是短暂的。红尘一梦,再美的绽放也是HRef=https://www.qijian.info/list/guowang/ target=_blank class=infotextkey>过往,终将飘零,诗词的境界就是在刹那中见终古,在微尘中显大千,在有限中寓无限。
此篇词极婉媚空灵,恍惚迷离,令人荡气回肠。
纳兰性德(1655-1685),满洲人,字容若,号楞伽山人,清代最著名词人之一。其诗词“纳兰词”在清代以至整个中国词坛上都享有很高的声誉,在中国文学史上也占有光采夺目的一席。他生活于满汉融合时期,其贵族家庭兴衰具有关联于王朝国事的典型性。虽侍从帝王,却向往经历平淡。特殊的生活环境背景,加之个人的超逸才华,使其诗词创作呈现出独特的个性和鲜明的艺术风格。流传至今的《木兰花令·拟古决绝词》——“人生若只如初见,何事秋风悲画扇?等闲变却故人心,却道故人心易变。”富于意境,是其众多代表作之一。 ...
纳兰性德。 纳兰性德(1655-1685),满洲人,字容若,号楞伽山人,清代最著名词人之一。其诗词“纳兰词”在清代以至整个中国词坛上都享有很高的声誉,在中国文学史上也占有光采夺目的一席。他生活于满汉融合时期,其贵族家庭兴衰具有关联于王朝国事的典型性。虽侍从帝王,却向往经历平淡。特殊的生活环境背景,加之个人的超逸才华,使其诗词创作呈现出独特的个性和鲜明的艺术风格。流传至今的《木兰花令·拟古决绝词》——“人生若只如初见,何事秋风悲画扇?等闲变却故人心,却道故人心易变。”富于意境,是其众多代表作之一。
李邦直出巡青州余不久将赴南都比归不及见矣。宋代。苏辙。 东道初来托故人,南楼频上泗河漘。江山尚有留人意,樽俎宁当厌客贫。顾我及秋行不久,问君触热去何因。西归凉冷霜风后,浊酒清诗谁与亲。
拟古 其十二。明代。邝露。 长城万馀里,宫阙入浮云。飂风驱秋雁,榆黄华叶陨。羲和无停轨,颓光惨萧辰。断尾掉泥涂,无为豢牺牲。
上饶道中杂咏三首 其二。宋代。李纲。 鬓毛萧飒寸馀冠,蒙犯风霜却岁寒。但使孤忠能感激,岂辞远谪备艰难。苍苍云木留深景,渺渺深溪泻暮湍。独坐苦吟山寺冷,照人孤月正团栾。
东蒙秋日。清代。程云。 九日易为风,凄其远望同。碧山分雪白,黄叶变霜红。客梦初闻雁,乡心久忆菘。祇今将改岁,何以谢东蒙。